ORDINA NV http://www.ordina.nl

Ordina maakt resultaatverwachtingen over 2003 meer dan waar

PERSBERICHT

Utrecht 9 maart 2004

Ordina maakt omzet- en resultaatverwachtingen over 2003 meer dan waar

- Omzet EUR 345,4 miljoen. - Bedrijfsresultaat (EBITA) EUR 11,1 miljoen. - Nettowinst EUR 10,5 miljoen, beïnvloed door een impairment van goodwill en belastingbaten. - Sterke cashflow, met name door stringent debiteurenbeheer, leidt ultimo 2003 tot een bedrag van EUR 30 miljoen aan liquide middelen. - Voorstel tot wijziging dividendbeleid met ingang van 2004: handhaving dividend in contanten, pay-out ratio naar 25%; voorstel voor 2003: EUR 0,09 per aandeel in contanten. - Sinds de zomer van 2003 zijn er de eerste voorzichtige positieve signalen die de basis kunnen vormen voor marktherstel. Deze signalen houden ook in de eerste maanden van 2004 aan. - Besluitvormingstrajecten blijven echter lang duren en de mate en het tempo waarin de markt zal verbeteren zal sterk afhankelijk zijn van een aanhoudend herstel van het vertrouwen in de economie.

Financiële gang van zaken

'In tijden van economische teruggang is het van extra groot belang om vanuit financieel perspectief de focus te leggen op een aantal elementaire zaken. Voor Ordina betekende dit dat naast de focus op de omzetontwikkeling, maximale aandacht is gelegd op de beheersing van kosten, het beheer van werkkapitaal en de balanspositie en financiering van de onderneming. Uiteindelijke doelstelling daarbij was en is een solide financiële positie te blijven behouden. Ondanks de druk op omzet en resultaten is Ordina er ook in 2003 in geslaagd deze doelstelling te realiseren. Daarenboven zijn we er opnieuw in geslaagd de uitgesproken verwachtingen meer dan waar te maken', aldus Hans den Hartog, CFO van Ordina N.V.

Omzet- en resultaatontwikkeling Zoals verwacht en eerder uitgesproken, hebben de marktomstandigheden de omzet- en resultaatontwikkeling van Ordina in 2003 duidelijk beïnvloed. De omzet over 2003 daalde in vergelijking tot de omzet over 2002 met 13% tot EUR 345,4 miljoen (2002: EUR 397,6 miljoen). Het begin 2003 geacquireerde Clockwork realiseerde een omzet van EUR 6,8 miljoen, als gevolg waarvan de autonome omzetdaling over 2003 uitkwam op 15%. De omzetontwikkeling werd in belangrijke mate negatief beïnvloed door de voor Ordina belangrijke overheidsmarkt, waar investeringen onder druk lagen als gevolg van de langdurige kabinetsformatie en bezuinigingen. Positief is dat de omzetdaling in de loop van het jaar minder scherp is geworden. De omzetdaling in het tweede halfjaar van 2003 ten opzichte van de eerste jaarhelft bedroeg voor heel Ordina circa 2%.

In lijn met de ontwikkeling van de omzet, stond ook het bedrijfsresultaat voor interest, belastingen en amortisatie van goodwill (EBITA) onder druk. De begin 2003 doorgevoerde reorganisatie, waarbij circa 225 arbeidsplaatsen verloren zijn gegaan, heeft hier duidelijk invloed op gehad. De met deze reorganisatie samenhangende kosten bedroegen EUR 7,5 miljoen en werden reeds in het eerste halfjaar verantwoord onder de overige bedrijfskosten. Buiten deze reorganisatiekosten heeft een stringent kostenbeleid, zowel ten aanzien van personeelskosten als overige bedrijfskosten, in 2003 opnieuw zijn vruchten afgeworpen. De EBITA over 2003 kwam uit op een bedrag van EUR 11,1 miljoen (2002: EUR 29,7 miljoen).

Impairment van goodwill en belastingbaten beïnvloeden nettowinst De nettowinst van Ordina over 2003 is beïnvloed door een tweetal bijzondere posten, te weten een beperkte impairment van goodwill en belastingbaten. Per saldo hebben deze posten een positieve invloed op de nettowinst. De nettowinst over 2003 bedraagt EUR 10,5 miljoen.

