06-04-2004
Enter
Enter
ENTER is een programma dat een blijvende verandering in de manier
waarop huishoudens met energie omgaan wil stimuleren. Het programma
biedt financiële steun aan projecten die op één of andere manier het
gedrag van huishoudens proberen te veranderen opdat minder energie
gebruikt gaat worden. Bijvoorbeeld het motiveren van huishoudens om
spaarlampen te gebruiken.
In 2000 en 2001 konden aanvragen voor financiële steun worden
ingediend. Dat heeft geleid tot 14 projecten. Initiators zijn daarbij
onder andere universiteiten, gemeenten en adviesbureaus. In 2003 is
geen subsidie voor nieuwe projecten beschikbaar.
ENTER is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken en
het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu
dat wordt uitgevoerd door Novem.
Beleid
Het programma is een uitvloeisel van het beleid om het energieverbruik
bij huishoudens te verminderen.
Projecten
Door het geven van financiële ondersteuning aan projecten tracht ENTER
het gedrag van huishoudens te beïnvloeden. Om in aanmerking te komen
voor de financiële ondersteuning moeten projecten:
- vijf procent directe energiebesparing te realiseren;
- worden uitgevoerd bij minimaal 100 huishoudens;
- opschaalbaar zijn;
- aantrekkelijk zijn voor marktpartijen;
- gericht zijn op de beïnvloeding van actief handelen van huishoudens,
leidend tot een blijvende gedragsverandering;
- monitoring en effectmetingen inhouden.
Aan een project kunnen, afgezien van de huishoudens, verschillende
organisaties deelnemen, zoals een universiteit, een energiebedrijf en
een adviesbureau.
Door bureau Rescon is een overzicht gemaakt van projectideeën. Deze
ideeën hebben allemaal tot doel het gedrag in huishoudens te
beïnvloeden met als resultaat een verminderd energieverbruik. Dit
overzicht is enerzijds een inventarisatie van lopende, ook
internationale, projecten. Anderzijds bevat het overzicht door bureau
Rescon zelf ontwikkelde projectideeën.
In 2001 werd aan de volgende projecten financiële steun toegezegd.
* Energiebesparing door gedragsverandering
Energiebesparing door gedragsverandering is een ENTER-project voor
energiebesparing bij huishoudens door afname van het directe
energiegebruik als gevolg van gedragsaanpassingen. De deelnemende
huishoudens ontvangen informatie, advies en feedback over hun
energiegebruik via een interactieve website.
* Energiebesparing door gedragssturing
Energiebesparing door gedragssturing is een ENTER-project voor een
duurzame besparing op het elektriciteits- en gasverbruik bij
huishoudens. Dit moet worden bereikt op basis van minimal
jusitfication & personal commitment.
* Wijkgerichte multi-actor aanpak
De wijkgerichte multi-actor aanpak combineert verschillende gevestigde
theorieën en aanpakken. Gestreefd wordt naar ten minste 10%
energiebesparing, daarnaast een toename van het milieubewustzijn en de
sociale cohesie in de wijk.
* Allochtonen en energie
Het ontwikkelen van een efficiënte, op allochtonen toegesneden methode
voor energiebesparing die volgens een marketingstrategie aangeboden
kan worden aan alle middelgrote tot grote gemeenten in Nederland.
* Sporters sparen energie
Leden van sportclubs worden voorgelicht over energiebesparing en door
middel van een wedstrijdelement gestimuleerd te besparen.
* Energie besparen kun je leren
Vergelijkende feedback en informatieverstrekking via leerlingen van
basisscholen.
* Energiebesparing in de Nude
Sociale netwerkbenadering en advies op maat in een wijk met sociale
huurwoningen.
* Milieuadvies op maat
Adviseur geeft huishoudens thuis advies op maat.
* Stop energie in een betere wereld
Voorlichting van deelnemers aan meerjarenprogramma van kerkenactie 'De
aarde ademt op'.
* De groene energietrein, Den Haag
Uitgangspunt 'Overtuigingen bepalen het gedrag'. Voorlichting waarbij
gewerkt wordt aan positieve innerlijke associaties.
* Netwerken met energie
Vermindering van huishoudelijk energiebslag door middel van tailoring.
Op maat advies en feedback via internet.
* Het energiehuis
Energiebesparing door electronische actie en en feedback. In het
virtuele enrgiehuis ontstaat een digitaal netwerk van concumenten.
* Rekening structuur en energiebesparing
Maandelijkse energierekening op basis van werkelijke kosten
gecombineerd met voorlichting over energiebesparingsopties.
* De Groene Energietrein, Utrecht
E-team geeft energie-advies en plaatst enrgiebesparende en
comfortverhogende maatregelen bij particuliere huurders.
Meer Informatie
Literatuur
* Anders denken, anders doen; Energiebesparing door gedragsverandering
Deze publicatie gaat over de theorie en de praktijk van
energiebesparing in huishoudens, te bereiken door gedragsverandering.
De praktijkinformatie is afkomstig uit de 14 ENTER-projecten.
* Evaluatierapport ENTER-regeling en projecten
Bij huishoudens minimaal 5% energie besparen door gedragsverandering,
was de centrale doelstelling van 14 projecten die in het kader van het
Enter-programma zijn uitgevoerd. De zeer uiteenlopende projecten zijn
inmiddels afgerond en geëvalueerd. SWOKA heeft in opdracht van Novem
de overkoepelende evaluatie uitgevoerd. Deze rapportage presenteert de
uitkomsten daarvan.
* ENTER-eindrapportage van Novem
Het programma ENTER is opgesteld door het Ministerie van Economische
Zaken in 2000 met als doel door gedragsverandering bij de doelgroep
huishoudens te stimuleren. In totaal zijn 14 experimenten
gesubsidieerd. De ENTER experimenten kenden twee doelstellingen:
* het bereiken van minimaal 5 % energiebesparing (gas en/of
elektriciteit) door gedragsverandering
* de gebruikte methodiek moest aantrekkelijk zijn voor marktpartijen
en uitvoerbaar op grote schaal (opschaling)
De 5 % energiebesparing is door 7 projecten gehaald. Wat de opschaling
betreft, wordt aan 6 projecten een vervolg gegeven. Dit betreft veelal
een voortzetting van het project op een andere locatie. Ook krijgt de
advies op maat aanpak een vervolg in PiTH (Pilot Tailoring
Huishoudens).
Betrokkenen
* Ministerie van Economische Zaken (Initiator)
* Ministerie van VROM (Mede-financier)
* Novem (Uitvoerder)
aanvragen Enter
ENTER eindrapportage - beleid - februari 2004 ( PDF bestand 285k )
Meta-evaluatie ENTER projecten - Swoka feb2004 ( PDF bestand 692k )
Novem