Kabinet geeft startschot voor Andere Overheid
2 december 2003
Nieuwe verhoudingen: meer zelf doen, minder bemoeienis
De overheid gaat zich beperken tot wat haar kerntaken zijn en deze
taken beter uitvoeren: eenvoudiger, efficiënter, effectiever.
Tegelijkertijd krijgen burgers meer mogelijkheden om naar eigen
inzicht en met minder directe overheidsinmenging hun leven in te
richten. Ook zullen burgers, individueel en georganiseerd, meer zelf
moeten doen en minder op de overheid kunnen leunen. Deze vernieuwing
van het openbaar bestuur en het verbeteren van de publieke prestaties
zijn een zaak van rijk, uitvoeringsorganisaties, provincies en
gemeenten en andere overheden samen.
Dat zijn de belangrijkste elementen van het actieprogramma Andere
Overheid, waarmee de ministerraad op voorstel van minister De Graaf
(Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties) heeft ingestemd.
Hiermee geeft het kabinet het startschot voor ingrijpende
veranderingen in de verhouding tussen overheid en maatschappij en de
wijze waarop de overheid haar taken uitvoert.
---
Visie en taken
In de visie van het kabinet zullen burgers, individueel en
georganiseerd, meer zelf moeten doen en minder op de overheid kunnen
leunen. Tegelijkertijd krijgt diezelfde civil society meer
mogelijkheden om naar eigen inzicht, direct en met minder
overheidsinmenging, te functioneren. De overheid zal op haar beurt
zich beperken tot wat haar kerntaken zijn en deze taken beter gaan
uitvoeren: eenvoudiger, efficiënter, effectiever.
Het kabinet gaat een takenoperatie uitvoeren waarbij bij ieder
ministerie kritisch gekeken wordt naar taken, bevoegdheden en
verantwoordelijkheden, naar de interne organisatie en naar de
uitvoering van het overheidsbeleid. In deze takenoperatie staat
primair de vraag centraal of de overheid nog de goede dingen doet.
Voor de overgebleven kerntaken moet de overheid vervolgens haar
prestaties opvoeren.
Vier actielijnen
Het actieprogramma Andere Overheid kent vier actielijnen:
* de overheid gaat haar dienstverlening aan de burger verbeteren
* de overheid gaat minder en anders regelen
* de rijksoverheid gaat zichzelf beter organiseren
* de rijksoverheid gaat haar relaties met provincies en gemeenten
vernieuwen.
Het kabinet streeft er naar dat in 2007 65% van de publieke
dienstverlening (van rijk, provincies en gemeenten) plaats kan vinden
via internet. Gemeenten en uitvoeringsorganisaties spelen hierbij een
belangrijke rol. Het kabinet zal met deze organisaties samenwerken in
het bereiken van de doelstelling om burgers slechts eenmalig om
gegevens te vragen. Uiteindelijk moet dit leiden tot de situatie dat
aan burgers geen gegevens meer (mogen) worden gevraagd die al binnen
de overheid beschikbaar zijn.
De overheid gaat de komende jaren minder regels opleggen en zaken
vooral ook anders regelen. De inzet hierbij is dat in 2006 de
administratieve lasten voor burgers en bedrijven met 25% zijn
verminderd. Alle departementen lichten op korte termijn hun eigen
regelgeving door op mogelijkheden om regels te versoberen, te
vereenvoudigen of op te heffen.
Het stelsel van adviesraden wordt versoberd en verbeterd, evenals de
toezichtfunctie, en de inhuur van externe adviseurs wordt beperkt.
Daarnaast zal het kabinet in deze periode voorstellen ontwikkelen voor
een herinrichting van de rijksdienst. Daarbij wordt in het bijzonder
gekeken naar de mogelijkheden van een meer flexibele departementale
structuur en een adequate politieke sturing, bijvoorbeeld via de
introductie van een `kernkabinet'.
De vernieuwing van het openbaar bestuur en het verbeteren van de
publieke prestaties zijn een zaak van rijk, uitvoeringsorganisaties,
provincies en gemeenten en andere overheden samen. Een goed
functionerende overheid zorgt daarom voor heldere (financiële)
verantwoordelijkheden en de ruimte om maatwerk te kunnen leveren. Het
kabinet zal daarom een groot aantal specifieke uitkeringen van de
departementen overhevelen naar het Gemeente- en het Provinciefonds. De
prestaties van overheidsinstellingen worden onderling vergelijkbaar
gemaakt.
Op onderdelen is de modernisering van de overheid al volop gaande. Het
actieprogramma schetst hiervan tal van voorbeelden. Het kabinet zal de
concrete resultaten die het actieprogramma in de komende jaren
voorbrengt nadrukkelijk zichtbaar maken.
---
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties