Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid Van der Vlies (SGP) over een gekloond menselijk embryo in Zuid-Korea. (Ingezonden 16 februari 2004)

1.
Hebt u kennisgenomen van het bericht dat in Zuid-Korea voor het eerst een geslaagde poging is gedaan om een menselijk embryo te klonen? 1)

1.
Ja.

2.
Hoe is de stand van zaken op het gebied van de regelgeving op VN-niveau inzake reproductief en therapeutisch kloneren? Zijn er sinds de laatste brief van de minister van Buitenlandse Zaken over de Algemene Vergadering der Verenigde Naties nieuwe ontwikkelingen te melden? 2)

2.
Op 8 december 2003 zijn in antwoord op vragen van het lid Rouvoet bij de behandeling van de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor het jaar 2004 (29 200-XVI) nadere mededelingen gedaan over de toen laatste stand van zaken (zie voetnoot 1 bij de Handelingen 2003-2004, nr.29).
Nadien heeft de Algemene Vergadering op 9 december 2003 in haar 72e plenaire vergadering zonder stemming besloten om het onderwerp `International convention against the reproductive cloning on human beings' op de agenda te zetten van haar 59e sessie (in 2004). Daarmee besloot de Algemene Vergadering om niet in te gaan op het voorstel van de Zesde Commissie (de juridische commissie) aan de Algemene Vergadering om het onderwerp pas weer in 2005 op de agenda te plaatsen.
In de Algemene Vergadering lag ook een conceptbesluit inhoudende dat de Algemene Vergadering plechtig verklaarde dat hangende de voorgestelde onderhandelingen voor een Conventie lidstaten alle vormen van kloneren zouden verbieden. Deze resolutie is echter, net als het genoemde voorstel van de Zesde Commissie, niet in stemming gebracht.

3.
Welke inspanningen pleegt de regering om druk uit te oefenen om zo spoedig mogelijk te komen tot internationale en Europese overeenstemming over een verbod op kloneren?

3.
Gelet op de inhoud van de Embryowet, die slechts voor wat betreft het reproductief kloneren een `definitief' verbod bevat, en het regeerakkoord waarop het huidige kabinet is gebaseerd (zie het antwoord op vraag 6), ligt het niet voor de hand dat het kabinet in Europees of mondiaal verband druk gaat uitoefenen om een internationaal verbod op iédere vorm van kloneren tot stand te brengen. Waar dat aan de orde is brengt Nederland thans wel in, respectievelijk onderschrijft Nederland, dat reproductief kloneren, dat wil zeggen het kloneren van cellen met als doel de geboorte van een mens die genetisch identiek is aan een andere mens, verboden dient te zijn.
Voor wat betreft inbreng van Nederlandse zijde kan worden gemeld dat bij de besprekingen in het verband van de Verenigde Naties Nederland evenals in 2002 "coördinator" is geweest van informele consultaties in het kader van de Werkgroep van de Zesde Commissie, bedoeld in het antwoord op vraag 2. De Nederlandse inzet daarbij was om ­ met in het achterhoofd het huidige moratorium als opgenomen in de Embryowet ­ oplossingsrichtingen te vinden voor het doorbreken van de impasse. Mochten de Verenigde Naties de komende tijd besluiten tot het willen uitwerken van een verdragstekst die uitgaat van een permanent verbod op élke vorm van kloneren, dan ligt het voor de hand dat Nederland niet aan het opstellen van een dergelijke tekst zal meewerken.

4.
Deelt u de mening dat ontwikkelingen als die in Zuid-Korea in toenemende mate een race bevorderen om als eerste te komen met bewijzen van een geslaagde reproductieve klonering en dat deze ontwikkeling ongewenst is?

4.
Internationaal wordt in het algemeen aan de term reproductief kloneren de betekenis gehecht zoals hiervoor in het antwoord op vraag 3 is verwoord. Noch uit de publicatie in Science `Evidence of a Pluripotent Human Embryonic Stem Cell Line' (Hwang et al., www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/1094515), noch uit het becommentariërende artikel daarover (Vogel, Science 303, van 13 februari 2004, blz. 937-938), kan naar mijn mening worden afgeleid dat het uiteindelijke doel van het onderzoek is om te kunnen komen tot de geboorte van een `identieke mens'. Zou dat wel het doel zijn, dan acht Nederland - zoals ook blijkt uit het antwoord op vraag 3 - een dergelijke ontwikkeling ongewenst.

5.
Deelt u voorts de mening dat er ­ mede in het licht van de sterk toenemende mogelijkheden met stamcelonderzoek uit onder meer beenmerg ­ zo snel mogelijk een internationaal verbod op elke vorm van kloneren moet komen?

5.
Zie antwoord op vraag 3.

6.
Deelt u de mening dat het Nederlandse tijdelijk verbod op het speciaal tot stand brengen en gebruiken van embryo's voor wetenschappelijk onderzoek zo spoedig mogelijk moet worden omgezet in een definitief verbod?

6.
In het regeerakkoord is vastgelegd dat gedurende de regeerperiode van het huidige kabinet het verbod op speciaal tot stand brengen van embryo's voor wetenschappelijk onderzoek zal worden gehandhaafd. Deze afspraak houdt enerzijds in dat het kabinet geen gebruik zal maken van de mogelijkheid om het verbod op te heffen en anderzijds dat het kabinet geen wetswijziging zal voorstellen met als strekking dat een permanent verbod in het leven wordt geroepen.

1) www.vpro.nl/wetenschap, 12 februari jl.
2) Kamerstuk 26 150, nr. 10


---- --