Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Het weer nader verklaard

Zonjaar 2003 volgens voorlopige cijfers

(internationale) jaaroverzichten/ nieuws/ jaarboek en nieuwe boeken/ maanden en seizoenen/ klimatologische gegevens)

Het jaar 2003 is het zonnigste jaar sinds het begin van de metingen in 1901. De zon heeft in De Bilt inmiddels circa 2000 uur geschenen waarmee het vorige record uit het jaar 1959 ruim is overschreden. In 1959 scheen de zon 1986,1 uur tegen 1524 uur normaal (gemiddeld over 1971-2000) in De Bilt 1524 uur. Het zonnigst was het volgens voorlopige cijfers in Den Helder waar de zon circa 2170 uur heeft geschenen. (zonnige tijden nader verklaard)

Bovendien was 2003 zover de gegevens reiken een droog jaar: De Bilt kreeg tot half december circa 550 mm tegen 793 mm normaal. De kans is groot dat dit jaar in de top tien beland, maar de droogste jaren zijn al ruimschoots overtroffen. Het droogste jaar sinds het begin van de metingen is 1921 met in De Bilt 387,3 mm. In 1933 viel 510,9 mm, in 1959 (535,8 mm), 1976 (536,3 mm) en in 1971 (561,8 mm). Bovendien was het opnieuw een warm jaar: de jaargemiddelde temperatuur komt iets boven de 10 graden uit. Het jaar telde liefst 116 warme dagen (20 graden of meer) tegen 77 normaal. Voor De Bilt is dat aantal een nieuw record: de vorige topjaren waren 1921 en 1947 met 113 warme dagen. De zomer was dit jaar in Nederland op één na de warmste in de meetreeks. In Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en Spanje was de zomer van 2003 de warmste in de meetgeschiedenis.

Het KNMI publiceert op 31 december a.s. het uitgebreide jaaroverzicht.

Gemiddelde jaartemperatuur in Nederland (normaal 1971-2000) 9,8 graden

1988 1989  1990 1991  1992  1993 1994  1995  1996 1997  1998 1999  2000 2001 2002 2003
10,3 10,7  10,9 9,5   10,5  9,6  10,6  10,4  8,6  10.3  10,4 10,9  10,9 10,4 10,8 ca 10,3

Wereldgemiddelde temperatuur sinds 1856. Aangegeven is de afwijking ten opzichte van 1856-1899. De dunne lijn geeft de jaargemiddelden weer, de dikke het voortschrijdend gemiddelde over 15 jaar. (Bron: P.D. Jones, CRU, Norwich UK)

Hyperlinks. Zie het origineel

De maand- en seizoensoverzichten in 2003 nader verklaard:


* Januari: aan de koude kant en zonnig
o klimatologisch overzicht

* Februari: zonrecord in koude en droge maand o klimatologisch overzicht

* Winter uitzonderlijk zonnig en koud
o klimatologisch overzicht met grafieken

* Maart: zonrecord in droge en zachte maand o klimatologisch overzicht

* April: zeer zonnig en zacht
o klimatologisch overzicht

* Mei: vrij warm en nat

* Lente: zeer zonnig en zeer zacht

* Juni: zeer warm en zonnig
o klimatologisch overzicht

* Juli: zeer warm en zonnig
o klimatologisch overzicht

* Augustus: zeer warm droog en zonnig
o klimatologisch overzicht

* Zomer: heet en zeer droog

* Zomer: in Europa warmste in 500 jaar
o klimatologisch overzicht

* September: zeer zonnig en droog
o klimatologisch overzicht

* Oktober: koudste in dertig jaar
o klimatologisch overzicht

* November: zachter dan oktober
o klimatologisch overzicht
o December: voorlopige cijfers

* Herfst 2003: zeer zonnig en droog
o klimatologisch overzicht

Jaaroverzichten


* 2002: opnieuw zeer warm
o klimatologisch overzicht

* 2001: opnieuw een warm jaar
o klimatologisch overzicht

* 2000: een van de warmste in 300 jaar
o klimatologisch overzicht

* 1999: extreem warm, zonnig en nat
o klimatologisch overzicht

* 1998: koud en nat
o klimatologisch overzicht

* 1997: droog en zacht
o klimatologisch overzicht

* De jaren van de 20e eeuw

* Jaar top tien sinds 1901
o Archief klimatologische jaaroverzichten

Wereldwijde jaaroverzichten


* 2003: Global temperature in 2003 third warmest
* 2002: Second warmest year on record, return to El Niño conditions
* 2001: Second warmest on record (WMO)

* 2000: Global temperatures similar to 1999- Warm Trends Continues (WMO)
* 1999 closes warmest decade and warmest century of last millennium (WMO)
* 1998 Global Surface Temperature- Highest by a wide Margin (WMO)

Selectie KNMI-nieuws over in 2003


* (24 nov) Grotere invloed ozon op broeikaseffect
* (31 okt) KNMI verzorgt jaaroverzicht Wereld Meteorologische Organisatie (WMO)

* (20 okt) Zachtere winters door klimaatveranderingen in hogere luchtlagen

* (22 sep) Belgische weerman Arman Pien gestorven
* (30 juli) Oude scheepslogboeken nieuwe bron voor klimaatonderzoek
* (14 juli) Uniek klimaatonderzoek gestart op Nederlandse supercomputer
* (28 mei) Klimaatrapport: Nederland nog warmer, afbraak ozonlaag mogelijk oorzaak verandering windklimaat

* (20 mei) Internationale wolkenmeetcampagne met vliegtuigen en zeppelins
* (6 mei) Grote wolkenmeetcampagne met vliegtuigen, weerballonnen en zeppelins

* Volledig overzicht persberichten en nieuws over klimaat

Achtergrondinformatie over broeikaseffect


* Wereldtemperatuur stijgt

* Warme jaren

* Nederlands klimaat in de 21e eeuw: meer neerslag, hogere temperaturen, hogere winterafvoer Rijn

* Broeikaseffect (meer informatie)

* Watersnoodramp 1953 herdacht

* Klimaatpagina KNMI

Nieuwe weerboeken en publicaties in 2003


* 't Weerzien 2002-2003 door Jacob Kuiper

* Reinier van den Berg: wolken, wind en water voor kinderen
* Erwin Kroll: het weer voor kinderen

* AO (Algemene Ontwikkeling) -publicatie over klimaatveranderingen en broeikaseffect

* Klimaatrapport: Nederland nog warmer, afbraak ozonlaag mogelijk oorzaak verandering windklimaat

Klimatologische gegevens in het weer nader verklaard

Index het weer nader verklaard

Laatste wijziging: 26 december 2003

Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI