Met uw stelling dat de islamitische minderheden in Nederland kunnen integreren via hun religie, maakt u een grote en fundamentele fout">
Nieuws
8 mrt 2004 - Open brief aan burgemeester
Job Cohen
VVD kamerlid Ayaan Hirsi Ali schrijft in dagblad Trouw een open brief aan
burgemeester Job Cohen
Zeer geachte heer Cohen,
"urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Met uw stelling dat de islamitische minderheden in Nederland kunnen
integreren via hun religie, maakt u een grote en fundamentele fout. Sinds
uw Cleveringalezing in 2002 hebben steeds meer mensen tegen u gezegd dat
uw stelling onjuist is, maar u volhardt in uw ongelijk. Vorige week
vrijdag heeft de Leidse rechtsfilosoof Paul Cliteur in het tv-programma
B&W opnieuw geprobeerd u op andere gedachten te brengen. Tevergeefs.
U beseft onvoldoende hoe ernstig u zich vergist. En dat is erg jammer
want u bent een sympathieke en betrokken man. Maar uw redeneringen
bevatten een aantal veronderstellingen die niet kloppen.
U zei in dat tv-programma: Ik gebruik de moskeeën om de integratie te
laten slagen. Met die uitspraak toonde u het klassieke pragmatische
denken van een Nederlands politiek bestuurder. U wilt dat de individuele
moslims integreren in uw stad. Dat ze de taal spreken, werk hebben, zich
verdraagzaam opstellen tegen Joden, christenen en andersdenkenden, dat ze
uw gezag als bestuurder aanvaarden, de rechten van homo's en vrouwen
respecteren en zich aan de wet houden. De moskeebestuurders en imams
denken over een aantal van deze zaken hetzelfde als u. Ook zij willen dat
moslims hier de taal spreken, werk hebben en geen overlast veroorzaken.
Die dingen behoren immers tot de praktische vereisten van het samenleven.
Over de andere, meer principiële zaken denken ze misschien anders dan u.
U bent atheïst en dat zegt u ook steeds weer. Maar de imams en
moskeebestuurders geloven in Allah en trachten zijn wetten te
gehoorzamen. U hoopt dat de moslims en u elkaar kunnen vinden in
pragmatische overwegingen. In de Nederlandse politiek is dat de beproefde
weg. In de Tweede Kamer maak ik die opvatting over besturen dagelijks
mee. Hoewel de VVD en het CDA principieel misschien nooit tot elkaar
zullen komen, doen ze zaken op de gebieden waar ze elkaar praktisch
kunnen vinden. Zo ging het ook met PvdA en VVD in Paars I en Paars II
(toen u staatssecretaris was). Zo is het altijd gegaan in de Nederlandse
politiek. Een goede bestuurder is iemand die dat spel doorheeft en het
goed speelt.
Maar u moet niet vergeten dat deze consensuspolitiek alleen goed werkt
wanneer alle betrokken partijen het eens zijn over het pragmatische
uitgangspunt ervan. De ware moslims, dat wil zeggen de moslims die de
moeite nemen om de burgers van Nederland eraan te herinneren dat zij
moslim zijn en als moslim leven, komen niet voort uit deze
consensuscultuur. Zij hebben een heel andere agenda en die staat haaks op
uw verwachtingen van integratie.
Heeft u ooit de moeite genomen om zich te verplaatsen in de ware moslim,
dat wil zeggen de orthodoxe moslim, en zijn perspectief op de
integratiewens van de Nederlandse politiek?
Waarin moeten moslims integreren? In een seculiere, geindividualiseerde
samenleving. In een democratische rechtsstaat die tot stand is gebracht
en onderhouden wordt door stervelingen, niet door een God. In een
samenleving waarin mannen, vrouwen, hetero's en homo's gelijke rechten en
plichten hebben. Een samenleving waarbij ouders trachten hun kinderen -
zowel meisjes als jongens - op te voeden tot zelfstandige individuen die
na hun achttiende levensjaar verantwoordelijke burgers zijn.
De aanhangers van de islam die het voor het zeggen hebben in de moskeeën
hebben diametraal tegenovergestelde opvattingen. Zij zijn ervan overtuigd
dat de gemeenschap van gelovigen (de oemma) alles is en het individu
niets. Dat de hoogste macht aan Allah toekomt en niet aan de rechtsstaat.
