Amnesty International

aan Indonesische marine is onverantwoord

Persbericht Amsterdam, 10 februari 2004

Nederland
Levering korvetten aan Indonesische marine is onverantwoord -

'Een besluit van de Nederlandse regering om een wapenexportvergunning te verlenen voor de levering van vier korvetten voor de Indonesische marine is onverantwoord', aldus Amnesty International.

Naleving van mensenrechten is een belangrijk criterium van het Europees en daarmee Nederlands Wapenexportbeleid. De Indonesische marine speelde en speelt een rol in de verschillende conflicten in Indonesië. In het huidige conflict in Atjeh wordt de marine ingezet om troepen aan land te zetten, zoals ook is bevestigd door de Nederlandse regering. Deze troepen schenden mensenrechten.Tevens rapporteren mensenrechtenorganisaties in Atjeh en journalisten over bombardementen vanaf schepen op rebellendoelen waarbij burgers zijn omgekomen.

De Nederlandse regering heeft op dit moment geen enkele garantie dat de schepen die zij wil leveren verantwoord worden ingezet. Zo werden eerder Britse gevechtsvliegtuigen in Atjeh gebruikt voor offensieve operaties ondanks het feit dat de Britse regering een contract had gesloten met de Indonesische regering waarin stond deze vliegtuigen niet voor dergelijke doeleinden zouden worden gebruikt.

Atjeh is vrijwel afgesloten van de buitenwereld.Toch heeft Amnesty International informatie over ernstige mensenrechtenschendingen, zoals buitengerechtelijke executies, verkrachting en marteling. De organisatie heeft herhaaldelijk aangedrongen op het toelaten van internationale mensenrechtenorganisaties in Atjeh. De Nederlandse regering weet ook niet precies wat er zich in Atjeh afspeelt en kan daarom moeilijk verifiëren of en zo ja hoe de korvetten in Atjeh worden ingezet.

Het Indonesische leger kent een lange geschiedenis van mensenrechtenschendingen, de laatste jaren o.a. in Atjeh, Papoea en Oost Timor. Straffeloosheid is hierbij nog altijd de norm ondanks herhaaldelijk aandringen van de internationale gemeenschap, inclusief de Nederlandse regering, om daders van mensenrechtenschendingen te berechten. 'Het toestaan van nieuwe militaire leveranties aan ditzelfde leger zou een signaal afgeven dat ondermijnend is voor het Nederlands mensenrechtenbeleid ten aanzien van Indonesië', aldus Amnesty International.

Amnesty International is van mening dat het afgeven van een vergunning strijdig is met de criteria van de EU-Gedragscode. De huidige politieke discussie over de eventuele levering , laat zien dat deze criteria verschillend worden geinterpreteerd. Daarom pleit Amnesty samen met onder meer Novib en Pax Christi voor de invoering van een internationaal Wapenhandelsverdrag waarbij besluitvorming omtrent wapenexport gebaseerd is op internationale mensenrechtenstandaarden en humanitair recht (zie de themapagina Wapenhandel).