Goodwill - De waarde van de goodwill is in het kader van de jaarafsluiting aan een impairmenttest onderworpen. De fair value van goodwill wordt bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen. De impairmenttest op de goodwill die in 2001 werd betaald bij de acquisitie van RepIT B.V. heeft ultimo 2003 geleid tot een afwaardering van die goodwill met circa EUR 3,3 miljoen tot EUR nihil. Deze impairment is in belangrijke mate veroorzaakt door het sterk afgenomen belang van zeer specifieke kennis van de ontwikkelomgeving Plato, zoals die binnen RepIT aanwezig is. Deze kennis heeft de afgelopen jaren zeker haar vruchten afgeworpen, doch is van afnemend belang en van dermate beperkte omvang, dat dit ultimo 2003 niet langer een goodwillwaardering rechtvaardigt.

Belastingbaten - Mede als gevolg van de definitieve afwikkeling van een aantal aangiften vennootschapsbelasting uit eerdere jaren, heeft Ordina in 2003 een eenmalige bate vennootschapsbelasting gerealiseerd ter grootte van EUR 7,2 miljoen. Daarnaast heeft Ordina een deel van de bij haar aanwezige rechten op verliescompensatie gewaardeerd. In lijn met de aanstaande IFRS-regelgeving vindt deze waardering plaats tegen het nominale tarief vennootschapsbelasting. Waardering vindt uitsluitend plaats indien in redelijkheid verwacht mag worden dat de verliescompensatie de komende jaren ook daadwerkelijk zal worden benut. Ultimo 2003 is de actieve latentie gewaardeerd op EUR 2,6 miljoen, waarmee het totaal aan belastingbaten een bedrag van EUR 9,8 miljoen beloopt. De reguliere belastingdruk zal in de toekomst dichter bij het nominale vennootschapsbelastingtarief liggen dan in voorgaande jaren.

Sterke operationele cashflow en solide balanspositie 'De stringente focus op het beheersen van werkkapitaal, en in het bijzonder op de debiteurenpositie, heeft in 2003 opnieuw zijn vruchten afgeworpen. Debiteurendagen daalden tot een niveau van zelfs beneden de 60. De uitdaging is dit naar de toekomst toe vast te houden, waarbij tevens moet worden aangetekend dat een verdere structurele verbetering van deze positie niet realistisch moet worden geacht', aldus Hans den Hartog.

Uiteindelijk werd in 2003, door het stringente debiteurenbeheer en de beperkte omvang van investeringen een toename van liquide middelen gerealiseerd van EUR 18,7 miljoen. Dientengevolge kwam de bankstand per 31 december 2003 uit op een bedrag van EUR 30,0 miljoen positief. Naast de sterke liquiditeitspositie beschikt Ordina ultimo 2003 over een zeer solide balans met een solvabilteit van 60% (exclusief goodwill bedraagt de solvabiliteit 46%).

Cijfers per aandeel De nettowinst per aandeel beloopt over 2003 een bedrag van EUR 0,31 (2002: EUR 0,54). Rekening houdend met optierechten die per 31 december 2003 'in the money' zijn, bedraagt de nettowinst per aandeel na verwatering over 2003 EUR 0,30 (2002: EUR 0,54).

Voor amortisatie en impairment van goodwill beloopt de nettowinst per aandeel over 2003 EUR 0,47 (2002: EUR 0,59). Na verwatering bedraagt de nettowinst per aandeel voor amortisatie en impairment van goodwill EUR 0,46 (2002: EUR 0,59).

Ontwikkelingen in 2003

Marktontwikkelingen Ronald Kasteel, CEO van Ordina N.V.: 'Onder invloed van de economische omstandigheden heeft de bedrijfstak voor ICT-dienstverlening zich verder ontwikkeld tot een meer volwassen industrie. ICT-investeringen blijven onder alle omstandigheden cruciaal voor het goed functioneren van bedrijven en overheden. De vraag veranderde in de afgelopen periode definitief van technologiegedreven naar businessgedreven. Dat had alles te maken met de grote uitdagingen waarvoor bestuurders in het bedrijfsleven en bij de overheid zich geplaatst zagen.'