Dat elke moslim dient te leven naar het voorbeeld van de profeet
Mohammed. En volgens dit voorbeeld is homoseksualiteit een ernstige
zonde, zijn vrouwen ondergeschikt aan mannen en kinderen ondergeschikt
aan hun ouders.
Vanuit het perspectief van de ware moslim botsen hun waarden met uw
verwachtingen.
Onder ware moslims bestaat de consensus dat ongelovigen, dat wil zeggen
niet-moslims, geestelijk verdwaald zijn. Ware moslims zien seculiere
staten als zondige staten, die helaas op dit moment de macht hebben. De
moskeebestuurder die u op tv heeft horen zeggen dat u zijn moskee wilt
gebruiken, voelt zich bevestigd in zijn vermoedens over de zondigheid van
de seculiere machtsdrager.
Hoe weet u trouwens dat ú niet wordt gebruikt? In uw gesprekken met de
geestelijken en hun woordvoerders krijgt u te horen wat u graag wilt
horen. Maar zodra u weggaat, gebeurt er iets heel anders. Dan prediken ze
geen integratie, zoals u denkt dat u met hen heeft afgesproken, maar
houden ze aan de gelovigen voor wat de wil van Allah is. Dat is de core
business van de islam.
Weet u nog dat de Amerikanen de Taliban en de Moedjahidien in Afghanistan
gebruikten om tegen de Sovjet-communisten te vechten? De
vertegenwoordigers van de toenmalige Amerkaanse regering dachten toen ook
dat ze een gemeenschappelijke zaak hadden met de Taliban. Nooit hebben ze
het vermoeden gehad dat hun heldhaftige moslim-bondgenoten later een
aanval zouden plegen op de Twin Towers en het Pentagon in de VS. Ik vrees
dat u dezelfde fout maakt. Moslims houden er niet van om gebruikt te
worden.
In uw pragmatisme ziet u nog iets anders over het hoofd dat u misschien
wél zou zien wanneer u de tijd zou nemen om de zaak vanuit het oogpunt
van de ware moslim te bezien. Momenteel heerst er in de islamitische
wereld een hardnekkige vijandschap tegenover Joden. Het geloof dat Joden
de wereld runnen en manipuleren door gebruik te maken van list en bedrog,
is wijdverbreid onder moslims. U beseft niet dat u deze vooroordelen
bevestigt wanneer u, in al uw naïviteit, op televisie zegt dat u de
moskeeën wilt gebruiken. Een geest die doortrokken is van de
antisemitische vooroordelen die de islamitische wereld beheersen, ziet in
u niet een sympathieke burgemeester van Amsterdam die het beste voorheeft
met al zijn burgers en de boel bij elkaar wil houden. Wat hij ziet is een
listige Joodse bestuurder die de wereld naar zijn hand zet.
Het is niet uitgesloten dat uw islamitische bondgenoten in uw plan om
moslims te integreren u te slim af willen zijn. Misschien denkt u dat ik
teveel spoken zie, dat ik wantrouwend en irrationeel ben. Dat is
mogelijk, maar toch wil ik u wijzen op de preken die worden gehouden in
een aantal moskeeën in uw stad. Meer kunt u vinden op internet, in boeken
en gewoon als u naar het dichtstbijzijnde theehuis gaat. Wat u niet zo
gemakkelijk zult zien, zijn de films en het propagandamateriaal die
getoond worden op de televisie via de satellietschotels die in menig huis
in uw stad op moslimkanalen elders in de wereld zijn gericht. Zoals de
Arabische tv-series die speciaal voor de ramadan worden gemaakt met als
thema, jaar in jaar uit: een Joodse wereldregering.
