KPMG
Banken vorderen niet met nieuwe regels voor risico en eigen vermogen
26 februari 2004
De invoering van Basel II, de internationale richtlijn voor banken die
vanaf 2007 van kracht zal zijn en andere regels voorschrijft voor
risico's en eigen vermogen, staat bij veel financiële instellingen nog
in de kinderschoenen.
Vooral banken in Azië, Latijns Amerika, de Verenigde Staten en Canada
lopen achter. Hoewel een meerderheid van de bedrijven inmiddels
voorzichtig is begonnen met de invoering, komen zij niet verder dan
het ontwikkelen van modellen voor het berekenen van de hoeveelheid
kapitaal die in de nieuwe situatie nodig is om uitstaande kredieten te
dekken. Aan de volgende stap, de verwerking van deze modellen in het
kredietverleningproces en de toetsing ervan, zijn de meeste banken nog
lang niet toe. Dit blijkt uit internationaal onderzoek van KPMG onder
bijna driehonderd banken. Ook de noodzakelijke afstemming met
toezichthouders en rating agencies en de inrichting van de organisatie
op basis van het veranderde risicoprofiel is voor veel banken nog ver
weg. Bovendien worstelen zij veelal met de kwaliteit, toegankelijkheid
en de beschikbaarheid van de cijfers die straks in de jaarrekening
moeten worden opgenomen. De helft van de onderzochte banken is ook
internationaal actief.
Op dit moment blijkt slechts 52% van de banken de belangrijkste
gevolgen van Basel II in kaart te hebben gebracht, zoals de
minimumeisen voor marktrisico, kredietrisico en operationeel risico,
de beoordeling door toezichthouders en informatieverschaffing aan de
markten. Van de onderzochte banken bevindt 19% zich inmiddels in de
ontwerpfase. Zon 10% is de nieuwe richtlijn daadwerkelijk aan het
invoeren en 4% is de modellen voor het berekenen van het
kapitaalbeslag aan het testen en valideren. Het is volgens Jeroen van
Nek van KPMG Financial Services opvallend dat 10% van de bedrijven de
gevolgen van Bazel II voor credit risk nog niet heeft geanalyseerd.
Van Nek: Voor operational risk is dit zelfs bijna 20%. Zestig procent
van de bedrijven heeft gekozen voor een internal rating
based-benadering voor credit risk. Voor operational risk kiest 30%
voor een modelmatige benadering, een teken dat het ambitieniveau voor
credit risk ten opzichte van het vorige onderzoek belangrijk naar
beneden is bijgesteld en dat het ambitieniveau voor operational risk
ongeveer gelijk gebleven.
Hoewel 2007 nog ver weg lijkt, wordt Basel II volgens Van Nek nu echt
serieus, met name door de hoeveel tijd die de invoering vergt. Er
staan bovendien niet alleen grote belangen op het spel, de meeste
banken zijn ook overtuigd van de voordelen die Basel II biedt. Daarom
is het noodzakelijk dat het management regelmatig onafhankelijke
reviews laat uitvoeren naar de voortgang van de invoering en naar de
mate waarin wordt voldaan aan de criteria om de ontwikkelde modellen
geaccepteerd te krijgen door de toezichthouders. Veel kleinere en
middelgrote bedrijven wachten kennelijk met Bazel II totdat het
definitieve akkoord gereed is. Gezien de tijd die met de invoering
gemoeid is, zullen veel van deze instellingen straks gedwongen worden
te kiezen voor standaardbenaderingen waaraan geen strategische
afwegingen ten grondslag liggen. Bazel II wordt bij veel instellingen
opgepakt als een operationeel in plaats van een strategisch onderwerp,
terwijl de keuze en aanpak van Bazel II uiteindelijk ingrijpende
gevolgen zullen hebben voor het kapitaalbeslag, de beeldvorming naar
de buitenwereld en de mogelijkheid om concurrerend te kunnen blijven.
Voor nadere informatie: Andy Bellm, telefoon (020) 656 7039