In de segmenten Finance, Trade, Transport & Industry en Utilities, Telecom & Media speelden in 2003 de volgende zaken en thema's een belangrijke rol.

Druk op resultaten - Het bedrijfsleven had te kampen met blijvende druk op de resultaten. Voorzichtigheid en terughoudendheid bleven in 2003 dan ook de leidende principes, met een duidelijke impact op de investeringsbereidheid van het bedrijfsleven.

Scherpere keuzes - De economische omstandigheden dwongen bestuurders tot het maken van scherpere keuzes. Ter onderbouwing van een financieel gezonde toekomst voerden ondernemingen vaak drastische ingrepen door in hun activiteiten. Behalve het afstoten van bedrijfsonderdelen die niet langer tot de core business werden gerekend, werd ook gekozen voor het uitbesteden van ondersteunende activiteiten of totale processen. Slechts een beperkt aantal 'preferred suppliers', zoals Ordina, komt hiervoor in aanmerking.

Off shore - Een tendens die terrein wint is de toenemende mate waarin ondernemingen ICT-activiteiten - met behoud van kwaliteit - uit willen besteden naar lagelonenlanden, de zogenaamde off shore tendens. Ordina kondigde in dit licht medio februari jongstleden door middel van een persbericht een strategische samenwerking voor de Energy & Utilitiesmarkt aan met het Indiaase Wipro.

Complexe vraagstukken, omvangrijke projecten - Door de moeilijke economische omstandigheden werd des te duidelijker dat ICT een onmisbaar onderdeel is geworden in de primaire processen van ondernemingen. Wie een voorsprong wil nemen moet zich flexibel kunnen aanpassen aan de veranderende marktomstandigheden. De behoefte aan integrale ICT-oplossingen om de gewenste optimalisatieslagen te kunnen maken in de gehele keten nam daardoor toe. Om slagvaardiger te kunnen opereren is er bovendien de wens om op verschillende niveaus te kunnen beschikken over actuele, samenhangende managementinformatie.

ICT hoog op bestuurlijke agenda - Gezien het strategische belang en het integrale karakter van veranderingsprogramma's en de impact die zij hadden op de toekomst van organisaties, vond besluitvorming hierover plaats op het hoogste niveau. Dit had zeker ook te maken met de omvang van investeringen die met deze projecten gemoeid waren.

Het jaar 2003 was in de voor Ordina belangrijke overheidsmarkt een zeer bijzonder jaar, onder meer als gevolg van de samenloop van onderstaande zaken:

Periode van besluiteloosheid - De Nederlandse overheid verkeerde in een niet eerder vertoonde, extreem lange impasse, veroorzaakt door de demissionaire status van het kabinet en de daaropvolgende langdurige kabinetsformatie. Daardoor was er sprake van besluiteloosheid op vrijwel alle beleidsterreinen. Nieuwe initiatieven werden niet of nauwelijks genomen, met als gevolg uitstel of afstel van allerlei projecten.

Bezuinigingen - De besluitvorming over investeringen die te maken hebben met modernisering en ondersteuning van het bestuur van dit land werd eveneens stevig beïnvloed door de economische malaise. De financiële speelruimte van overheidsinstanties werd door lagere overheidsinkomsten meer beperkt dan enkele jaren geleden voor mogelijk was gehouden. Ook het beroep op externe kennis en capaciteit werd tot een minimum beperkt.

Investeren in kernthema's - De nieuwe begroting die het kabinet presenteerde bood evenwel ook ruimte voor vernieuwing op de centrale thema's veiligheid, sociale zekerheid en de kenniseconomie. De behoefte aan efficiëntie en kennisuitwisseling is in deze beleidsgebieden groot. ICT speelt daarbij een cruciale rol.

Ronald Kasteel: 'De geschetste marktomstandigheden maakten 2003 tot een bijzonder uitdagend jaar voor ICT dienstverleners, zoals Ordina. We zijn er echter uitstekend in geslaagd de moeilijke marktomstandigheden het hoofd te bieden. Onze langdurige klantrelaties en de kwaliteit van onze proposities en dienstverlening, welke zich laten kenschetsen door een hoge mate van toegevoegde waarde voor onze klanten, liggen aan dat relatieve succes ten grondslag.'

