24-03-2004
Jaarbe richt 2003 Nationale Drug Monitor: steeds meer cocaïnegebruikers zoeken hulp

Utrecht, 23 maart 2004. Cocaïne is de laatste jaren sterk in opmars. Het gebruik is toegenomen en steeds meer cocaïnegebruikers doen een beroep op de hulpverlening. Tussen 1994 en 2001 is de hulpvraag verdrievoudigd en het aantal ziekenhuisopnames waarbij cocaïne een rol speelt is in diezelfde periode verdubbeld. Ook de acute sterfte door cocaïnegebruik vertoont een stijgende lijn, terwijl de handel rond cocaïne een groeiend probleem vormt voor politie en justitie.

Dat blijkt uit het Jaarbericht 2003 van de Nationale Drug Monitor (NDM), dat op 22 maart aan de Tweede Kamer werd aangeboden. Het Jaarbericht is samengesteld in opdracht van het ministerie van VWS en beschrijft trends in het gebruik van drugs, alcohol en tabak in Nederland. Ook het ministerie van Justitie draagt bij met gegevens over de geregistreerde drugscriminaliteit. De NDM verzamelt en integreert gegevens uit tal van lokale en nationale monitoringprojecten. Daarvoor steunt de NDM op de inbreng van vele deskundigen in het land.

Het Jaarbericht 2003 laat zien dat het cocaïnegebruik het laatste decennium sterk is toegenomen. Tussen 1997 en 2001 verdubbelde het aantal actuele cocaïnegebruikers van 28.000 naar 55.000. Ook elders in Europa, met name in Engeland, Spanje en Denemarken, is een stijgende trend waarneembaar. Cocaïne is vooral in trek in speciale groepen van de bevolking, zoals probleemgebruikers van opiaten. Tegenwoordig nemen zeven tot negen op de tien opiaatverslaafden in Nederland naast heroïne óók 'basecoke', de rookbare en meest verslavende vorm van cocaïne. Voor veel harddruggebruikers is basecoke inmiddels de belangrijkste drug. Verder is cocaïne, en dan vooral 'snuifcoke', populair geworden onder uitgaande jongeren en jonge volwassenen. Zo had in 2002 een op de drie uitgaande jongeren in Den Haag ooit cocaïne gebruikt.

Cijfers van de ambulante verslavingszorg laten een sterke groei zien van het aantal mensen dat hulp vraagt primair vanwege cocaïne. In 1994 zochten 2.468 mensen hulp voor hun cocaïnegebruik. In 2001 was dat aantal verdrievoudigd (6.647 hulpvragers). Daarbij blijkt dat twee op de drie mensen die hulp zoeken voor cocaïne, problemen heeft met basecoke. Frequent en langdurig cocaïnegebruik gaat vaak gepaard met lichamelijke en psychische klachten, zoals longcomplicaties, uitputting, agressie en paranoia. Weinig mensen worden in een algemeen ziekenhuis opgenomen met cocaïnemisbruik of -afhankelijkheid als hoofddiagnose (84 in 2002). Wel is het aantal opnames waarbij deze aandoeningen als nevendiagnose worden gesteld toegenomen: van 246 in 1996 naar 562 in 2002, meer dan een verdubbeling. Acute sterfte door cocaïnegebruik is - voor zover geregistreerd - gering maar vertoont ook een stijgende lijn. Van 1985 tot en met 1995 overleden er in totaal 27 mensen aan cocaïne, van 1996 tot en met 2001 waren dit er in totaal 86.

Verder vormt cocaïne ook een groeiende belasting voor politie en justitie. Het aantal Opiumwetzaken bij het Openbaar Ministerie vertoont een stijging van 13.558 in 2001 naar 15.848 in 2002. Deze toename komt voor circa de helft op het conto van het arrondissement Haarlem waar veel zaken worden behandeld tegen drugskoeriers, onder wie op Schiphol aangehouden 'bolletjesslikkers'. Zaken tegen drugskoeriers hebben ook bijgedragen aan de stijging van het aantal door de rechter opgelegde onvoorwaardelijke vrijheidsstraffen voor Opiumwetdelicten: van 3.523 in 2001 naar 4.641 in 2002. Het aantal detentiejaren voor Opiumwetdelicten steeg van bijna 2800 jaren in 2001 naar ruim 4000 in 2002.

Het Jaarbericht 2003 geeft naast informatie over cocaïne ook de laatste stand van zaken over andere middelen, zoals cannabis, opiaten, ecstasy, amfetamine, alcohol en tabak en plaatst de positie van Nederland in internationaal perspectief. In het Jaarbericht wordt ook gerapporteerd over recente ontwikkelingen in de geregistreerde drugscriminaliteit en de strafrechtelijke reactie hierop.

Jaarbericht 2003. Nationale Drug Monitor. Uitgave Bureau NDM, Utrecht 2003. Bestelnummer AF0491, prijs 27,50euro, inclusief verzendkosten. ISBN 90-76733-21-X.

Te bestellen via 030-2971180 of bestel@trimbos.nl . Het Jaarbericht is ook terug te vinden op de website van het Trimbos-instituut: www.trimbos.nl.

---

Voor meer informatie, bel Henk Maurits (030 - 297 11 38) of Harald Wychgel (030 - 297 11 16), voorlichters Trimbos-instituut. Bezoekadres: Da Costakade 45, Utrecht.
Postadres: Postbus 725, 3500 AS Utrecht.
Telefoon (030) 297 11 00 Fax: (030) 297 11 11