Bonnefanten Museum Maastricht

Rijksmuseum aan de Maas
Vanaf 2 maart 2004

De absolute top van de Vlaamse kunst uit de 16e en 17e eeuw uit het Rijksmuseum Amsterdam zal vanaf 2 maart 2004 schitteren in de zalen van het Bonnefantenmuseum Maastricht. Na de kleine proloog in juni 1999 en de eerste grote manifestatie van de Vlaamse kunst uit de Nationale schatkamer onder de titel Rijksmuseum aan de Maas in maart 2002 kan het Bonnefantenmuseum nu uitpakken met een vijftigtal `nieuwe' schilderijen waaronder werk van `de grote drie van de Vlaamse schilderkunst':
Rubens, Jordaens en Van Dyck. Dit is de kern van het langdurige bruikleen - een uniek staaltje collectiemobiliteit ten tijde van de verbouwing van het Rijksmuseum - waarbij de uitbreiding van de bestaande presentatie glasruitjes en façon de Venise glas ook zeer de moeite waard is.

Het zijn vooral `de grote drie van de Vlaamse schilderkunst' waar het Bonnefantenmuseum zich het gelukkigst om waant. Er komen twee portretten van Antoon van Dyck en van Peter Paul Rubens zijn de monumentale Cimon en Pero en de prachtige olieverfschets met de Kruisdraging te zien.
De onbetwiste grootmeester is echter Jacob Jordaens. Was het Wonder van de stater in de bek van de vis reeds aanwezig als centraal werk in het Bonnefanten, de presentatie van deze kunstenaar wordt met nog eens vijf cruciale schilderijen uitgebreid.

De afdeling 16e eeuw in Maastricht wordt volledig vernieuwd met topstukken, zoals bijvoorbeeld het werk van Joachim Beuckelaer, de Welvoorziene keuken met Christus bij Maria en Martha, uit 1566, een enorm paneel van één meter zeventig bij tweeënhalve meter, dat nooit is uitgeleend. Beuckelaer wordt geflankeerd door tenminste drie belangrijke werken van Pieter Aertsen waaronder zijn allerlaatste schilderij. Van belang is ook de aanwezigheid van Jan van Hemessens schilderij Allegorie op de natuur als voedster van de kunst, waarmee de Renaissance in het Bonnefantenmuseum een zeer voorname impuls zal krijgen samen met twee andere bruiklenen, Adriaen Isenbrants Madonna in een nis en Jan Cornelisz Vermeyen's Bruiloft te Kana. Dit laatste schilderij is een tafereel bij kaarslicht van de grote Renaissance-schilder in de Nederlanden, hofschilder van Margaretha van Oostenrijk en vooral fameus als portrettist, getuige het reeds aanwezige schilderij met het portret van de prins-bisschop van Luik, Érard de la Marck.

De versterking van de 17e eeuw is al even spectaculair met belangrijke aanwinsten voor de sectie landschapschilderkunst: het grote spectaculaire Panoramalandschap met everzwijnjacht van Joos de Momper en het fijnzinnige Berglandschap van Lucas van Valckenborch, alsmede aanvullende werken van Jan Brueghel de Oude en Willem van Nieulandt. Prachtige stillevens worden er getoond van Jan Brueghel, Jan van Kessel en Ambrosius Bosschaert, maar ook genretaferelen van Adriaen Brouwer, David Teniers en David Vinckboons. Behalve deze imposante collectie schilderijen zal het Bonnefanten in het kader van het RIJKSMUSEUM AAN DE MAAS-project ook de collectie façon de Venise glas uitbreiden, terwijl eveneens nog elf glasruitjes naar Maastricht zullen verhuizen, van zowel Pieter Coecke van Aelst als de beroemde glazenier van Antwerpen en vriend van Albrecht Dürer, Dirck Jacobsz Vellert.

Bonnefantenmuseum als dé pleisterplaats in Nederland voor Vlaamse kunst uit de 16e en 17e eeuw
De `Vlamingen' krijgen in het Bonnefantenmuseum een structurele plaats in de vleugel: `Rijksmuseum aan de Maas'. Daarmee is deze presentatie geen tentoonstelling in de gebruikelijke zin van het woord, het betreft immers een langdurig bruikleen. Ook na de heropening van het nieuwe Rijksmuseum zal het verhaal van de geschiedenis van de Vlaamse kunst te zien blijven. Dit prachtige initiatief is een samenballing van de mooiste schilderijen uit de Zuidelijke Nederlanden uit de collecties van Rijksmuseum en Bonnefantenmuseum, maar ook met enkele werken uit het Museum Catharijneconvent, Frans Halsmuseum, Spaans Gouvernement en de Nederlandse staat.