FNV Bouw


datum: 31-03-2004

FNV Bouw misleid door De Geus

FNV Bouw voelt zich misleid door Minister

De WAO- schijnbewegingen van de Geus

Zijn we misleid door minister De Geus van Sociale Zaken over het WAO-besluit van het kabinet? Ja! De Geus riep eerder dat het de WAO-adviezen vrijwel volledig overneemt. Het bleek een schijnbeweging, hij nam u in de maling: op essentiële punten vaart de minister zijn eigen koers. Dat is tegen de afspraken. De vakbonden sluiten nu de rijen en eisen dat deze minister zijn woord houdt: Een woord een woord, een man een man.

Afspraak is afspraak!

In het najaarsakkoord van 2003 heeft het kabinet toegezegd de adviezen over de WAO, de WW en VUT en vroegpensioen van de Sociaal Economische Raad (SER) als 'zwaarwegend' te beoordelen. FNV Bouw was toen al tegen het najaarsakkoord maar heeft het democratisch bestel van de FNV gerespecteerd. Extra zuur dus voor onze leden in de sectoren met de zware en slijtende beroepen. De FNV en FNV Bouw hebben als concessie de nullijn aan de CAO-tafel doorgeslikt voor 2004: werknemers krijgen geen loonsverhoging in 2004 en in 2005 een 'tot nul naderende'loonsverhoging. Dat is nogal een handreiking in deze slechte economische tijden. Maar gelukkig hebben we de afspraak dat het kabinet de SER-adviezen op hoofdlijnen zal overnemen. Althans dat dachten we.

FNV Bouw houdt zijn afspraak

In diverse sectoren (Timmer, Afbouw, Meubel en Hout en Bouw) heeft FNV Bouw zich gehouden aan de loonmatiging. Geen procentje erbij voor de werknemers. Dat is een vervelende boodschap. Nu is het tijd dat de andere partij water bij de wijn doet. Maar De Geus blijft vasthouden aan zijn eigen WAO-plan. Dat is temeer vreemd omdat in 2002 er al een doortimmerd plan van de SER lag waar bonden, werkgevers en de meeste kroonleden van de SER het over eens waren. Feitelijk houdt minister De Geus vrijwel onverkort vast aan de contouren van het nieuwe stelsel die hij schetste in zijn brief van 16 september 2003. Hij zegt: "Ik ben het in hoofdlijnen met u eens".

Maatregelen in Plan De Geus

Hieronder een aantal fundamentele afwijkingen van het WAO-plan van de minister De Geus. Hij wijkt fors af van onze voorstellen en dat strookt niet met de hoofdlijnen van het SER-advies. Hij is het dus niet op hoofdlijnen met ons eens.


* De herbeoordeling van bestaande WAO'ers met een ingrijpend nieuw

(arbeidskundig) criterium: vanaf 1 juli worden alle WAO-ers (55-plussers uitgezonderd) toch opnieuw gekeurd volgens strengere criteria. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft bevestigd dat dit 65 tot 100.000 van de huidige WAO'ers hun uitkering kan kosten of tenminste een deel daarvan. Ondanks de erkenning die het kabinet blijkbaar op kan brengen voor de benadering van de SER, krijgen de 'bestaande gevallen' hiermee toch een herbeoordeling met ingrijpend herziene criteria, terwijl er geen enkel initiatief wordt ontplooid om perspectief te bieden op reïntegratie. Door de afbouw van het reïntegratiebudget in de wet Rea wordt de kans op reïntegratie juist kleiner;


* het criterium voor duurzame volledige arbeidsongeschiktheid, oftewel de basis van het nieuwe stelsel: alleen als herstel volledig is uitgesloten ook op langer termijn, komt de zieke werknemer in aanmerking voor een WAO-uitkering. De afspraak bij het Najaarsoverleg 2003 was dat het kabinet het criterium voor duurzame arbeidsongeschiktheid van de SER zou overnemen, wanneer de SER aannemelijk en inzichtelijk zou maken dat een instroom van maximaal 25.000 volledig arbeidsongeschikten in 2006 haalbaar was. De SER heeft verschillende scenario's opgesteld door o.a. het UWV en CPB. Het scenario dat in de analyse als het meest waarschijnlijke wordt gezien leidt tot een instroom van 16.400. Dit moet eerder als een overschatting worden gezien dan als een onderschatting. Door de wijzigingen die het kabinet voorstelt in het SER-criterium, is een instroom die niet hoger dan 10.000 volledig arbeidsongeschikten per jaar uitkomt, een reële optie. Men trekt zich niets aan van het integere rekenwerk van het UWV en van de argumentatie van de SER die daaraan gekoppeld is, en veegt het geheel zonder argumentatie van tafel. Gezien de afspraken die gemaakt zijn in het najaarsoverleg bruuskeert het kabinet hiermee ook de sociale partners.


* Het kabinet neemt niet de loonaanvullingsregeling van de SER over: het belangrijkste instrument voor reïntegratie en inkomenszekerheid van gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Concreet betekent het voorstel van het kabinet dat alleen iemand die precies verdient wat zijn verdiencapaciteit is, een loonaanvulling krijgt. Zo gauw de verdienste daaronder komt, of er niet gewerkt wordt, vallen mensen terug op een percentage van het minimum. Als een werkgever een paar euro te weinig betaalt, kan dat voor de werknemer een terugval in inkomen van honderden euro's betekenen. In dit voorstel is net gedaan wordt alsof de werknemer degene is die als enige in de hand heeft wat er in aangepast werk nog verdiend kan worden, terwijl de werkelijkheid natuurlijk is dat dit vooral bepaald wordt door de (mogelijkheden van) de werkgever. De werkgever en zijn eventuele verzekeraar (bij een private uitvoering) krijgen een belang bij een lagere beloning. Alleen de werknemer wordt geprikkeld naar zijn maximale vermogen te werken. En alleen de werknemer ondervindt de negatieve gevolgen.

FNV Bouw en de WAO

FNV Bouw is niet tegen wijziging in de WAO. In de afgelopen 4 jaar is in rust en met alle belanghebbenden gewerkt aan een doordacht en effectief plan voor een rechtvaardige WAO. Hiermee is consensus over en draagvlak voor een nieuwe invulling van de arbeidsongeschiktheidsverzekering gekomen. Nu die consensus overboord gooien en inruilen voor een periode met opnieuw veel maatschappelijke onrust is uiterst onverstandig. Het doel dat de SER en de FNV Bouw nastreven is een stelsel dat mensen die nog voldoende verdiencapaciteit hebben maximale mogelijkheden biedt om dat ook echt in betaald werk om te zetten, terwijl het tegelijkertijd een redelijke inkomenspositie veiligstelt voor mensen die echt voor langere tijd volledig arbeidsongeschikt zijn. Wij richten ons nu tot de Kamer met de indringende vraag het kabinet te bewegen alsnog te besluiten de hoofdlijnen van het SER-advies over te nemen.

woensdag 31 maart 2004