Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid Tonkens over mogelijke problemen rond het
persoonsgebonden budget (2030408070)
1
Hebt u kennisgenomen van de berichten over sociale en financiële problemen rond het
persoonsgebonden budget (pgb)? 1)
1
Ja.
2
Kunt u het bericht bevestigen dat 25% van de pgb-houders niet aan zijn verplichtingen
voldoet? Wat is uw oordeel daarover?
2
De genoemde 25% behoeft enige uitleg en nuancering. De 25% betreft de hoeveelheid
formulieren die niet tijdig, binnen de eerste 8 weken na afloop van de
bevoorschottingsperiode, zijn ingezonden. Dit is echter een deel van het verhaal. Als door de
budgethouder namelijk niet aan de 8 weken termijn voldaan is, ontvangt de budgethouder
een rappel van het zorgkantoor. De budgethouder wordt dan verzocht binnen 4 weken aan
zijn verplichting te voldoen. Indien na die 4 weken nog steeds geen
verantwoordingsformulieren ontvangen zijn, krijgt de budgethouder nog eenmaal een rappel
om binnen 2 weken aan zijn verplichting te voldoen. Het zorgkantoor kan op dat moment de
bevoorschotting van de volgende budgetperiode stopzetten. Als vervolgens ook niet aan
deze 2 weken termijn voldaan is, wordt het pgb onmiddellijk beëindigd en het uitgekeerde
voorschot pgb teruggevorderd.
Navraag bij zorgkantoren geeft aan dat een groot deel van de ontbrekende formulieren na
het eerste rappel wel binnenkomt. Het percentage trekt dus bij na de eerste rappelronde.
Daarbij is bij het CVZ en ZN is nog geen melding binnengekomen van beëindiging van het
pgb. Ik ga er van uit dat wel binnen de totale termijn van 14 weken wordt verantwoord.
3
Deelt u de mening van verzekeraar Agis dat het onwenselijk is dat er geen instantie is die
beoordeelt of de aanvrager, of iemand in zijn of haar directe omgeving de sociale en
administratieve competenties bezit die nodig zijn voor het werkgeverschap, dat het pgb met
zich mee brengt? Wat vindt u van de suggestie van Agis om vooraf een controlemoment in
te bouwen om te beoordelen of aanstaande budgethouders wel aan hun verplichtingen
kunnen voldoen?
3
In de eerste plaats gaat het hier over het verantwoordelijkheidsvraagstuk rond het pgb.
Ik merk op dat het pgb, in de AWBZ, een keuzemogelijkheid is naast zorg in natura. Het pgb
is onlosmakelijk verbonden met eigen verantwoordelijkheid van de budgethouder. Zelf
kiezen, zelf organiseren betekent ook zelf verantwoordelijkheid krijgen én
verantwoordelijkheid nemen. Een pgb moet niet, het mag. Dus als iemand zelf niet in staat
is de zorg te regelen, of die verantwoordelijkheid niet wil nemen, dan is er altijd de
mogelijkheid te kiezen voor zorg in natura.
In de tweede plaats staat bij de modernisering van de AWBZ de keuzevrijheid van de cliënt
voorop. Ik vind dat iedereen die AWBZ geïndiceerd is ook die keuze moet kunnen maken
tussen zorg in natura of pgb. Goede voorlichting vooraf aan die keuze is erg belangrijk.
Mensen moeten goed weten wat op ze afkomt als ze aan een pgb beginnen. Ik ben van
mening dat deze voorlichting ook goed geregeld is: goede voorlichting wordt gegeven door
het CVZ, de zorgkantoren en Per Saldo. Het beschikbare voorlichtingsmateriaal is
ontwikkeld met budgethouders zelf.
Uiteraard kan het - ondanks deze goede voorlichting - voorkomen dat blijkt dat mensen het
pgb niet aankunnen. Voor deze mensen blijft altijd de optie open om `terug te vallen' op het
zorg in natura systeem.
4
Wat vindt u van de suggestie van Per Saldo om budgethouders de mogelijkheid te geven om
hun administratie aan derden uit te besteden?
