SGP
Gekloond menselijk embryo in Zuid-Korea
Datum publicatie: 04-03-2004
Auteur: B.J. van der Vlies
l1. Hebt u kennisgenomen van het bericht dat in Zuid-Korea voor het
eerst een geslaagde poging is gedaan om een menselijk embryo te
klonen? 1)
Ja.
2. Hoe is de stand van zaken op het gebied van de regelgeving op
VN-niveau inzake reproductief en therapeutisch kloneren? Zijn er sinds
de laatste brief van de minister van Buitenlandse Zaken over de
Algemene Vergadering der Verenigde Naties nieuwe ontwikkelingen te
melden? 2)
Op 8 december 2003 zijn in antwoord op vragen van het lid Rouvoet bij
de behandeling van de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
voor het jaar 2004 (29 200-XVI) nadere mededelingen gedaan over de
toen laatste stand van zaken (zie voetnoot 1 bij de Handelingen
2003-2004, nr.29).
Nadien heeft de Algemene Vergadering op 9 december 2003 in haar 72e
plenaire vergadering zonder stemming besloten om het onderwerp
?International convention against the reproductive cloning on human
beings? op de agenda te zetten van haar 59e sessie (in 2004). Daarmee
besloot de Algemene Vergadering om niet in te gaan op het voorstel van
de Zesde Commissie (de juridische commissie) aan de Algemene
Vergadering om het onderwerp pas weer in 2005 op de agenda te
plaatsen.
In de Algemene Vergadering lag ook een conceptbesluit inhoudende dat
de Algemene Vergadering plechtig verklaarde dat hangende de
voorgestelde onderhandelingen voor een Conventie lidstaten alle vormen
van kloneren zouden verbieden. Deze resolutie is echter, net als het
genoemde voorstel van de Zesde Commissie, niet in stemming gebracht.
3. Welke inspanningen pleegt de regering om druk uit te oefenen om zo
spoedig mogelijk te komen tot internationale en Europese
overeenstemming over een verbod op kloneren?
Gelet op de inhoud van de Embryowet, die slechts voor wat betreft het
reproductief kloneren een ?definitief? verbod bevat, en het
regeerakkoord waarop het huidige kabinet is gebaseerd (zie het
antwoord op vraag 6), ligt het niet voor de hand dat het kabinet in
Europees of mondiaal verband druk gaat uitoefenen om een
internationaal verbod op iédere vorm van kloneren tot stand te
brengen. Waar dat aan de orde is brengt Nederland thans wel in,
respectievelijk onderschrijft Nederland, dat reproductief kloneren,
dat wil zeggen het kloneren van cellen met als doel de geboorte van
een mens die genetisch identiek is aan een andere mens, verboden dient
te zijn.
Voor wat betreft inbreng van Nederlandse zijde kan worden gemeld dat
bij de besprekingen in het verband van de Verenigde Naties Nederland
evenals in 2002 ?coördinator? is geweest van informele consultaties in
het kader van de Werkgroep van de Zesde Commissie, bedoeld in het
antwoord op vraag 2. De Nederlandse inzet daarbij was om ? met in het
achterhoofd het huidige moratorium als opgenomen in de Embryowet ?
oplossingsrichtingen te vinden voor het doorbreken van de impasse.
Mochten de Verenigde Naties de komende tijd besluiten tot het willen
uitwerken van een verdragstekst die uitgaat van een permanent verbod
op élke vorm van kloneren, dan ligt het voor de hand dat Nederland
niet aan het opstellen van een dergelijke tekst zal meewerken.
4. Deelt u de mening dat ontwikkelingen als die in Zuid-Korea in
toenemende mate een race bevorderen om als eerste te komen met
bewijzen van een geslaagde reproductieve klonering en dat deze
ontwikkeling ongewenst is?
Internationaal wordt in het algemeen aan de term reproductief kloneren
de betekenis gehecht zoals hiervoor in het antwoord op vraag 3 is
verwoord. Noch uit de publicatie in Science ?Evidence of a Pluripotent
Human Embryonic Stem Cell Line? (Hwang et al.,
www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/1094515), noch uit het
becommentariërende artikel daarover (Vogel, Science 303, van 13
februari 2004, blz. 937-938), kan naar mijn mening worden afgeleid dat
het uiteindelijke doel van het onderzoek is om te kunnen komen tot de
geboorte van een ?identieke mens?. Zou dat wel het doel zijn, dan acht
Nederland - zoals ook blijkt uit het antwoord op vraag 3 - een
dergelijke ontwikkeling ongewenst.
5. Deelt u voorts de mening dat er ? mede in het licht van de sterk
toenemende mogelijkheden met stamcelonderzoek uit onder meer beenmerg
? zo snel mogelijk een internationaal verbod op elke vorm van kloneren
moet komen?
Zie antwoord op vraag 3.
6. Deelt u de mening dat het Nederlandse tijdelijk verbod op het
speciaal tot stand brengen en gebruiken van embryo?s voor
wetenschappelijk onderzoek zo spoedig mogelijk moet worden omgezet in
een definitief verbod?
In het regeerakkoord is vastgelegd dat gedurende de regeerperiode van
het huidige kabinet het verbod op speciaal tot stand brengen van
embryo?s voor wetenschappelijk onderzoek zal worden gehandhaafd. Deze
afspraak houdt enerzijds in dat het kabinet geen gebruik zal maken van
de mogelijkheid om het verbod op te heffen en anderzijds dat het
kabinet geen wetswijziging zal voorstellen met als strekking dat een
permanent verbod in het leven wordt geroepen.
1) www.vpro.nl/wetenschap, 12 februari jl.
2) Kamerstuk 26 150, nr. 10