Schaken met de hulp van een computer:
Stellwagen-Baramidze 2,5-1,5 (analyses)
Advanced Chess is een vak apart; dat kan na de match tussen Stellwagen
en Baramidze wel gezegd worden. Beide spelers mochten tijdens hun
match gebruik maken van een database en analyseprogramma en wat zien
we? Een talent van 15 tegen een talent van 16 die beiden overgaan op
rustig schaak uit het bejaardentehuis (wel van een heel hoog niveau
overigens!). Geen dubieuze openingen, geen wilde avonturen, maar kalm
duwen en kijken of je iemand 'achter de horizon van zijn PC' (zie
onder) kan pakken. Kortom: eindspelletje pluggen, en als het na de
opening niks is: remise. De tijden van het grote avontuur op het
schaakbord zijn met de zakelijk rekenende PC ernaast geheel voorbij.
Stellwagen - Baramidze
Ronde 2
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 g6 4. 0-0 Lg7 5. c3 Pf6 6. Te1 0-0 7. h3 e5
8. d4 cxd4 9. cxd4 Pxd4 10. Pxd4 exd4 11. Dxd4 a6 12. La4 d5 13. e5
Pe4 14. Pd2 Da5 15. Pf3 Le6 16. Lb3 Tac8 17. Lf4 Pc5 18. Lg5 Db5 19.
Te3 Pxb3 20. axb3 Lf5 21. Lf6 Lxf6 22. exf6 Tfe8 23. Pe5 Dc5 24. Df4
d4 25. Tee1
Wit heeft aanvalskansen, maar zwart kan alles pareren. Het beste was
nu 25. ...Db6. Een zet die de computer ook geeft, maar later vervangt
door het "betere" 25. ...Tcd8. 25. ... Tcd8 25. ... Db6 26. Pg4 Lxg4
27. hxg4 leidt tot niets voor wit. 26. g4 Le6 27. Te4 Df8 28. Txd4
Txd4 29. Dxd4 Lxb3 30. Te1 Le6 31. Td1 Dh6
De volgende zet krijgt op de toernooisite een uitroepteken. Volgens
mij ten onrechte. 32. Dd8 32. Dd6! Lb3 33. Dc7 Df8 34. Td7 en zwart
gaat het niet maken. 32. ... Txd8 33. Txd8+ Df8 34. Txf8+ Kxf8 35. f4
Ke8 Ligt voor de hand, maar gewoon opstomen met ...a5 en ...b5 was
goed. 36. Kf2 b6 37. Ke3 a5 38. Kd4 Lb3?? Baramidze lijdt hiermee
letterlijk een computernederlaag. De winst in het pionneneindspel ligt
achter de horizon van de machine. Van der Wiel, specialist in het
bestrijden van computers, was hier duidelijk over: "Ja, in zo'n
eindspel moet je dat apparaat onmiddellijk uitzetten!" Een waar woord.
Wat verder vaak vergeten wordt, is dat de computer eigenlijk niet zo
geschikt is om mee te analyseren. In deze stelling kijkt de computer
even naar 39. Pc4, maar rekent dat niet echt door omdat hij het niet
zo sterk vindt. Pas als je de zet uitvoert, slaat hij op tilt, met
zwart dan. Beter was inderdaad 38. ... Kd8 zoals Van reek aangeeft:
39. Pf3 La2 40. Ke5 Kd7 en wit kan niet doorbreken op de
koningsvleugel. 39. Kc3 wint nog even tijd. De hoofdvariant luidt: 39.
Pc4 Lxc4 40. Kxc4 Kd7 41. Kb5 Kc7 42. g5 Kb7 43. h4 Kc7 44. b3 Kb7 45.
h5 en einde. 39. ... Ld5 40. Kd4 Le6 41. Pc4 Nu dan, en Baramidze zag
zijn PC en zijn eigen gelaatskleur van tint veranderen: opgegeven.
1-0
Stellwagen - Baramidze
ronde 4
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. Pc3 Pxc3 6. dxc3 Le7 7.
Lf4 0-0 8. Dd2 Pd7 9. 0-0-0 Te8 10. Kb1 Pc5 11. Le3 c6 12. Pd4 d5 13.
f3 Db6 14. h4 Ld6 15. Lf4 Dc7 16. Lxd6 Dxd6 17. g4 Pe6 18. Pxe6 Dxe6
Een hele vreemde zet die duidelijk het gevolg is van computersturing,
normaal is 18...Lxe6. 19. Ld3 Df6 20. Tdf1 Ld7 De computer vindt dat
zwart beter staat. Onzin natuurlijk, maar het apparaat moet de witte
dubbelpion op de c-lijn afwaarderen voor wit. 21. g5 De5 22. f4 Dd6
Dit zijn natuurlijk onbegrijpelijke zetten, maar zwart blijft beter
staan volgens de apparaten. De witte aanval met de pionnen zien ze
niet als een probleem. 22. ... De3 23. Dg2 gevolgd door h5 en g6 is
ook link voor zwart. 23. f5 f6 24. gxf6 gxf6 Ziet er raar uit, maar
slaan met de de dame geeft wit een initiatief met 25. h5. 25. c4!
Uiteraard de juiste voortzetting. 25. Thg1+ Kh8 26. Dh6 Tg8 27. Tg6
Taf8 28. Te1 Te8 29. Td1 Tef8 en ik zie hier geen doorgaande aanval
voor wit. 25. ... Kh8 26. cxd5 cxd5 27. Thg1 Tg8 28. a3 Er werd hier
28. Tg6 gesuggereerd, maar de partijzet is prima. 28. ... Txg1 29.
Txg1 Tg8 30. Txg8+ Kxg8 31. Le4 Kg7 32. h5 32. b6 33. h6+ Kf8 34. Ld3?
Dit lijkt me niet goed: 34. c4! d4 35. Dg2 is erg lastig voor zwart.
Na 35. ... Df4 kan wit met 36. Dg7 op rooftocht. 34. ... Dg3 35. Db4+
Kf7 36. Ka2 Dg5 36. ... Df3! 37. Dd6 Lxf5 38. Dc7+ Kg6 39. Dg7+ Kh5
40. Dxf6 Le4 leidt inderdaad tot remise, zoals Van Reek aangeeft. 37.
Dd6 Lxf5 38. Dc7+ Kg6 39. Dg7 Kh5 40.Dxa7 Lxd3 41. cxd3 Kxh6 42. Dxb6
Df5 Staat gelijk aan opgave. Baramidze dacht hier lang na, maar het is
te laat. 42. ...Kg6 43 a4 is ook finaal uit. Wit komt eerst en zet
mat. 43. a4 Dxd3 44.Dxf6 Kh5 45. Dc6 Dd2 46. Db5 Kg5 47.a5 Dd4 48. a6
h5 49. Da5.
1-0
---
Koninklijke Nederlandse Schaakbond