Energieraad


PERSBERICHT

15 maart 2004

Energieraad: Consument gebaat bij behoedzame aanpak elektriciteitssector

Het blijkt nog niet eenvoudig om marktwerking voor de elektriciteitssector te creëren. Dat constateert de Energieraad in het advies BEHOEDZAAM STROOMOPWAARTS waarin de beleidsopties voor Nederland in Europees perspectief zijn geëvalueerd. Volgens de Raad is met name effectieve concurrentie tussen elektriciteitsproducenten op de groothandelsmarkt de sleutel om de consument optimaal te laten profiteren van marktwerking. De Raad is bezorgd of deze concurrentie wel voldoende in stand zal blijven. Hij waarschuwt voor een te groot optimisme over het spoedig tot stand komen van een geliberaliseerde Europese elektriciteitsmarkt en bepleit het toetsen van beleidsopties aan slecht weer scenario's. Ook is de Raad van mening dat het beleid in Nederland niet te veel mag afwijken van dat in de rest van Europa. Hij beveelt daarom wel volledige juridische en organisatorische afsplitsing van de distributienetten aan, maar geen volledige afsplitsing van eigendom. Tenslotte kunnen volgens de Raad publieke belangen voldoende worden geborgd via een minderheidsbelang van de overheid, mits hieraan privaatrechtelijke speciale rechten zijn verbonden.

De Energieraad heeft vandaag het advies BEHOEDZAAM STROOMOPWAARTS aangeboden aan de minister van Economische Zaken. Het advies richt zich op de concurrentie op de Nederlandse en Europese elektriciteitsmarkt. Het is een vervolg op het advies Energiemarkten op de weegschaal dat in april 2003 is uitgebracht.

Op basis van een grondige analyse van de voorwaarden voor marktwerking en van de ontwikkelingen in de rest van Europa komt de Raad tot een viertal aandachtspunten.

Ten eerste dat er bij beleidsmakers lange tijd te weinig aandacht is geweest voor het risico van onvoldoende concurrentie op de groothandelsmarkt tussen producenten-aanbieders. Dit is volgens de Raad van meer invloed op de consumentenprijzen dan concurrentie tussen leveranciers in de laatste schakel naar de consument. De Raad bepleit maatregelen in Nederland en Europa om te grote concentratie tegen te gaan.

Ten tweede dat er onzekerheid bestaat over de toekomst van de Europese elektriciteitsmarkt en dat daarom rekening moet worden gehouden met mogelijke slecht weer scenario's. Dit betekent dat het Nederlandse beleid robuust moet zijn voor onverwachte en ongewenste ontwikkelingen.

Ten derde dat het beleid in Nederland mede om deze reden zorgvuldiger dient te worden afgestemd op dat in andere Europese lidstaten. Een afwijkend beleid moet in het algemeen worden afgeraden.

Ten vierde dat, zolang er geen zekerheid is over de effectiviteit van regelgeving en toezicht, bepaalde publieke belangen voorlopig alleen voldoende geborgd kunnen worden met een vorm van overheidseigendom.

Met als uitgangspunt het belang van de consument heeft de Raad de volgende aanbevelingen geformuleerd:


1. Productie en import

Geef prioriteit aan interconnectiecapaciteit met landen waarmee goede afspraken kunnen worden gemaakt.
Voorkom door actief beleid een te grote concentratie van producenten-aanbieders op de groothandelsmarkt.

Houdt de optie open om te zijner tijd een nationale kampioen te creëren.


2. Netten

Ga na of het voordelen biedt om alle transmissienetten onder te brengen bij Tennet. Privatisering van Tennet is voorlopig niet opportuun.
Dwing een volledige juridische en organisatorische afsplitsing af van de distributienetten, maar niet een volledige afsplitsing van eigendom.
Stel een volledige privatisering van de distributienetten uit totdat regelgeving en toezicht zich heeft bewezen.


3. Eigendom

De borging van bepaalde publieke belangen door een vorm van (Rijks)overheidseigendom is voorlopig nog gewenst. Een minderheidsbelang kan hiervoor echter voldoende zijn, mits hieraan speciale (privaatrechtelijk vastgelegde) rechten zijn verbonden. Met zo'n minderheidsbelang zijn de belangen van alle betrokken partijen het meest optimaal gediend.

==========

De Algemene Energieraad adviseert de regering en het parlement over het te voeren energiebeleid. De Energieraad wil een gewetensfunctie ten behoeve van overheid en samenleving vervullen en een bijdrage leveren aan het maatschappelijk energiedebat, waarbij het publiek belang centraal staat. De Raad is onafhankelijk; de leden (10) vervullen hun adviestaak op persoonlijke titel.

Nadere informatie kunt u verkrijgen bij het secretariaat van de Energieraad, de heer drs. E.J. ten Elshof, telefoon 070 - 392 4001, email
e.j.tenelshof@energieraad.nl. Het advies is als pdf-file te downloaden van www.energieraad.nl. De gedrukte versie is over twee weken beschikbaar.

Algemene Energieraad, Postbus 11723, 2502 AS Den Haag

Tel 070 - 392 4001 ; Fax 070 - 365 2836.