Leefbaar Rotterdam

Van Schendelen: politici moeten laconiek reageren op peilingen

'Niet klagen, of triomfantelijk doen'

Door Eefje Oomen

Rotterdam - De tussentijdse peiling die een flinke duikeling van Leefbaar Rotterdam voorspelt, belandt zeker in zijn archief. Rinus van Schendelen, bekend als 'architect' van dit Rotterdamse college, verzamelt dit soort onderzoeken. Niet omdat de hoogleraar politicologie aan de Erasmus Universiteit er zo van houdt, maar omdat hij er niet omheen kan.

Van Schendelen, de voormalige informateur, licht toe: ,,Ik ben kritisch over dit soort onderzoeken, dat mag u best weten. Als politicoloog weet ik dat het heel moeilijk is een technisch betrouwbare peiling in elkaar te draaien. Bovendien is er geen campagne gevoerd, dus de omstandigheden nu lijken niet op de gewone verkiezingsomstandigheden.''

Toch verzamelt u politieke peilingen. Van Schendelen: ,,Dat doe ik vooral om uitspraken van politici in een bepaalde context te kunnen plaatsen. Politici reageren wél op peilingen en die reacties; díe zijn wel van invloed op het politieke klimaat. De peilingen zelf niet.''

Leg eens uit. Van Schendelen: ,,Politici kunnen door verkeerd op peilingen te reageren kiezers voorgoed tegen zich innemen. Daarom adviseer ik: niet triomfantelijk doen als je wint. Dat vinden mensen niet leuk. Die denken: o, die houding zullen we nog wel afstraffen. Maar belangrijker nog: niet klagen als je stemmen verliest. Dat kan je je niet permitteren, dan neem je de kiezer niet serieus. Leefbaar moet dus vooral niet boos zijn, nu. De partij moet gewoon laconiek reageren.''

Maar de partij ziet wel tweederde van de achterban verdwijnen, ook al is dat maar een prognose. Van Schendelen: ,,Maar Leefbaar houdt in deze peiling toch vijf zetels over. Dat vind ik helemaal zo slecht niet. Partijen als D66 en SP zouden staan te juichen. Bedenk ook dat CDA er ook maar vijf heeft. Toch is dat een geduchte speler in de lokale politiek. Count your blessings, zou ik tegen de Leefbaren willen zeggen.''

Heeft u een verklaring voor de verschuiving? Van Schendelen: ,,De verklaring ligt 'm vooral in het feit dat deze partij bij de vorige verkiezingen iets absoluuts unieks heeft gepresteerd, onder unieke omstandigheden. Nog steeds twisten politicologen over de reden waarom mensen zo massaal voor Fortuyn stemden. Er circuleren zo'n 20 tot 25 theorieën. Een ding is duidelijk: die omstandigheden zullen zich niet nóg eens voordoen.''

Leefbaar-voorman Sørensen vindt het verlies moeilijk te verkroppen. Hij vraagt zich af waarom mensen de geboekte resultaten niet zien. Van Schendelen: ,, Mensen stemmen niet op een partij uit dankbaarheid. Het gaat juist zo van: goed dat deze resultaten er zijn, dan kunnen we ons met andere dingen bezig houden. En mensen houden zich nu vooral bezig met de economie, de werkgelegenheid, de prijsstijgingen. Dat zijn onderwerpen die bewoners in deze slechte tijden weer echt aan het hart gaan. Daarom keren ze weer terug naar de PvdA.''

U bracht Leefbaar, CDA en VVD bij elkaar. De peiling voorspelt dat deze coalitie volgende keer geen meerderheid meer haalt. Vindt u dat jammer? Van Schendelen: ,,Zulke emoties heb ik er niet bij. Ik ben onpartijdig. Toen ik zo'n twee jaar geleden in het stadhuis aan de slag ging, heb ik gezegd dat het me niet uitmaakte; rechtsom of linksom. Als er maar een stabiel college zat, dat kon steunen op een meerderheid. Nou, dat zit er nog steeds, dus daar ben ik trots op.

Is het stabiel? De coalitie is haar meerderheid kwijt, omdat Leefbaar-leden opstapten. De Leefbaar-wethouder De Faria is naar huis gestuurd. Van Schendelen: ,,Ik vind dat het gedoe in Rotterdam nog wel meevalt als je het met de LPF-toestanden vergelijkt. Overal in de lokale politiek zie je fricties, niet alleen in de nieuwe partijen, maar ook in de oude. Bij de Rotterdamse PvdA is toch ook iemand zijn eigen fractie begonnen? Dit soort gerommel heeft veel meer te maken met de kwaliteit van de raadsleden in het algemeen. Het is heel moeilijk goede kandidaat-raadsleden te vinden. Dat was het voor Leefbaar zeker. Die moest heel snel een lijst samenstellen.''

Niks aan de hand dus? Van Schendelen: ,,Dit college doet het goed. B en w hebben twee onderwerpen heel duidelijk op de agenda gezet: veiligheid en migratie. Dat is overgekomen, ook in Den Haag. Ik geloof dat de Rotterdammers ook echt wel zien dat dit college iets voor elkaar heeft gekregen. Maar, zoals ik al zei, de mensen hebben nu iets anders aan hun hoofd. Dus als ik het college een tip moet geven: schuif door naar een nieuwe agenda, een economische agenda. Doe er alles aan om werkgelegenheid te behouden, en hou de lokale belastingen laag.''