Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
Binnenhof 1a Anna van Hannoverstraat 4
2513 AA Den Haag Telefoon (070) 333 44 44
Telefax (070) 333 40 33
Uw brief Ons kenmerk
2030408730 AI/12472
d.d. 20 februari 2004
Onderwerp Datum
Kamervragen Bruls 11 maart 2004
Bijgaand doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen van het lid Bruls (CDA) over
illegale arbeid in relatie tot paspoortzwendel.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(M. Rutte)
2
2030408730
Vragen van het lid Bruls (CDA) aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid over illegale arbeid in relatie tot paspoortzwendel.
(Ingezonden 19 februari 2004)
Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van de Tv-uitzending 1) waarin wordt gewezen op het fenomeen van
misbruik van paspoorten (van zogeheten Duitse Polen)? Bent u hiervan op de hoogte? Wat
is er precies aan de hand? Wat zijn de bevindingen van de Arbeidsinspectie?
Antwoord 1
Ja. Volgens de reportage waren bij een bedrijf in het oosten van het land Poolse
uitzendkrachten aan het werk die in het bezit waren van een Duits paspoort dat
oorspronkelijk aan iemand anders toebehoorde. Dat paspoort zou door de eigenaar van een
uitzendbureau aan hen verstrekt zijn. Door het gebruik van een Duits paspoort zou de
eigenaar van het uitzendbureau de tewerkstellingsvergunningplicht uit de Wet arbeid
vreemdelingen willen omzeilen. Uitzendbureau en inlenende werkgever ontkenden dat de
desbetreffende werknemers via of in hun bedrijf werkzaamheden hadden verricht.
De Arbeidsinspectie heeft begin februari een administratief onderzoek uitgevoerd bij het
desbetreffende bedrijf. Daarbij zijn geen onrechtmatigheden aan het licht gekomen. Eerder
al hadden de Vreemdelingendienst en de Belastingsdienst eenzelfde conclusie getrokken na
onderzoek bij het bedrijf. Dit neemt niet weg dat de overtreding als geschetst in de
uitzending van NOVA met enige regelmaat voorkomt.
Vraag 2
Wat gaat u doen met betrekking tot de aanpak van malafide uitzendbureaus?
Antwoord 2
De aanpak van malafide uitzendbureaus is al enige tijd speerpunt van mijn beleid. Het
huidige beleid bestaat uit het stimuleren van zelfregulering en een sterke handhaving. Deze
handhaving wordt uitgevoerd door de Arbeidsinspectie en de SIOD. Daarbij wordt ook
regelmatig samengewerkt met UWV en Belastingdienst. De Arbeidsinspectie voert in het
kader van het arbeidsmarktfraudeproject Uitzendbureaus administratieve controles uit en
houdt, als daar aanleiding voor is, werkplekcontroles bij de inlenende bedrijven of draagt de
gegevens over aan de SIOD (bij grootschalige fraude). In algemene zin geldt, dat als bij een
bedrijf sprake is van illegale tewerkstelling van uitzendkrachten, zowel tegen het inlenende
bedrijf als tegen het uitzendbureau proces-verbaal wordt opgemaakt. Naast controle op de
naleving van de Wet arbeid vreemdelingen, is het helpen vergroten van het zelfregulerend
vermogen van de branche met betrekking tot het voorkomen van het gebruik van valse dan
wel vervalste identiteitsdocumenten en misbruik van sofi-nummers één van de
doelstellingen.
Resultaten project Uitzendbureaus:
2001 2002 2003
Aantal onderzoeken toezicht 186 248 202
Aantal waarschuwingen 1 22 1
Aantal onderzoeken opsporing 22 100 217
Aantal processen-verbaal 9 27 25
3
(Vermoedelijk) valse ID-bewijzen 73 65 *
Geen/onjuist gebruik sofi-nummer 56 12 *
*: nog niet beschikbaar
De SIOD pakt de grootschalige, dikwijls georganiseerde fraude aan. Arbeidsinspectie en
SIOD zijn beide alert op identiteitsfraude en investeren in de ontwikkeling van kennis en
expertise op dit terrein. SZW heeft de werkgevers in 2003 geïnformeerd over de wettelijke
verplichtingen betreffende de tewerkstelling van personeel en identiteitsverplichtingen.
Naast deze organisaties functioneert een landelijk dekkend netwerk van interventieteams. In
deze interventieteams wordt samengewerkt op het terrein van de fraudebestrijding tussen de
Arbeidsinspectie, het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), de
Belastingdienst, gemeenten, de Sociale Verzekeringsbank, de SIOD, het Openbaar
Ministerie en de departementen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Financiën. In het
kader van de werkzaamheden van de interventieteams vinden ook bij uitzendbureaus
controles plaats.
Voorts verwacht ik dat de invoering van de zogenaamde eerstedagsmelding een waardevolle
bijdrage zal leveren aan de bestrijding van identiteitsfraude.
Vraag 3
Overweegt u de opzet van een publiek keurmerk voor uitzendbureaus te ondersteunen? Zo
ja, hoe? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 3: Bij de opzet van een publiek keurmerk voor uitzendbureaus moet het gaan om
een systeem dat rechtvaardig, goed uitvoerbaar en handhaafbaar is en een juiste verdeling
van verantwoordelijkheden over de betrokken partners kent. Momenteel laat ik de
mogelijkheden voor de opzet van een dergelijk keurmerk en de voor- en nadelen
onderzoeken. Over de uitkomsten zal ik uw Kamer in april informeren.
1) NOVA, 13 februari jl.
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid