Federale regering Belgie
Vereenvoudiging voor kleine bouwwerken en aanpak van mistoestanden
(2004-03-20)
Persbericht van de Ministerraad
De veiligheidscoördinatie op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen wordt
duidelijker, eenvoudiger en efficiënter. De tweedaagse Ministerraad
keurde hierover een voorstel goed van staatssecretaris voor
Arbeidsorganisatie en Welzijn op het werk Kathleen Van Brempt. Voor
kleine bouwwerken komt er een aparte regelgeving die eenvoudiger en
duidelijker is voor wie bouwt of verbouwt én die minder papierwerk met
zich mee brengt. Tegelijk wordt er voor gezorgd dat de veiligheid
gewaarborgd wordt. Het voorstel sluit daarmee naadloos aan bij FARAO
(Federaal Actieplan voor de Reductie van Arbeidsongevallen) van Van
Brempt dat het aantal arbeidsongevallen moet doen dalen. Vooraf werd
overlegd met alle betrokkenen: de bouwsector, de
consumentenvereniging, de architecten, de veiligheidscoördinatoren en
de werkgevers- en werknemersorganisaties. Ook de staatssecretaris voor
Administratieve Vereenvoudiging werd nauw bij de werkzaamheden
betrokken. Het voorstel wordt omgezet naar concrete regelgeving en zal
in werking treden op 1 januari 2005.
De veiligheidscoördinatie heeft tot nu toe zijn nut zeker al bewezen,
maar er bestaat heel wat wrevel rond. Vele particuliere bouwers en
verbouwers kennen de veiligheidscoördinatie in de eerste plaats als
een onderdeel van hun factuur. Men betaalt voor veiligheid maar men
weet zelden wat daar precies tegenover staat. Bij kleine bouwwerken en
verbouwingen zijn de veiligheidsmaatregelen vaak nauwelijks zichtbaar
en de veiligheidscoördinator is niet altijd op regelmatige basis te
zien op de werkvloer. Bij grote bouwwerken is er minder
ontevredenheid, maar er was wel een uitdrukkelijke roep om
administratieve vereenvoudiging en het wegwerken van een aantal
onduidelijkheden.
Kleine bouwwerken: architect of aannemer centraal en grote
vereenvoudiging
De nieuwe regeling maakt een onderscheid tussen kleine en grote
bouwwerken. Kleine bouwwerken, dit zijn werken met een totale
oppervlakte kleiner dan 500m², en renovatiewerken krijgen een aparte
en eenvoudigere veiligheidscoördinatie.
Het afschaffen van veiligheidscoördinatie voor kleinere bouwwerken was
geen optie. In de eerste plaats verplicht een Europese richtlijn ons
hiertoe maar bovendien blijkt uit cijfers dat dit ook helemaal geen
overbodige luxe is. In de periode mei-november 2001 vielen in België
elf dodelijke arbeidsongevallen op bouwplaatsen. Vijf daarvan vielen
op bouwplaatsen van eengezinswoningen. De risico's op kleine
bouwwerven zijn dus allerminst klein.
In de nieuwe, vereenvoudigde regelgeving voor kleine bouwwerken wordt
de architect of de aannemer (als er geen architect vereist is bij het
bouwwerk) gestimuleerd om de veiligheidscoördinatie op zich te nemen.
Om de rol van de architecten bij het ontwerp te verzekeren, is het
nodig een specifieke vorming veiligheidscoördinatie in hun
basisopleiding te integreren. Ook aannemers zullen meer mogelijkheden
krijgen om de veiligheidscoördinatie waar te nemen. In het huidige
systeem hebben ze een apart regime, waardoor ze voor de
veiligheidscoördinatie mogen instaan aan minder strenge criteria dan
de externe veiligheidscoördinatoren, zij het slechts voor bouwwerken
met een waarde lager dan 25.000 euro. In de nieuwe regelgeving zal die
grens van 25.000 euro vervallen en zal het aparte regime voor
aannemers gelden voor alle kleine bouwwerken. Zeer concreet wil dit
zeggen dat voor kleine bouwwerken zonder risico, bijvoorbeeld het
verbouwen van een badkamer, de veiligheidscoördinatie herleid wordt
tot het minimum.
Vandaag zijn er te weinig kwaliteitseisen voor degenen die de
veiligheidscoördinatie op zich nemen. Dat moet beter. Er komt daarom
een certificatiesysteem voor veiligheidscoördinatoren om de malafide
uit de markt te halen en de goede te belonen.
Andere vereenvoudigingen: de inkorting van het veiligheids- en
gezondheidsplan en de afschaffing ervan in de gevallen waarbij geen
architect vereist is of wanneer de werken geen verhoogd gevaar
inhouden, de beperking van het postinterventiedossier en de
afschaffing van het coördinatiedagboek. Er komen een typecontract en
een deontologische code.
De veiligheidscoördinator zal meer op de werf aanwezig moeten zijn,
zeker tijdens de kritieke momenten van de bouw. Er komt ook een
specifieke inspectiecampagne, gekoppeld aan sensibilisering. Het
nieuwe beleid voorziet in een fel vereenvoudigde regelgeving die beter
gecontroleerd kan en zal worden.
Resultaat van dit alles zal ook een aanvaardbare en transparante prijs
voor veiligheidscoördinatie zijn: bouwers en verbouwers gaan in de
toekomst tenminste precies weten waar ze voor betalen. De huidige
honoraria lopen sterk uiteen. Aan de administratie en de
consumentenvereniging wordt gevraagd gegevens over honoraria te
publiceren zodat een prijs/kwaliteitsvergelijking mogelijk wordt.
Grote bouwwerken: bestaande coördinatie blijft, maar wordt eenvoudiger
Voor grote bouwwerken, waar de veiligheidscoördinatie zijn nut zeker
bewezen heeft, blijft de bestaande regelgeving zo goed als behouden,
op enkele kleine verbeteringen en vereenvoudigingen na. De
coördinatie-instrumenten worden eenvoudiger: omdat het
coördinatiedagboek vaak niet strookt met de werfpraktijk wordt er
gezocht naar een alternatief systeem. Ook het veiligheids- en
gezondheidsplan zal in overleg met de betrokken actoren geëvalueerd en
waar mogelijk vereenvoudigd worden.
Persdienst van de Minister van Werk en Pensioenen
Wetstraat 62
1000 Brussel
de heer Bob Van de Voorde
Tel.: 02/238.28.74
Fax: 02/230.38.95
bob.vandevoorde@meta.fgov.be
Kabinet van de Staatssecretaris voor Arbeidsorganisatie en Welzijn op
het werk, toegevoegd aan de Minister van Werk en Pensioenen
Wetstraat 62
1040 Brussel
Mevrouw Sara Vercauteren
Tel.: 02/238.28.05
Fax: 02/230.38.95
sara.vercauteren@meta.fgov.be
De Algemene Directie Externe Communicatie Kanselarij van de Eerste
Minister kan u bereiken op het volgende adres: cmr@premier.fed.be