16 mrt 2004
'GEEN FUNDAMENTELE VERSCHILLEN EU EN VS'
De Europese Unie en de Verenigde Staten staan voor dezelfde
waarden, economische ambities en visie op zaken van vrede en
veiligheid. De bestaande verschillen zijn niet fundamenteel van aard.
Dat heeft minister-president Balkenende gezegd in een toespraak over
transatlantische verhoudingen aan de universiteit van Princeton (New
Jersey). Kern van zijn betoog was dat de verschillen tussen EU en de
VS in het niet vallen bij de overeenkomsten en gedeelde belangen van
beide continenten.
Waarden
Volgens Balkenende blijken de gemeenschappelijke waarden uit de
overeenkomsten tussen de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring
(1776) en het ontwerp voor de Europese grondwet (2003). Beide
documenten staan voor gelijkheid, democratie, de rule of law en
mensenrechten. 'Wanneer we deze documenten naast elkaar leggen, moeten
we concluderen dat we staan voor dezelfde waarden. Er is geen sprake
van fundamentele verschillen.'
Economie
In economisch opzicht is nog eerder sprake van een 'fundamentele
verbondenheid' dan van fundamentele verschillen. De VS en de EU zijn
over en weer de belangrijkste handelspartner en buitenlandse
investeerder. De verschillen die er 'nu en dan' bestaan op het gebied
van handelspolitiek, 'verbleken bij de vele punten waarover de VS en
EU het wel eens zijn', aldus de minister-president.
Vrede en veiligheid
Ook op het gebied van vrede en veiligheid ziet Balkenende vooral
overeenkomsten. Hij erkende dat Europa heeft geleerd van de onderlinge
verdeeldheid in de aanloop naar de oorlog in Irak. 'Wij zijn ons zeer
bewust dat het niet nog een keer mag gebeuren. Onderlinge verdeeldheid
is de slechtste manier om vrede en veiligheid in de wereld te
bevorderen', aldus Balkenende.
Volgens Balkenende delen de VS en de EU dezelfde visie op vrede en
veiligheid in de moderne tijd. 'De belangrijkste bedreigingen van onze
tijd zijn terrorisme en verbreiding van massavernietigingswapens, in
combinatie met slecht bestuur, wetteloosheid en sociaal onrecht in
vele landen.' Om dit tegen te gaan, zijn geen van beide bevreesd om
militair geweld in te zetten als dat nodig is. Bovendien, waarschuwde
Balkenende, dat terroristen direct in het gat zullen springen dat
ontstaat als de VS en EU uit elkaar zullen drijven.
Verschillen
Balkenende betoogde dat de naast de overeenkomsten ruimte bestaat voor
verschillen. 'We hoeven geen eeneiige tweeling te worden', aldus de
minister-president. 'Op basis van wederzijds respect moeten we onze
sterke punten combineren in een gemeenschappelijk streven naar een
betere en veiligere wereld.'
Bron:
Zie het origineel
Toespraak Balkenende (Engels)
Regering.nl