Werk en onderwijs zijn sleutel tot integratie
Vreemdelingen- en integratiebeleid
Ursie Lambrechts
19-01-2004 - Er gaapt een groot gat tussen de goede analyse van de
Commissie-Blok en haar erg voorzichtige aanbevelingen. De commissie
stelt onomwonden dat artikel 23 van de grondwet de integratie
belemmert, maar stelt niet voor de onderwijsvrijheid te moderniseren.
Huwelijksmigratie blijft een belangrijk obstakel bij de integratie van
tweede en derde generatie allochtonen, maar Blok stelt geen
maatregelen voor om deze te ontmoedigen. Daarnaast vindt D66 de
discussie over de Nederlandse normen en waarden opvallend afwezig in
het rapport.
Werk en onderwijs zijn volgens de Democraten de best werkende
instrumenten tot integratie. D66 herhaalt haar pleidooi om van alle
nieuwkomers in Nederland te eisen dat zij in staat zijn deel te nemen
aan de arbeidsmarkt.
Arbeidsmarkt
Elke nieuwe migrant moet wat D66 betreft kunnen aantonen dat hij of
zij in staat is deel te nemen aan de arbeidsmarkt. Dit is in lijn met
de Nederlandse norm dat elke man of vrouw als zelfstandig individu
deel uitmaakt van de samenleving en in staat moet zijn op eigen benen
te staan. Slechts een derde van de huwelijksmigranten beschikt op dit
moment over zon startkwalificatie. D66 heeft dit vorig jaar in de
motie-Lambrechts voorgesteld; het voorstel is inmiddels ook door
andere partijen omarmd.
Onderwijs
Zwarte scholen zijn in sommige grote steden onvermijdelijk. Daarom is
het belangrijk het onderscheid te maken tussen zwarte en mono-etnische
scholen. Juist eenzijdig samengestelde scholen met alleen Turken of
Marokkaanse leerlingen een probleem. Deze mono-etnische scholen zijn
wel degelijk vermijdbaar. Uit de analyse van de commissie blijkt dat
de vrijheid van onderwijs in haar huidige vorm de integratie
belemmert. De vrijheid van onderwijs zou een recht van ouders en
leerlingen moeten zijn om zelf een school te kiezen, niet van
instellingen om zelf hun leerlingen te kiezen. D66 stelt dus een
acceptatieplicht voor. Daarnaast zou het debat gevoerd moeten worden
of het wel wenselijk is dat de vrijheid van schoolorganisatie in de
praktijk vooral betekent dat scholen op religieuze grondslag worden
gesticht. Het bestrijden van schooluitval op het VMBO zou ook in het
kader van de integratie prioriteit moeten hebben.
Huwelijksmigratie
De Commissie Blok stelt dat huwelijksmigratie een belangrijk obstakel
vormt bij de integratie van vooral tweede en derde generatie
allochtonen. D66 vindt dat huwelijksmigratie moet worden ontmoedigd.
Hiervoor hebben wij in het verleden reeds een aantal voorstellen
gedaan die ook in het regeerakkoord zijn opgenomen (leeftijdseis,
inkomenseis). Deze maatregelen moeten nu snel worden doorgevoerd.
Normen en waardendebat
Opmerkelijk afwezig in het rapport-Blok is de discussie over de
spanning tussen fundamentele Nederlandse normen en waarden en de
normen en waarden van nieuwkomers. D66 wil dat de regering haar
analyse geeft over de weging van de verschillende grondrechten, en dan
in het bijzonder van het recht op gelijke behandeling (artikel 1 van
de Grondwet), de vrijheid van de meningsuiting (artikel 7) en de
godsdienstvrijheid (artikel 6). Een aantal van de meest controversiële
integratieproblemen hebben immers religieuze achtergronden (denk aan
de discussies rond El Mouni en de hoofddoekjesdiscussie). Een
duidelijke visie van de regering op de verhouding tussen de
grondrechten zou het startpunt moeten zijn voor een concreet debat
over de Nederlandse normen en waarden.
D66