Omzetontwikkeling per marktsegment Het belangrijkste deel van de omzetdaling over 2003 werd gerealiseerd in de overheidsmarkt. Mede door onze focus op relevante thema's en onze langdurige, diepgaande klantrelaties, was de omzetdaling in het tweede halfjaar van 2003 minder scherp dan in de eerste jaarhelft. Relatief sterk is de performance van Ordina geweest in de Finance-markt, waar Ordina beschikt over diepgaande kennis van businessdomeinen, zoals effecten en financieren. In het marktsegment Trade, Transport & Industry hadden de hiervoor geschetste marktontwikkelingen bij het bedrijfsleven hun impact. Tot slot vertoonde binnen het segment Utilities, Telecom & Media in het bijzonder de telecommarkt in 2003 duidelijke tekenen van herstel.

2003 2002 ontw. Finance 76,9 78,4 -2% Public 147,0 187,9 -22% Trade, Transport & Industry 87,0 95,1 -9% Utilities, Telecom & Media 26,2 24,7 +6% Overig 8,3 11,5 -27% ------- -------- --------

Totaal 345,4 397,6 -13%

Omzetontwikkeling per activiteit In de omzetontwikkeling per activiteit is een duidelijke druk waarneembaar op de Consulting services. Deze daling is direct gerelateerd aan de dalende vraag naar dit type diensten in de overheidsmarkt. Positieve ontwikkeling is opnieuw het omzetaandeel van Managed Services. Strategische doelstelling voor de langere termijn is dit deel van de omzet te laten groeien tot 30 à 35% van de totale omzet.

2003 2002 ontw. Consulting 59,4 81,0 -27% Systems Integration & Development 191,5 217,4 -12% Managed Services 94,5 99,2 -4% ------- ------- ---
---
Totaal 345,4 397,6 -13%

Organisatieontwikkeling De afgelopen jaren zijn al de nodige stappen gezet om de Ordina-kernorganisatie te laten aansluiten bij de veranderende behoefte van de markt. Allereerst door te gaan werken met de bekende sectorindeling. In de tweede helft van 2003 is een herinrichtingsoperatie van start gegaan die een gedeeltelijke kanteling van de organisatie betekent. Binnen de Ordina-sectoren zijn uitsluitend branchespecifieke proposities ondergebracht waarmee Ordina een leidende positie wil innemen in de markt. Niet sectorspecifieke competenties, waarbij vakmanschap de boventoon voert, zijn gebundeld in horizontale Lines of Business. Behalve technologische kennis gaat het hier ook om meer generieke diensten zoals ERP-implementaties of grote ontwikkeltrajecten. De organisatorische herinrichting was op 1 januari jongstleden een feit.

Medewerkers Voor de medewerkers was 2003 een enerverend jaar. De tweede ontslagronde in het eerste kwartaal en de herinrichting van de organisatie hebben behoorlijk wat gevergd van hun flexibiliteit. Desondanks was er sprake van een grote betrokkenheid en inzet om het jaar succesvol door te komen. Dit zegt veel over de ondernemende en professionele mentaliteit van onze medewerkers.

Het aantal medewerkers dat het bedrijf op eigen initiatief verliet vertoonde een stijging in het eerste half jaar, veroorzaakt door de onrust rondom de reorganisatie. In de tweede helft van het jaar was het ongewenste verloop met 5% (10% op jaarbasis) zelfs licht lager dan het niveau van het jaar daarvoor. Het aantal medewerkers daalde met 559 naar 3.195 ultimo 2003, inclusief gedwongen ontslagen. Het verloop exclusief gedwongen ontslagen bedroeg over heel het jaar 2003 ruim 12%.

Overigens richt Ordina zich in continuïteit op de aanname van kwalitatief hoogwaardige medewerkers met het juiste profiel en de juiste mentaliteit. Ordina staat altijd open voor de aanname van medewerkers die aan onze strenge kwaliteitscriteria voldoen. Dat was niet alleen het geval in 2003. Ook in 2004 zal gericht worden geworven met het doel autonoom te groeien, waarbij kwaliteitsdoelstellingen belangrijker blijven dan het aantal medewerkers dat zal worden geworven.