4
Ik ben van mening dat de administratie van het pgb dermate eenvoudig is dat een ieder deze
zelf (of zijn/haar vertegenwoordiger) kan uitvoeren.
Uitzondering hierop is de loonadministratie in het geval van volledig werkgeverschap. Dit
type administratie - dat overigens maar in 10 % van de gevallen aan de orde is - is complex.
Voor budgethouders die hier mee te maken hebben, heb ik dan ook de mogelijkheid
gecreëerd om gratis gebruik te maken van het service centrum van de SVB.
Uiteraard staat het budgethouders vrij om hun administratie elders uit te besteden. De
kosten hiervoor kunnen echter - met uitzondering van de 1,5 % waar geen verantwoording
over af gelegd hoeft te worden - niet uit het pgb vergoed worden.
5
Wat vindt u van de suggestie om de administratieve ondersteuning van budgethouders
onder te brengen bij het pgb-servicecentrum van de Sociale Verzekeringsbank?
5
Zie het antwoord op vraag 4.
Daarnaast wordt daardoor geen recht gedaan aan de eigen verantwoordelijkheid van de
cliënt die kiest voor een pgb.
6
Acht u het gewenst en mogelijk om de pgb-formulieren te vereenvoudigen? Welke stappen
moeten daartoe door wie worden gezet?
6
Ik ben van mening dat de pgb-formulieren reeds eenvoudig zijn. Concreet bestaat het
formulier uit het invullen van gegevens als naam van de zorgverleners, de periode, het sofi-
nummer en het uitbetaalde bedrag en het aankruisen van de functie.
De formulieren zijn ontwikkeld met budgethouders en voorgelegd aan diverse cliëntenpanels.
Dit neemt niet weg dat de vraag blijft waarom budgethouders niet aan hun eerste
verantwoordingstermijn voldoen. Daarom zal ik het CVZ, die verantwoordelijk is voor de
uitvoering van de pgb-regeling, verzoeken met Per Saldo en een aantal zorgkantoren op
korte termijn rond de tafel te gaan zitten om te bezien hoe de formulieren nog eenvoudiger
in te vullen zijn en er voor te zorgen dat budgethouders zich wel aan de
verantwoordingstermijnen houden.
7
Hoe beoordeelt u de signalen dat het pgb in sommige gevallen tot verwaarlozing van
cliënten leidt? Bent u bereid dit te onderzoeken?
7
De afgelopen 5 jaar zijn bij VWS geen concrete meldingen van verwaarlozing van cliënten
binnengekomen. Bij de IGZ is slechts zeer incidenteel een melding binnengekomen, deze
heeft overigens geen aanleiding gegeven tot nader onderzoek. Ik zie daarom geen aanleiding
om dit nader te onderzoeken.
8
Hoe beoordeelt u de signalen dat het pgb er in sommige gevallen toe leidt dat zorgverleners
zich onder druk gezet voelen om zorg te verlenen op een wijze die indruist tegen hun
professionele normen? Bent u bereid dit te onderzoeken?
8
Ook hier gaat het om verantwoordelijkheid. Net zoals ik van mening ben dat iemand die
kiest voor een pgb, kiest voor het nemen van zijn of haar verantwoordelijkheid, ben ik
tevens van mening dat dit ook geldt voor de hulpverlener. Wanneer er - zoals in uw vraag
wordt geopperd - sprake is van onbehoorlijk optreden door zorgvragers, neem ik aan dat de
hulpverlener daar geen genoegen mee neemt. Indien een hulpverlener van mening is dat de
gewenste zorgverlening tegen zijn of haar professionele normen indruist, vind ik het tot
zijn/haar professionaliteit behoren daar naar te handelen.
1) Radio1- Journaal, 6 februari jl., Tijdschrift voor de Sociale Sector, jan/feb 2004, `PGB:
geen garantie op goed gebruik'.
---- --
---
URL: http://www.opennieuwsbank.nl/inp/2004/01/28/F008.htm?fmt=KAAL
Result: ERROR: No DOCS found in http://www.opennieuwsbank.nl/inp/2004/01/28/F008.htm?fmt=KAAL
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport