GroenLinks pleit voor 2e stem op coalitie
5 april 2004
De kiezer moet een tweede stem krijgen om daarmee een voorkeur uit te kunnen spreken voor een regeringscoalitie. Dit voorstel zal GroenLinks vandaag doen in het debat met minister de Graaf over een nieuw kiesstelsel. Het grootste tekort in ons huidige kiesstelsel is dat de kiezer nauwelijks kan bepalen welke partijen na de verkiezingen de regering vormen. Deze extra mogelijkheid te stemmen op een gewenste regeringscoalitie geeft de kiezer daadwerkelijk meer macht.
GroenLinks wijst minister de Graaf's voorstel voor een nieuw kiesstelsel af. Het lost niets op, is omslachtig en gaat voorbij aan de echte wensen van de kiezer.
De formatie van een nieuw kabinet is de belangrijkste periode in politiek Den Haag. Hij is tegelijkertijd omgeven met de grootste geheimzinnigheid. De kiezer heeft er enkele grip op. Politieke elites bepalen de uitkomst. Dat moet veranderen, vindt GroenLinks.
De kiezer zou twee stemmen moeten krijgen. Eén stem die de samenstelling van de Tweede Kamer bepaalt, en een tweede stem waarmee gekozen kan worden voor de coalitie van hun voorheur. Dit verplicht politieke partijen om voor de verkiezingen helderheid te verschaffen over hun favoriete coalitie. GroenLinks stelt voor dat de tweede stem wordt uitgebracht in de vorm van een raadgevend referendum. Slechts als het echt niet anders kan, hebben de politieke partijen de mogelijkheid af te wijken van de uitslag van de coalitievekiezingen.
Het kiesstelsel dat minister de Graaf voorstelt negeert het probleem dat de kiezer geen grip heeft op de coalitievorming. Zijn voorstel stelt zich ten doel de band tussen kiezer en gekozene te versterken. GroenLinks ziet overigens niet hoe het plan van de Graaf hier in de praktijk daadwerkelijk toe zal bijdragen. Kandidaten van de grote partijen zullen in vrijwel alle districten automatisch in de Tweede Kamer verkozen worden.
GroenLinks stelt voor de kiesdrempel te verlagen van 25 procent naar 15 procent. Dit is een effectieve en eenvoudige manier om de kiezer meer invloed te geven op wie hen in het parlement vertegenwoordigt.
Wijnand Duyvendak
GroenLinks