Acquisities Ingegeven door de economische omstandigheden beperkte Ordina haar activiteiten op het gebied van acquisities de laatste jaren bewust. In 2003 werd alleen Clockwork B.V. geacquireerd. Clockwork heeft grote expertise op het gebied van interaction design, webbased marketing en multi channel management. In 2003 is de commerciële samenwerking met Clockwork met succes tot stand gebracht en zijn de voorbereidingen getroffen om dit bedrijf per 1 januari 2004 te integreren in de Ordina-organisatie.

Voorts kondigde Ordina in november 2003 de voorgenomen acquisitie van TVW Group B.V. (The Vision Web) aan. TVW Group biedt Ordina in het bijzonder een belangrijke versterking op het gebied van enterprise applications, waarop Ordina op dit moment nog voldoende schaal ontbeert. Daarnaast bereikt Ordina met deze acquisitie een duidelijke voorhoedepositie op het gebied van performance management en business intelligence. De verwachting is dat de acquisitie van TVW Group rond het einde van het eerste kwartaal van 2004 zijn definitieve beslag zal krijgen. In dat geval zullen de cijfers van TVW Group met ingang van het tweede kwartaal van 2004 worden geconsolideerd.

Dividendvoorstel Ordina hanteert sinds het jaar 2000 een dividendpolitiek die inhoudt dat 15% van de nettowinst als dividend wordt uitgekeerd. Ordina hanteert deze relatief lage pay-out, teneinde de ingehouden winst beschikbaar te hebben om haar groeiambities te realiseren.

Met ingang van het dividend over het boekjaar 2004, is het voorstel van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen om de pay-out te verhogen tot 25% van de nettowinst. Een dergelijke pay-out doet in de visie van Ordina recht aan het toenemend belang van dividendrendement, echter zonder Ordina te beperken in de mogelijkheden om haar groeiambities te realiseren.

Het jaar 2003 is een bijzonder jaar geweest. Het operationele resultaat is geraakt door forse reorganisatiekosten. Daarnaast is de nettowinst beïnvloed door de impairment van goodwill en belastingbaten. Met inachtneming van de voorgestelde verandering in de dividendpolitiek voor 2004 en volgende jaren en gezien de liquiditeitspositie van de onderneming, stellen de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen voor het jaar 2003 een gelijk dividend voor als in 2002. Dit betekent een dividend in contanten van EUR 0,09 per aandeel, uit te keren ten laste van de algemene reserve.

Corporate Governance De Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen van Ordina onderschrijven het belang van goed ondernemingsbestuur. Gegeven het in sommige gevallen geschonden vertrouwen in beursgenoteerde ondernemingen, zowel in Nederland als daarbuiten, is het goed dat er in 2003 een nieuwe code voor goed ondernemingsbestuur is ontwikkeld. Transparantie van ondernemingsbestuur, gedegen toezicht door de Raad van Commissarissen en een actieve rol van aandeelhouders vormen belangrijke, door Ordina onderschreven peilers onder de nieuwe code. Ordina voldoet reeds aan het overgrote deel van de aanbevelingen en normen van de nieuwe code en zal dat ook in de toekomst blijven doen. De komende maanden zal op alle punten uit de code een concreet standpunt worden ingenomen. Ordina streeft ernaar deze standpunten voor de aandeelhoudersvergadering van medio mei 2004 te hebben ingenomen en zal deze ook op haar website publiceren. Ordina sluit overigens niet uit dat zij op bepaalde onderdelen van de aanbevelingen of normeringen van de code zal afwijken. Deze eventuele afwijkingen worden in dat geval met redenen omkleed en zullen niet beogen afbreuk te doen aan de onderliggende doelstelling van de desbetreffende aanbeveling of normering.

