Erasmus
07-01-04: Het afweersysteem in de neus van
jonge kinderen ontwikkelt zich met de leeftijd
Het aantal mensen met een allergische aandoening zoals hooikoorts of
astma is de afgelopen decennia toegenomen en treft op het ogenblik
ongeveer 25% van de Westerse bevolking. De oorzaak van deze snelle
toename is onduidelijk, maar veranderingen in omgevingsfactoren zijn
een waarschijnlijker verklaring dan veranderingen in genetische
factoren.
Dit kan worden verklaard door een verminderende blootstelling van
kinderen aan ziekteverwekkers tijdens de eerste levensjaren, de
periode waarin het immuunsysteem nog volop in ontwikkeling is. Er is
een veronderstelling dat de juiste ontwikkeling van het immuunsysteem
wordt gestimuleerd door ziekteverwekkers en dat deze correcte
ontwikkeling allergie voorkomt (hygiëne hypothese). Of er
immunologisch bewijs is voor of tegen deze hypothese in het
neusslijmvlies van jonge kinderen beschrijft Inesz van Benten in haar
proefschrift Virale respiratoire infecties en de ontwikkeling van de
immuunrespons in de neus van jonge kinderen: de VIGALL studie. Zij
komt tot de conclusie dat het afweersysteem in de neus van jonge
kinderen zich ontwikkelt zich met de leeftijd. Op woensdag 7 januari
2004 promoveert zij aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
In de VIGALL (Virus gemedieerde allergie) studie is de ontwikkeling
van het afweersysteem in de neus van 129 kinderen onderzocht vanaf de
geboorte tot de leeftijd van twee jaar. Dit onderzoek laat zien dat
het afweersysteem in de neus van jonge kinderen normaal wordt
gekenmerkt door hoge productie van afweerremmende stoffen. Deze
onderdrukking van het afweersysteem voorkomt mogelijk dat jonge
kinderen te snel en te vaak reageren op voor hen nog onbekende maar
onschadelijke stoffen en ziekteverwekkers. Tijdens een neusverkoudheid
veroorzaakt door virussen wordt deze onderdrukking van het
afweersysteem tijdelijk verminderd zodat het lichaam een anti-virale
afweer kan opbouwen en de infectie kan bestrijden. Deze anti-virale
afweer is echter nog niet zo sterk als in volwassenen. Naarmate het
kind ouder wordt neemt de afweeronderdrukking in de neus af en de
kracht van de anti-virale afweer wordt groter. De resultaten in dit
proefschrift suggereren dat deze ontwikkeling een natuurlijk resultaat
is van het ouder worden maar dat ook herhaalde luchtweginfecties deze
ontwikkeling kunnen stimuleren.
Het afweersysteem in de neus van jonge kinderen zich ontwikkelt zich
met de leeftijd. Binnenkort zijn de kinderen uit deze studie zes jaar
en zal de ontwikkeling van allergie worden onderzocht. Dit zal de
onderzoeker in staat stellen te bepalen of herhaalde luchtweginfecties
naast het effect op de ontwikkeling van het immuunsysteem ook
consequenties heeft voor de ontwikkeling van allergie en astma.