Ministerie van Financiën

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
Datum Uw kenmerk Ons kenmerk
21501-07, nr. BFB 2003-1720M425
Onderwerp SGP en IGC

In de motie van het lid De Grave c.s. zoals voorgesteld op 27 november 2003 wordt de regering verzocht de Europese Commissie aan te sporen de naleving van het Stabiliteits- en Groeipact via een gang naar het Europese Hof van Justitie af te dwingen en de opvattingen van de Kamer daaromtrent nadrukkelijk onder de aandacht van de Commissie te brengen. Tevens wordt de regering opgeroepen om te bewerkstelligen dat een effectieve procedure tot naleving van het Stabiliteits- en Groeipact in de definitieve teksten van de Europese Grondwet wordt opgenomen. Bij dezen bericht ik u bij dezen over de hiertoe reeds gezette stappen en de verdere inspanningen van de regering.

Wat betreft een eventuele gang naar het Hof is van belang dat de juridische diensten van de Commissie momenteel onderzoek voeren naar de haalbaarheid van een Hofprocedure. De regering geeft er de voorkeur aan de resultaten van dit onderzoek af te wachten, alvorens beslissingen te nemen over het al dan niet voeren van een procedure. Het belang dat de regering hecht aan naleving van het Verdrag en het Stabiliteits- en Groeipact is de Commissie bekend. De regering zal de Commissie eveneens op de hoogte brengen van de opvattingen van de Kamer zoals die blijken uit de voorgestelde motie en tevens beziet de regering in samenspraak met andere landen de volgende mogelijkheden tot verbetering van de waarborgen voor een adequate naleving van het Verdrag en het Stabiliteits- en Groeipact.

- Mogelijkheden Hofprocedure

Volgens het huidige artikel 104, lid 10 EG zijn de gebruikelijke mogelijkheden voor de Commissie of een lidstaat om een procedure bij het Hof te starten tegen een (andere) lidstaat niet van toepassing in de eerste stappen van de buitensporig tekortprocedure. Hoewel te verklaren uit het feit dat de buitensporig tekortprocedure reeds voorziet in een eigen sanctiemechanisme, is een mogelijk gevolg van deze uitzonderingsclausule dat lidstaten in hun begrotingsbeleid minder restricties ervaren ten opzichte van de in Europees verband gemaakte afspraken. De mogelijkheid om bij flagrante schendingen van het EG verdrag een lidstaat voor het Hof te kunnen dagen, vormt een instrument voor individuele lidstaten om hun belangen binnen de Unie te kunnen waarborgen.

- Versterking rol van de Commissie

In lijn met de bredere inzet van de regering voor een sterke rol voor de Commissie heeft de regering zich ook wat betreft de buitensporig tekortprocedure ingezet voor een versterkte positie van de Commissie. Bij de onderhandelingen over de Conventieteksten heeft Nederland een amendement ingediend met die strekking. De thans voorliggende conceptteksten voor de Grondwet bevatten reeds een versterking van de positie van de Commissie op bepaalde onderdelen van de buitensporig tekortprocedure.

- Verbetering stemprocedure

Bij de thans geldende stemprocedure kan de besluitvorming in de Raad een belangrijke politieke dimensie krijgen, waarbij, zoals de recente ervaringen illustreren, de lidstaten aanzienlijke ruimte hebben om af te wijken van een objectief inhoudelijke beoordeling. Weliswaar mag de betrokken lidstaat niet meestemmen in de eigen buitensporig tekortprocedure, maar dit geldt niet voor andere landen die zich eveneens in een buitensporig tekortprocedure bevinden en dus vanuit dat oogpunt in veel gevallen geen belang zullen hebben bij een objectieve besluitvorming. Bij de onderhandelingen over de Conventieteksten heeft Nederland een amendement ingediend om ook andere landen die zich in een buitensporig tekortprocedure bevinden van stemming uit te sluiten.

De resultaten van de Ecofin van 25 november 2003 onderstrepen het belang van de inspanningen van de regering voor een effectieve procedure voor de naleving van de buitensporig tekortprocedure. Naar aanleiding van de door de Ecofin genomen beslissingen en de door de Kamer voorgestelde motie is direct op het hoogste ambtelijke niveau contact gezocht met andere lidstaten om steun voor deze punten te bewerkstelligen. Tevens heeft de regering tijdens het IGC-conclaaf in Napels van afgelopen weekend aandacht gevraagd voor de verbetering van de buitensporig tekortprocedure. Volgende week zal Nederland tijdens IGC-bijeenkomst en marge van de Europese Raad wederom versteking van de procedure bepleiten.

Concluderend geldt dat de regering zich kan vinden in de door de Kamer voorgestelde motie en deze als steun in de rug beschouwt voor haar inspanningen. De regering zal zich de komende weken blijven inzetten voor waarborgen voor een effectieve naleving van de buitensporig tekortprocedure zoals vastgelegd in het Verdrag en het Stabiliteits- en Groeipact.

De minister van Financiën,