Verbond van Verzekeraars

En bloc-clausule is niet zomaar in te roepen

De afgelopen tijd ontstond door enkele berichten in de media verwarring over de vorig jaar door het Verbond vrijblijvend geadviseerde en bloc-clausule bij levensverzekeringen. De berichtgeving deed voorkomen alsof verzekeraars de en bloc-clausule bij ieder tegenvallend bedrijfsresultaat zouden kunnen inroepen. Eén groot misverstand, zegt Frits de Leeuw, voorzitter van het sectorbestuur Levensverzekering van het Verbond. De en bloc-clausule is bedoeld voor extreme externe omstandigheden, die ons voorstellingsvermogen nu te boven gaan. Het is dus zeker niet de bedoeling dat verzekeraars de en bloc-clausule te pas en te onpas kunnen inroepen.

Naar aanleiding van de terroristische aanslagen op 11 september 2001 werd in verzekeringsland een discussie aangezwengeld over de verzekerbaarheid van extreme externe risicos, zoals het terrorismerisico. Voor dit concrete risico hebben verzekeraars, de overheid en de Pensioen- & Verzekeringskamer een oplossing gevonden in de vorm van de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. (NHT), die een maximum verbindt aan de dekking bij terrorisme. De hierbij aangesloten verzekeraars moesten een aparte NHT-clausule in alle nieuwe en voorzover mogelijk oude polissen opnemen. Omdat met name levensverzekeringen vanwege de lange contractduur en het ontbreken van een en bloc-clausule niet op korte termijn konden worden aangepast, is hiervoor destijds de Noodwet financieel verkeer gewijzigd.

Adviesclausule

De NHT-clausule is alleen van toepassing op het terrorismerisico. Om ook op soortgelijke risicos te kunnen anticiperen, heeft het Verbond zijn leden in januari vorig jaar geadviseerd om voor nieuwe levensverzekeringscontracten en waar mogelijk bij aanpassing van bestaande contracten een en bloc-clausule in de polisvoorwaarden op te nemen. De Leeuw benadrukt dat het, vanuit het oogpunt van vrije mededinging, om een adviesclausule gaat. Het staat iedere verzekeraar uiteindelijk vrij de in de adviesclausule genoemde bijzondere omstandigheden waarin deze kan worden ingeroepen, nader toe te lichten in de polisvoorwaarden. Om onnodige schending van het consumentenvertrouwen te voorkomen, hebben we wel geadviseerd om hier zeer terughoudend mee om te gaan. De en bloc-clausule is in de eerste plaats in het leven geroepen om verzekeraars de mogelijkheid te bieden om adequaat te kunnen reageren op extreme externe omstandigheden die het voorstellingsvermogen te boven gaan en die de continuïteit van verzekeraars bedreigen. En, laten we eerlijk zijn, die continuïteit is uiteindelijk ook in het belang van de consument. Het kan dus niet zo zijn dat de en bloc-clausule bij een tegenvallend bedrijfsresultaat uit de kast wordt gehaald om de premies of polisvoorwaarden aan te passen. Integendeel.

De Leeuw heeft de indruk dat verzekeraars het advies van het Verbond uiterst serieus hebben genomen en zorgvuldig te werk zijn gegaan. Sommige verzekeraars hebben na het Verbondsadvies een en bloc-clausule opgenomen in nieuwe contracten. Andere verzekeraars met name schadeverzekeraars, maar ook enkele levensverzekeraars hadden de en bloc-clausule daarvoor al.

Verzekerd!, maart 2004