Ministerie van Buitenlandse Zaken
Onderwerp: Persbericht
Datum: 16 maart 2004
Oekraïne geeft tekeningen uit Koenigs-collectie terug aan
Nederland
De Oekraiense regering geeft binnenkort 139 tekeningen en drie prenten uit de Koenigs-collectie, die sinds de Tweede Wereloorlog vermist waren en waarvan pas enkele jaren geleden bekend werd dat zij in Kiev waren opgeslagen, terug aan Nederland.
De Oekraïense regering heeft de Nederlandse eigendom van deze kunstwerken officieel erkend.
Alvorens naar Nederland terug te keren, wordt een selectie van de tekeningen tentoongesteld in Kiev en in Charkiv. Premier Balkenende en president Koetsjma verrichten op 22 maart 2004 samen met staatssecretaris Nicolaï de opening van de tentoonstelling in Kiev.
De expositie is vervolgens te zien in Charkiv.
Na terugkeer in Nederland, die op 8 juli is voorzien, zullen de tekeningen en prenten van 9 juli tot 26 september 2004 worden tentoongesteld in Museum Boijmans Van Beuningen. Dan zal ook de officiële overdracht aan Nederland plaatsvinden.
Met de vondst van de 139 tekeningen in Kiev komt het aantal gelokaliseerde vermiste tekeningen op 486. Van de in totaal 528 vermiste tekeningen zijn er tot nu toe 38 naar Nederland teruggekeerd.
Over de teruggaaf van 307 tekeningen die in 1993 in Moskou bleken te zijn, voeren Nederland en de Russische Federatie nog overleg.
De rechtmatigheid van de Nederlandse aanspraken is herhaaldelijk bevestigd; in 1987 zond de regering van de toenmalige DDR 33 werken, die zich in Dresden en Leipzig bevonden, terug naar Nederland.
Vijf andere tekeningen werden in 1953, 1988, 1991 en 1995 individueel teruggevoerd uit Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Italië en Rusland.
Al deze stukken uit de Koenigs-collectie werden na terugkeer rijkseigendom en zij werden en in bruikleen ondergebracht in Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Daar wordt sinds 1935 het merendeel van de beroemde Koenigs Collectie (2.671 tekeningen) bewaard .
Dr. Albert Elen, senior conservator bij Museum Boijmans Van Beuningen en auteur van de in 1989 gepubliceerde opsporingscatalogus
"Missing Old Master Drawings from the Franz Koenigs Collection claimed by the State of The Netherlands", was als deskundige nauw bij dit succesvolle recuperatieproces betrokken. Hij heeft de tekeningen in Kiev uitvoerig bestudeerd en bereidt momenteel de tentoonstellingen voor.
De tekeningen zijn volgens hem in uitstekende staat en worden nog steeds bewaard in de oude zwarte dozen met de lakzegels van Museum Boijmans. Er is sinds 1947, toen de tekeningen in Kiev belandden, op professionele wijze voor gezorgd.
De teruggevonden 139 tekeningen zijn alle van Duitse meesters en dateren merendeels uit de 15de en de 16de eeuw. Noemenswaard is een bijzondere groep van zes tekeningen van apostelen door Hans Holbein de Jonge. Van het werk van deze beroemde kunstenaar is afgelopen zomer een tentoonstelling geweest in het Mauritshuis in Den Haag.
Verder omvat de teruggevonden groep tekeningen werk van onder andere Sebald Beham (12), Christoffel Boxdorfer (10), Hans Baldung Grien (7), en Wolf Huber (6). Er zijn veel bladen bij van anonieme vroege Duitse meesters (49). Bovendien bleken er nog 3 prenten van Heinrich Aldegrever bij te zijn, die door Koenigs bij de voortekeningen waren gemonteerd. Vijftig van de tekeningen waren alleen uit oude beschrijvingen bekend, doordat afbeeldingen ontbraken.
Vooral voor deze tekeningen bestaat bij kunsthistorici grote
belangstelling.
///
Ministerie van Buitenlandse Zaken