Nieuws
8 mrt 2004 - VVD: Transformatie TBS-stelsel is
hoognodig
De VVD-Tweede-Kamerfractie, bij monde van justitiewoordvoerster Laetitia
Griffith, pleit, in het kader van de liberale Agenda voor de Veiligheid,
voor een drastische transformatie van het huidige TBS-stelsel. De
terbeschikkingstelling (TBS) zoals die sinds de jaren '70 van kracht is,
werkt niet, is te duur en teveel ex-TBS-ers vallen in herhaling. Griffith
oppert maatregelen die moeten leiden tot een efficiëntere en effectievere
benadering, toetsing en uitvoering. In de bijgesloten nota verklaart de
VVD hoe zij de aanpak en toekomst van de terbeschikkingstelling voor zich
ziet.
Met de Agenda voor de Veiligheid wil de VVD nieuwe benaderingen toepassen
op justitieel gebied. Zo wil Griffith dat het accent van 'het delict'
meer op 'de delinquent' komt te liggen. Dit gebeurt nu ook bij het
toepassen van TBS: de dader staat centraal. Het centrale doel van TBS is
beveiliging van de samenleving tegen onaanvaardbare recidive. Dit doel
moest worden gehaald door verpleging van de TBS-gestelden, in de
veronderstelling dat zij te genezen zijn en op den duur kunnen terugkeren
in de samenleving. Deze veronderstelling is echter achterhaald. De meeste
TBS-gestelden lijden aan persoonlijkheidsstoornissen, waarvoor op korte
termijn geen genezing bestaat. Ongeveer 20 procent van deze groep
bestaande uit voornamelijk zedendelinquenten, zijn onverbeterlijk en
chronisch delictgevaarlijk. Hoe het gesteld is met de geestesvermogens
van een delinquent hangt op dit moment af van het persoonlijk inzicht van
de behandelend psychiater. De liberalen vinden dat net als in Canada, een
objectivering moet plaatsvinden van ondermeer de beoordeling van de
behandeling, de risicotaxatie voor recidive en de verloven.
De liberalen voelen meer voor een sluitende aanpak voor deze groep
delinquenten en willen de socialisering van de geestelijke
gezondheidszorg uit de jaren '70 terugdraaien. Een TBS-behandeling kost
veel geld en is vaak functieloos door het vaak uitblijvende resultaat.
Griffith wil dit groeiende probleem terugdringen door na twee jaar in
plaats van zes jaar te beoordelen of verder behandelen nog uitzicht biedt
op genezing. Als blijkt dat verder behandelen geen nut heeft, wil de VVD
dat criminelen in een long-stayafdeling worden overgeplaatst. Dit is
aanzienlijk goedkoper en op zo'n afdeling kan gecontroleerd medicatie en
verzorging toegediend worden. Onder het credo 'Genezen als het kan en
verzorgen zolang het moet' wil de VVD het nijpend capaciteitstekort in de
TBS-instellingen, de wachtlijsten en de dure zorg aanpakken.
Tevens willen de liberalen dat de beslissing over de verlenging of
beëindiging van TBS niet meer door de rechter plaatsvindt, maar door een
onafhankelijk orgaan gelijk een paroleboard in Engeland. Vrijlating vindt
alleen plaats onder voorwaarden die worden gecontroleerd gedurende een
verlengde termijn van maximaal tien jaar. In het geval van een herhaling
van strafbare feiten, zal een levenslange opsluiting in een
long-stayafdeling volgen.
Er zullen dus meer long-stayafdelingen moeten worden bijgebouwd, maar dat
is onvoldoende om de tekorten aan te pakken. De ongeveer 40 illegalen en
ongewenst verklaarde vreemdelingen die thans dure TBS-plaatsten bezet
houden, moeten onmiddellijk naar het land van herkomst worden
teruggestuurd, met hun strafexecutie en strafvervolging op zak.
De liberalen vinden ook dat de informatieverstrekking over het verloop
van de executiefase (verloven en invrijheidstelling) aan slachtoffers van
TBS-gestelden, de politie en de burgemeester moet worden verbeterd en
voor de zomer moet zijn vastgelegd in een protocol. Een goede
informatieverstrekking kan een hoop verrassingen en ongewenste
ontmoetingen tussen TBS-gestelde en slachtoffer voorkomen.
VVD