IP/03/1756
Brussel, 17 december 2003
Belasting van pensioenbijdragen: Commissie verzoekt België, Portugal,
Spanje en Frankrijk om discriminatie van buitenlandse fondsen te
beëindigen
De Europese Commissie heeft België, Portugal, Spanje en Frankrijk
formeel verzocht hun belastingwetgeving aan te passen. In deze landen
zijn bijdragen aan buitenlandse pensioenfondsen fiscaal niet
aftrekbaar, terwijl dit wel het geval is bij de inleg in binnenlandse
pensioenfondsen. De Commissie is van mening dat een
voorkeursbehandeling van binnenlandse pensioenfondsen niet verenigbaar
is met het EG-Verdrag, dat het vrij verrichten van diensten en het
vrije verkeer van werknemers en kapitaal garandeert. Dit sluit aan op
de actie van de Commissie van februari 2003 (zie IP/03/179),
overeenkomstig haar Mededeling van april 2001 over de opheffing van
fiscale barrières voor grensoverschrijdende arbeidspensioenregelingen
(zie IP/01/575 en MEMO/01/142).
"De Commissie is vastbesloten de fiscale discriminatie van
arbeidspensioenfondsen in andere lidstaten aan te pakken," zei Frits
Bolkestein, Commissaris Belastingen en interne markt. "Tenzij de
lidstaten een einde maken aan hun fiscale discriminatie, zullen
toekomstige gepensioneerden de potentiële voordelen van een
gemeenschappelijke pan-Europese markt voor pensioenen niet ten volle
kunnen benutten."
De Commissie heeft België, Portugal, Spanje en Frankrijk formeel
verzocht hun belastingwetgeving aan te passen en bijdragen aan
pensioenfondsen in andere lidstaten dezelfde fiscale behandeling te
geven als bijdragen aan binnenlandse pensioenfondsen. Dit gebeurde in
een met redenen omkleed advies, de tweede stap in de inbreukprocedure
volgens artikel 226 van het EG-Verdrag. Deze landen hebben in februari
2003 al een eerste verzoek om informatie ontvangen, in de vorm van een
schriftelijke aanmaning (zie IP/03/179). Als deze lidstaten de
Commissie binnen twee maanden geen overtuigend antwoord geven, kan
deze de zaak bij het Hof van Justitie aanhangig maken. Eerdere
uitspraken van het Europese Hof van Justitie geven aan dat de
speelruimte van de lidstaten om afwijkende fiscale regels toe te
passen voor in andere lidstaten gevestigde pensioenfondsen zeer
beperkt is (zaken Wielockx (C-80/94), Jessica Safir (C-196/98), Danner
(C-136/00) en Skandia (C-422/01)).
Spanje
In haar antwoord op de schriftelijke aanmaning heeft de Spaanse
regering toegegeven dat de huidige Spaanse bepalingen niet verenigbaar
zijn met de EU-wetgeving. Spanje heeft aangekondigd dat het van plan
is de nodige wijzigingen in de wetgeving aan te brengen voor 23
september 2005 (de uiterste datum voor toepassing van de
pensioenfondsenrichtlijn 2003/11). De Commissie is echter van mening
dat deze planning niet voldoende is.
Frankrijk
Ook Frankrijk heeft in zijn antwoord op de schriftelijke aanmaning
toegegeven dat de analyse van de Commissie juist is en dat de Franse
fiscale wetgeving niet verenigbaar is met de vier vrijheden van het
EG-Verdrag. Frankrijk heeft aangekondigd dat het zijn wetgeving zal
wijzigen. Er werden echter geen details, noch een planning verstrekt,
en een aantal voorgestelde wijzigingen bevat nog steeds bepaalde
voorwaarden die volgens de Commissie een belemmering van de vrijheden
van het Verdrag vormen.
België
De Belgische regering heeft nog niet definitief geantwoord wat zij van
plan is te doen aan de kwesties die de Commissie aan de orde gesteld
heeft. De Commissie vindt het niet acceptabel dat:
* de fiscale aftrekbaarheid van de pensioenbijdragen beperkt is tot
bijdragen aan Belgische pensioenfondsen
* de overdracht van opgebouwde pensioengelden naar een buitenlands
pensioenfonds speciaal belast wordt in België
* pensioenen die worden uitbetaald aan personen die naar andere
EU-lidstaten verhuizen nog steeds in België belast worden, ook al
heeft België in zijn bilaterale belastingconventies afstand gedaan
van zijn fiscale rechten over dergelijke pensioenen
* België eist dat buitenlandse pensioenfondsen een fiscaal
vertegenwoordiger in België aanstellen voordat zij hun diensten op
het Belgische grondgebied aanbieden.
Portugal
Portugal heeft betoogd dat zijn belastingwetgeving coherent is in die
zin dat er een samenhang bestaat tussen fiscale aftrekbaarheid van
pensioenbijdragen en de belasting op pensioenen in het geval van
Portugese pensioenfondsen, evenals tussen fiscaal niet-aftrekbare
bijdragen aan buitenlandse pensioenfondsen en niet-belaste pensioenen
die door een buitenlands pensioenfonds betaald worden (zoals de
samenhang die door het Hof geaccepteerd is in het Bachmann-arrest
(C-204/90 van 28 januari 1992)). De Commissie is echter van mening dat
een dergelijke samenhang in de Portugese wetgeving niet voorkomt.
Beleid van de Commissie inzake de belasting van pensioenen
In haar mededeling van 19 april 2001 heeft de Europese Commissie de
opheffing van de fiscale barrières voor grensoverschrijdende
arbeidspensioenregelingen een prioriteit genoemd en een alomvattende
juridische analyse van de problematiek gepresenteerd. Zij heeft erop
gewezen dat mobiele werknemers in hun recht van vrij verkeer worden
beperkt, als zij geen fiscale aftrek mogen toepassen voor hun
bijdragen aan hun oorspronkelijke pensioenregeling. De fiscale
discriminatie verhindert ook pensioenfondsen gebruik te maken van hun
vrijheid van dienstverlening. Tot slot weerhoudt de fiscale
discriminatie ondernemingen met vestigingen in verschillende lidstaten
ervan hun arbeidspensioenregelingen samen te brengen in één regeling
voor al hun werknemers in de hele Unie. Een dergelijke centralisatie,
expliciet vermeld in de pensioenfondsrichtlijn 2003/11 (zie
IP/03/669), zou ondernemingen aanzienlijke schaalvoordelen opleveren
en de beheerskosten fors doen dalen.
De situatie in de andere lidstaten
De Commissie heeft in juli van dit jaar besloten de zaak van
Denemarken, dat volgens de Commissie buitenlandse pensioenfondsen ook
discrimineert, aanhangig te maken bij het Hof van Justitie. Bijdragen
aan een buitenlandse pensioenregeling zijn fiscaal niet aftrekbaar,
terwijl bijdragen aan Deense pensioenfondsen dat wel zijn. De
Commissie heeft tegelijkertijd stappen ondernomen tegen Ierland en het
Verenigd Koninkrijk inzake gelijkaardige belastingwetgeving (zie
IP/03/965).
De stand van zaken op het gebied van inbreukprocedures met betrekking
tot alle lidstaten kunt u vinden op de volgende website:
http://europa.eu.int/comm/secretariat_general/sgb/droit_com/index_en.h
tm
European Commission