In uw Cleveringalezing bracht u het integratieprobleem in verband met de
Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging. U vergeleek de positie van de
Joden in Europa in de jaren dertig en veertig met de positie van moslims
in het Europa van nu. Die vergelijking gaat niet op. U bent aan het
spookrijden op de snelweg van de geschiedenis. De Europeanen van nu
koesteren geen vijandigheid tegen de moslims, en zeker niet een haat
zoals die in de jaren dertig en veertig in nazi-Duitsland bestond tegen
de Joden. De Europeanen hebben door de Tweede Wereldoorlog geleerd hoe
vernietigend en nihilistisch die haat was. Zij weten dat haat tegen
andere mensen uiteindelijk leidt tot zelfhaat en zelfvernietiging. Dat is
de les van de Holocaust. De situatie van de moslims in het huidige Europa
is mede daardoor anders. Via onderwijs, boeken, films en op andere
manieren wordt de Europeaan geleerd tolerant, vriendelijk en fatsoenlijk
te zijn tegen vreemdelingen en tegen mensen die anders denken en een
ander geloof aanhangen dan zijzelf. Daarmee zeg ik natuurlijk niet dat
alle Europeanen verdraagzaam zijn. Er zijn ook mensen die nog steeds
niets van nieuwkomers moeten hebben. Vreemdelingenhaat moet ook altijd
bestreden worden. Maar een vergelijking van de huidige situatie met de
jaren dertig en veertig van de vorige eeuw gaat volkomen mank.
Het zou van meer realisme getuigen als u uw beleid zou stoelen op de
gewijzigde demografische werkelijkheid van uw stad. U richt al uw energie
op de autochtoon die de ander, de vreemdeling, moet aanvaarden. Alleen
dan kan de integratie van de allochtoon slagen, heeft u in uw
"urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />Abel Herzberglezing van
2001 gezegd. In dat verlangen naar de autochtone aanvaarding van de
allochtoon staat u niet alleen. De overgrote meerderheid van de
autochtone Amsterdammers heeft de allochtoon allang aanvaard. Maar de
autochtonen vormen binnenkort een minderheid in Amsterdam. Op dit moment
is 40 procent van de schoolgaande kinderen in Amsterdam autochtoon,
terwijl 60 procent allochtoon is. Uw taak om de allochtoon duidelijk te
maken dat hij de autochtoon en Nederland moet aanvaarden als zijn thuis,
is vele malen urgenter geworden dan het omgekeerde.
Het allerbelangrijkste dat met name de allochtone moslim dient te
begrijpen en te aanvaarden is dat godsdienst en staat hier gescheiden
zijn. De seculiere regels die mensen met elkaar hebben bedacht en de
instituties waarop deze regels zijn gestoeld moeten aan elke nieuwkomer
duidelijk worden gemaakt. Door te verkondigen dat allochtonen kunnen
integreren via hun religie - een religie die verkondigt dat de
democratische rechtsstaat zondig en verdorven is - komt u uw
belangrijkste verantwoordelijkheid niet na.
Uw gemeente heeft jarenlang het schoolzwemmen gesubsidieerd van de
islamitische basisschool As-Siddieq. Het pragmatische idee daarachter is
begrijpelijk: dan leren die kinderen tenminste zwemmen. Maar de school
staat dat alleen toe als jongens en meisjes apart zwemmen en les krijgen
van een instructeur van hetzelfde geslacht. Door dat te subsidiëren,
bestendigt u de conservatieve seksuele opvattingen van de islam en brengt
u die bovendien in het publieke domein, waarmee u ze legitimiteit
verschaft. U subsidieert de onderdrukking van de moslimvrouw en de
ondermijning van de scheiding van kerk en staat. Terwijl u van
nieuwkomers respect vraagt voor de basisprincipes van onze rechtsstaat,
steunt u hen in het overtreden daarvan. Daarmee zaait u een heilloze
verwarring.
U bent bezig te vechten tegen demonen uit het verleden. In het huidige
Europa lopen moslims niet het gevaar dat de joden 65 jaar geleden liepen.
Haat en onverdraagzaamheid tegen Joden worden nu juist door moslims in
Europa uitgedragen. Wanneer u zich in uw analyse van het huidige
integratieprobleem laat leiden door de ervaring van de Tweede
Wereldoorlog, blijft u die spookrijder: Iedereen probeert u met
lichtsignalen te waarschuwen om terug te gaan, maar u blijft hardnekkig
in de verkeerde richting rijden. Wat u misschien aanziet voor nobele
vastberadenheid is in werkelijkheid onvruchtbare halsstarrigheid.
Ayaan Hirsi Ali
6 maart 2004