Time : 2:09:59 PM
Date : Tuesday, March 23, 2004
Sender Name: VVI

Psychiatrische ziekenhuizen in het rood

Dat de ziekenhuizen kampen met structurele onderfinanciering is geen nieuw gegeven. Dat de toestand dermate ernstig is dat er ingrijpende maatregelen moeten worden genomen, is wel een nieuwsfeit. Reeds enkele jaren trekt de sector bij de bevoegde overheid aan de alarmbel. De oorzaken en de omvang van het probleem werden beschreven in opeenvolgende adviezen van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen maar overheidsmaatregelen bleven uit. De gevolgen laten zich nu voelen in een aantal psychiatrische ziekenhuizen die door omstandigheden worden geconfronteerd met een opeenstapeling van problemen die in het geheel van de sector aanwezig zijn.

Het Verbond der Verzorgingsinstellingen, dat het overgrote deel van de psychiatrische ziekenhuizen in Vlaanderen vertegenwoordigt, heeft in de voorbije jaren samen met de andere ziekenhuisorganisaties in België het probleem van de structurele onderfinanciering aangeklaagd. Recent nog, heeft het Verbond, via enquêtes bij haar leden, de gevolgen voor de psychiatrische ziekenhuizen becijferd. In het definitieve rapport van de Commissie Onderfinanciering van de ziekenhuizen van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid wordt het globaal tekort in de ziekenhuissector (algemene en psychiatrische) geraamd op ¤ 365 miljoen. Hiermee bevestigt dit rapport de studie die eerder door de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen werd gemaakt. De reactie van minister Demotte op dit rapport bleef tot op heden beperkt tot het vragen van "nog" een bijkomende evaluatie van het probleem aan het Kenniscentrum. Hierdoor schuift de minister dit nochtans dringend en ernstig probleem feitelijk voor zich uit.

De gevolgen laten zich in de psychiatrische ziekenhuizen voelen. Deze week kondigden reeds twee ziekenhuizen (Beernem en Gent) bij hun ondernemingsraad aan dat zij door de financiële situatie worden gedwongen om ingrijpende maatregelen te nemen met een impact op de personeelsomkadering en dus op de zorgverlening aan de opgenomen patiënten.
Dit gebeuren dreigt geen alleenstaand feit te blijven: alle psychiatrische ziekenhuizen worden geconfronteerd met groeiende tekorten in hun exploitatie.

De toestand wordt nog dramatischer door een ongelijke verdeling van de beschikbare middelen over de psychiatrische ziekenhuizen. De historische basis waarop het budget van financiële middelen van de ziekenhuizen werd vastgesteld, beantwoordt niet meer aan de huidige kostenstructuur. In vele psychiatrische ziekenhuizen worden de verpleegdagbudgetten nog steeds berekend op kostengegevens die dateren van de periode 1979-1981, meer dan twintig jaar geleden en bezwaarlijk "welvaartsvast" te noemen.
De sector heeft aan de minister een project voorgesteld om nieuwe criteria te bepalen voor de herverdeling van de beschikbare middelen. Het project dat met de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid reeds in een ontwerpcontract was gegoten, werd vorige maand door de minister van Sociale Zaken nog afgevoerd als "niet prioritair".

Een derde oorzaak voor de financiële problemen bij de psychiatrische ziekenhuizen is te vinden in een ontoereikende en laattijdige financiering door de overheid van zorgvernieuwing in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Maatschappelijk verwacht men van de GGZ - en van de psychiatrische ziekenhuizen in het bijzonder - dat ze instaan voor gespecialiseerde zorg. Dit impliceert de ontwikkeling van specifieke zorgprogramma's (kinderen en jongeren, depressie, forensische, sterk gedragsgestoorde en aggressieve patiënten, ...) en aanpassingen in de infrastructuur. De middelen hiervoor werden door de overheid toegezegd maar bereiken de voorzieningen laattijdig en blijken vaak niet kostendekkend te zijn. De instellingen kunnen bezwaarlijk verantwoordelijk worden gesteld voor het onsamenhangend overheidsbeleid inzake geestelijke gezondheidszorg.

Het Verbond der Verzorgingsinstellingen trekt aan de alarmbel. Het Verbond vraagt aan de minister om op korte termijn een oplossing te bieden voor de dossiers van de instellingen die door een samenloop van omstandigheden worden genoodzaakt tot ingrijpende maatregelen. Daarenboven verwacht het Verbond der Verzorgingsinstellingen dat de overheid in de begroting voor 2005 bijkomende middelen voorziet om de structurele onderfinanciering van de ziekenhuizen ongedaan te maken en om een volwaardige en tijdige financiering van de zorgvernieuwingsprojecten te garanderen.
Tot slot moet op korte termijn werk worden gemaakt van nieuwe financieringsregels die de beschikbare middelen verdelen in functie van de reële verantwoorde kosten van elk ziekenhuis.

Voor meer info :
Verbond der Verzorgingsinstellingen vzw
dr C. Boonen
Algemeen Directeur
Guimardstraat 1
1040 Brussel
tel. 02/511.80.08
fax 02/513.52.69
http://www.vvi.be