Stichting Natuur en Milieu

Utrecht, 01 maart 2004

Milieu- en vakbondsorganisaties eisen verbod op paraquat Europese toelating van gevaarlijk landbouwgif voor de rechter

Europese en nationale milieu- en vakbondsorganisaties*) hebben de Europese Commissie voor de Europese rechter gedaagd wegens de toelating van het onkruidbestrijdingsmiddel paraquat. Dit gif is uiterst schadelijk voor gezondheid, natuur en milieu. De Commissie heeft paraquat in december vorig jaar toegelaten na een intensieve lobby door de fabrikanten. De motivering voor de toelating is onvolledig en ondeugdelijk, en voldoet niet aan de voorgeschreven eisen. Grote negatieve effecten zijn door de Commissie genegeerd. De organisaties hebben het Europese Gerecht van Eerste Aanleg, die deze zaak behandelt, verzocht de toelating te vernietigen.

De Europese Commissie heeft in december 2003 paraquat op de lijst van toegelaten middelen geplaatst ondanks bezwaren van Zweden, Finland, Denemarken, Oostenrijk, Nederland, en milieu- en vakbondsorganisaties. Paraquat is wereldwijd het op een na meest gebruikte bestrijdingsmiddel en wordt vooral gebruikt tegen onkruid op plantages in derde-wereldlanden. Al sinds de jaren zestig is er zware kritiek op het gif wegens ernstige schade aan natuur, milieu en gezondheid. Paraquat is acuut giftig voor de mens, beschadigt longen, hart, nieren en andere organen en is al in kleine hoeveelheden dodelijk. Het is ook schadelijk voor zoogdieren, vogels, vissen en amfibiën, en uiteraard voor planten. Het bindt zich aan bodemdeeltjes en breekt zeer langzaam af.

De Europese Commissie heeft zich bij de toelating van het gif niet gehouden aan de wettelijke voorschriften die gelden voor de toelating van een bestrijdingsmiddel. Zo heeft men niet alle beschikbare wetenschappelijke informatie gebruikt over de schadelijke gevolgen. Ook heeft de Commissie het voorzorgprincipe geschonden. Dat schrijft voor dat als er onzekerheid is over schadelijke gevolgen, risicobeperkende maatregelen moeten worden verbonden aan de toelating van een bestrijdingsmiddel. In het geval van paraquat zijn er aanwijzingen dat blootstelling tot hersenbeschadiging leidt en kan leiden tot de ziekte van Parkinson. Dat is reden genoeg om het voorzorgprincipe te hanteren bij de toelating. De Commissie heeft dat nagelaten.

Als de Commissie paraquat wel volgens de regels had beoordeeld, dan had men het gif nooit kunnen toegelaten. De milieu- en vakbondsorganisaties vragen daarom het Europese Gerecht in Eerste Aanleg de toelating te vernietigen. De Zweedse regering heeft een vergelijkbare rechtzaak aangespannen.


*) EEB (European Environmental Bureau), PAN-Europe (Pestcides Action Network) IUF (International Union of Food, Agricultural, Hotel, Restaurant, Catering, Tobacco and allied Workerss Assiciations), EFFAT (European Federation of Trade Unions in the Food, Agricultural and Tourism Sectors and allied Branches), Swedish Society for Nature Conservation, Stichting Natuur en Milieu