Wijziging samenstelling Raad van Commissarissen Volgens het rooster treedt de heer A. Baar tijdens de Algemene Vergadering van medio mei 2004 af als commissaris. Gelet op het door de Raad gehanteerde maximale aantal zittingstermijnen is de heer Baar niet herkiesbaar. Het voornemen is dat de heer R.J. van de Kraats, lid van de Raad van Bestuur en CFO van Randstad Holding N.V., direct na de komende Algemene Vergadering door de Raad van Commissarissen zal worden benoemd als nieuwe commissaris van Ordina N.V.

Ontwikkelingen 2004 Ronald Kasteel: 'De marktontwikkelingen in de eerste maanden van 2004 zijn in belangrijke mate vergelijkbaar met die in de tweede helft van 2003. Dit betekent dat er in toenemende mate serieuze investeringen in ICT worden overwogen. Na een aantal jaren van terughoudendheid op het gebied van ICT-investeringen, neemt de noodzaak om daadwerkelijk tot investeringen over te gaan duidelijk toe. De hoeveelheid offerte-aanvragen waaraan wij werken, bevestigen dit beeld. Tevens hebben we in de eerste twee maanden van 2004 een aantal aansprekende opdrachten gescoord, onder meer bij Campina en de Friesland Bank. Ook outsourcing van kantoorautomatisering, het uitbesteden van het beheer van applicaties en het outsourcen van totale businessprocessen blijven actuele thema's waar Ordina met haar klanten over spreekt. Echter, in veel gevallen is de omvang en complexiteit van de vraagstukken die voorliggen zodanig, dat besluitvorming vaak erg veel tijd vergt. Zowel vanuit een operationeel en inhoudelijk perspectief, als vanuit financieel/bedrijfseconomisch oogpunt. Uiteindelijk blijft het vertrouwen in een positieve economische ontwikkeling derhalve van cruciaal belang bij de afweging om investeringen te doen, danwel deze voor korte of langere tijd uit te stellen. Dit speelt zowel in het bedrijfsleven als bij de overheid. Indien de economische situatie echter blijvend verbetering vertoont en het herstel in het vertrouwen in de economie aanhoudt, mag worden verwacht dat dit een duidelijk positief effect heeft op de markt voor ICT-dienstverlening in zijn algemeenheid en voor Ordina in het bijzonder, gezien onze sterke en stabiele klantrelaties en onze kwaliteit.'

Verwachtingen Het toenemend aantal offertetrajecten voor steeds groter en complexer wordende ICT-trajecten is, na jaren van marktdaling, een positieve ontwikkeling. In welke mate deze positieve ontwikkeling zich daadwerkelijk zal omzetten in concrete opdrachten en projecten blijft echter in belangrijke mate afhankelijk van de vraag of het vertrouwen van onze klanten in de economie aanhoudt. Ondanks dat de economie tekenen van herstel vertoont, zijn deze tekenen nog vrij broos. Indien het vertrouwen zich echter blijvend herstelt, zal Ordina daar zeker van profiteren, gezien haar sterke klantrelaties en marktpositie. Vooruitlopend daarop richt Ordina zich op dit moment dan ook reeds op een meer actief aannamebeleid gericht op de werving van ambitieuze, talentvolle medewerkers. Verder heeft Ordina ook voor 2004 de ambitie om een omzet- en resultaatontwikkeling te realiseren die beter zal zijn dan het marktgemiddelde, zodat opnieuw marktaandeel wordt gewonnen.

Gezien het feit dat de markt op dit moment echter nog altijd in een onvoldoende stabiele situatie verkeert, zal Ordina pas later in het jaar concrete omzet- en resultaatverwachtingen uit kunnen spreken.

Over Ordina Ordina is een beursgenoteerde en toonaangevende dienstverlener in de markt voor Informatie en Communicatie Technologie. De organisatie, opgericht in 1973, telt circa 3.200 medewerkers. Ordina ondersteunt haar opdrachtgevers met behulp van hoogwaardige informatie- en communicatietechnologie om strategisch voordeel te behalen, door toepassing van gedegen vakkennis van ICT in combinatie met voortdurende innovatie en een heldere kijk op bedrijfskundige vraagstukken. Het dienstenpakket van Ordina bestaat uit management- en businessconsultancy, systeemontwikkeling en -integratie en managed services. Het aandeel Ordina N.V. is genoteerd aan de Amsterdamse Effectenbeurs.