VTZ-NEDERLAND
Nabestaanden geven vrijwilligers terminale zorg hoog cijfer
Bunnik, 18 november 2003
De meer dan 5000 vrijwilligers die door heel Nederland terminale patiënten en hun naasten bijstaan, krijgen een 8,7 van de nabestaanden voor hun werk. Zo blijkt uit het rapport 'Een extra steun in de rug' van het IVA, instituut voor sociaal-wetenschappelijk onderzoek en advies in Tilburg, dat donderdag 20 november op het congres 'Door ervaring wijzer' in Driebergen wordt gepresenteerd. De extra steun in de rug die vrijwilligers terminale zorg (VTZ) geven, wordt door terminale patiënten en hun nabestaanden erg gewaardeerd. De vrijwilligers zijn op een prettige manier in huis aanwezig en vooral de emotionele betrokkenheid wordt als een meerwaarde ervaren. Vooraf ervaren mensen een drempel om vrijwilligers terminale zorg in te schakelen omdat er al zoveel hulpverleners bij de patiënt komen. Maar uit het onderzoek blijkt dat nabestaanden er in de praktijk geen problemen mee hebben. Zij geven juist aan dat ze achteraf deze vorm van hulp te laat hebben ingeschakeld.
De nabestaanden vertellen dat de vrijwilligers terminale zorg een grote rol hebben gespeeld om de terminale patiënt thuis te kunnen verzorgen. 'De liefste wens van mijn man was thuis te sterven. Dankzij de zorg van de vrijwilligers kon ik hem thuis laten sterven'. Ook zijn de vrijwilligers voor de mantelzorgers essentieel. 'VTZ biedt goede ondersteuning en begeleiding. Het is een ontlasting voor de mantelzorg', zegt een geïnterviewde.
In 2002 hebben vrijwilligers bij meer dan 6000 terminale patiënten ondersteuning geboden. In twee van de drie gevallen is het een intermediair zoals thuiszorg of de huisarts die mensen op de mogelijkheid wijst om vrijwilligers terminale zorg in te schakelen. In negenentwintig procent van de gevallen kwam iemand uit de directe omgeving met het idee. Uit het onderzoek blijkt dat VTZ organisaties goed bereikbaar zijn en snel hulp beschikbaar hebben. De vrijwilligers kunnen overdag en 's nachts aanwezig zijn, meestal voor een periode langer dan twee uur.
Het onderzoek geeft aan dat negentig procent van de Nederlanders weet dat er vrijwilligers zijn die ondersteuning bieden in de zorg voor terminale patiënten. Negenendertig procent weet waar deze vrijwilligers te vinden zijn. Momenteel zijn er 180 VTZ organisaties in Nederland die binnen 24 uur vrijwilligers kunnen inschakelen. De onderzoekers adviseren VTZ Nederland om de bekendheid te vergroten, zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze ondersteuning. Vooral intermediairs, zoals medewerkers van de thuiszorg en huisartsen, moeten weten dat mensen huiverig zijn om vrijwilligers in te schakelen terwijl dit in de praktijk geen probleem is.
Hans Bart, directeur van het Landelijk Steunpunt Vrijwilligers Terminale Zorg, is blij met de resultaten van het onderzoek. 'In tijden waar veel discussie is over de kwaliteit van de gezondheidszorg geeft dit rapportcijfer aan dat vrijwilligers van onmisbaar belang zijn binnen de palliatieve hulpverlening. Vrijwilligers zijn geen vervanging van beroepsmatige zorg, maar een aanvulling. Want waar in de beroepsmatige zorg het handelen voorop staat, is het handelsmerk van de vrijwilliger juist tijd en aandacht, kortom er zijn.'