Koninklijke bibliotheek


Dossier Fiep Westendorp (1916-2004)


Op 3 februari 2004 overleed illustratrice Fiep Westendorp. Zij werd 87 jaar. Fiep Westendorp is vooral bekend geworden door haar illustraties voor de boeken van Annie M.G. Schmidt.

Fiep Westendorp werd op 17 december 1916 geboren in Zaltbommel. Na haar HBS-opleiding ging zij naar de Koninklijke School voor Kunst, Techniek en Ambacht (KTA) in Den Bosch. Nadat zij deze in 1938 met goed gevolg had afgerond, werd ze toegelaten tot de Kunstacademie in Rotterdam. Zij heeft haar keuze voor de KTA echter nooit betreurd. Op haar officiële website zegt ze: 'Ik heb een algemene opleiding gehad en daar ben ik nog blij om. Ik wilde voor alles illustreren, maar een docent zei tegen me: "Als je een bepaald soort muziek wil maken, moet je veel soorten muziek oefenen." En dus heb ik alle teken- en schildertechnieken bestudeerd.'

Haar eerste illustratieopdracht voert zij uit voor de VVV van haar geboorteplaats. Voor de VVV-gids maakt ze tekeningen in Anton Pieck-stijl van de vele historische gebouwen in Zaltbommel. In de oorlog gebruikt ze haar tekentalent om persoonsbewijzen te vervalsen. Haar perfectionisme bewijst haar daarbij goede diensten. Aan het einde van de oorlog verhuist zij naar Amsterdam, waar ze de rest van haar leven zal blijven wonen. Ze werkt inmiddels voor Vrij Nederland en illustreert daarnaast voor verschillende uitgeverijen. In 1946 begint ze voor Het Parool te tekenen. In 1947 ontmoet ze via deze krant Annie M.G. Schmidt, hetgeen zal leiden tot een levenslange samenwerking. Hun beroemdste creatie, Jip en Janneke, verschijnt vanaf 3 september 1952 op de kinderpagina van Het Parool. Fiep Westendorp koos voor een tekening in silhouet om Jip en Janneke goed te laten uitkomen op de krantenpagina. Haar werk veroverde daarna stormenderhand Nederland. De tekeningen werden veelvuldig afgedrukt op mokken, schorten, klokjes, bordjes en andere huishoudelijke parafernalia. Ook verschenen er wijnflessen met etiketten van haar hand.

Fiep Westendorp koos bewust niet voor een leven in de schijnwerpers. Het CPNB bedacht speciaal voor haar een nieuwe prijs, de Oeuvre Penseel, toen bleek dat zij nog nooit een Zilveren of Gouden Penseel had gewonnen. Ze ontving deze prijs in 1997. In 2003 werd een overzichtstentoonstelling gewijd aan haar oeuvre in de Kunsthal in Rotterdam. Ter gelegenheid hiervan verscheen het boek Getekend: Fiep Westendorp. Op 18 februari zou Fiep Westendorp worden benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.

Dit dossier is bijgewerkt tot 6 februari 2004

Koninklijke Bibliotheek - Nationale bibliotheek van Nederland