IP/03/1498
Brussel, 5 november 2003
Toetredende landen tijdig klaar met voorbereidingen, slechts enkele
knelpunten
De tien toetredende landen zullen wat betreft het overgrote deel van
de EU-wetgeving naar verwachting op 1 mei 2004 klaar zijn voor
toetreding tot de Europese Unie, zo blijkt uit de voortgangsverslagen
die de Europese Commissie vandaag heeft goedgekeurd. Slechts over een
gering aantal kwesties heerst nog ernstige bezorgdheid. Deze kwesties
vereisen onmiddellijke en doortastende actie van de betrokken landen,
willen zij aan hun verplichtingen voldoen en van alle voordelen van
het EU-lidmaatschap kunnen profiteren. De Commissie vertrouwt erop dat
deze resterende kwesties met de nodige inspanningen voor de
toetredingsdatum kunnen worden opgelost en zij is bereid de
toetredende landen terzijde te staan met gerichte bijstand die snel
gemobiliseerd kan worden. De Commissie zal niet aarzelen om indien
nodig herstelacties te ondernemen om te zorgen voor de juiste
toepassing van de regelgeving en het beleid van de Unie.
"De conclusies van deze verslagen zijn geen verrassing voor de
Commissie, noch voor de toetredende landen, die zich bewust zijn van
de aanzienlijke prestaties die al geleverd zijn maar die ook heel goed
weten wat hun nog te doen staat" aldus Günther Verheugen, Europees
Commissaris voor Uitbreiding. "De beslissende vragen zijn of onze
instellingen, het gemeenschappelijk beleid en de interne markt goed
zullen blijven functioneren na de toetreding en of het geringe aantal
openstaande kwesties voor 1 mei 2004 kan worden opgelost. Op beide
vragen is mijn antwoord luid en duidelijk ja."
Leidraad voor toetredende landen
In de afgelopen jaren heeft de Commissie voortdurend toezicht gehouden
op de voortgang die de toetredende landen boekten om te voldoen aan de
eisen voor toetreding. In februari en mei 2003 zijn twee
voortgangsdocumenten aan de Raad voorgelegd. De Commissie sluit dit
proces af met een reeks uitgebreide voortgangsverslagen, één over elk
van de toetredende landen, met name gericht op de vraag of zij vanaf
de eerste dag van hun lidmaatschap kunnen voldoen aan de verplichting
om het volledige acquis toe te passen.
Deze verslagen kunnen worden beschouwd als een leidraad voor de
toetredende landen bij de verdere voorbereiding van hun toetreding,
aan de hand waarvan zij de resterende knelpunten kunnen lokaliseren en
de middelen en energie kunnen mobiliseren om deze voor de toetreding
op te lossen. De verslagen evalueren voor de 29 hoofdstukken van de
EU-wetgeving de mate waarin elk toetredend land voorbereid is, zowel
op het gebied van de omzetting van wetgeving als op het gebied van
uitvoerende structuren, administratieve capaciteit en handhaving.
Alleen met wetgeving die daadwerkelijk is goedgekeurd en maatregelen
die daadwerkelijk zijn ingevoerd wordt bij de evaluatie rekening
gehouden.
Bij haar evaluaties maakt de Commissie onderscheid tussen drie
categorieën kwesties: de eerste categorie omvat de kwesties die een
land afgehandeld heeft of waar nog slechts kleine aanpassingen nodig
zijn; de tweede categorie omvat openstaande kwesties die intensievere
inspanningen en een hoger tempo vereisen om te verzekeren dat zij voor
de toetreding afgerond zijn; de derde categorie omvat kwesties die
aanleiding geven tot ernstige bezorgdheid en die onmiddellijke en
doortastende actie vereisen, wil het land voor de toetreding klaar
zijn.
Als het probleem niet aangepakt wordt, kan een aantal van deze
kwesties ertoe leiden dat een nieuwe lidstaat niet van alle voordelen
van het lidmaatschap kan profiteren.
Voorbereiding grotendeels bevredigend
Deze verslagen bevestigen dat de toetredende landen in het afgelopen
jaar bijzondere inspanningen hebben geleverd om hun langdurige
voorbereidingen op het lidmaatschap af te ronden, waaruit blijkt dat
zij voornemens zijn het acquis vanaf 1 mei 2004 toe te passen. Zij
hebben zich in grote mate aan het acquis aangepast en verdienen over
het algemeen lof voor de bereikte resultaten. Het toezicht is in dit
kader een nuttig instrument gebleken en heeft eraan bijgedragen dat de
voorbereidingen sneller verliepen.
Bij deze uitgebreide evaluatie is de Commissie niet voor grote
verrassingen of onverwachte ontdekkingen komen te staan. De evaluatie
bevestigt eerdere analyses en registreert de algemene vooruitgang die
sinds het laatste periodieke verslag van oktober 2002 is geboekt.
Op basis van de gedetailleerde informatie in dit verslag kan worden
geconcludeerd dat naar verwachting de toetredende landen over het
algemeen klaar zullen zijn voor toetreding op het overgrote deel van
de gebieden, al zijn er in bepaalde gevallen nog kleine aanpassingen
nodig. Er zijn echter kwesties die nog aangepakt moeten worden en die
tussen nu en de toetreding intensievere inspanningen vereisen.
Punten van ernstige zorg
Er zijn enkele kwesties die aanleiding geven tot ernstige bezorgdheid.
Op grond van het verslag zal de Commissie elk van de toetredende
landen apart waarschuwen over de specifieke knelpunten die zij heeft
geconstateerd, door waarschuwingsbrieven te versturen en de nodige
besprekingen te organiseren. Als de betrokken landen niet onmiddellijk
en doortastend actie ondernemen, zullen zij waarschijnlijk niet kunnen
voldoen aan de verplichtingen die het lidmaatschap op die gebieden met
zich meebrengt en zullen hun burgers en bedrijfsleven niet van alle
voordelen van het EU-lidmaatschap kunnen profiteren. Dergelijke
knelpunten zijn voor alle toetredende landen geconstateerd en
betreffen per land een tot vier hoofdstukken van het acquis. Over het
algemeen vertegenwoordigen deze punten slechts 3% van alle onderzochte
kwesties.
De voorbereidingen op de toetreding gaan onverminderd door
Alle inspanningen dienen nu gericht te zijn op de openstaande kwesties
wat betreft de omzetting van wetgeving en toepassing van het acquis,
zodat alle knelpunten voor de toetreding kunnen worden opgelost. Dit
is mogelijk. Waar nodig zal de Commissie steun verlenen aan de
autoriteiten in de toetredende landen, door middel van gerichte
bijstand die snel gemobiliseerd kan worden.
Samen met de toetredende landen zal de Commissie in de maanden
voorafgaand aan de toetreding toezicht blijven houden op de resterende
kwesties. Daar waar geconcludeerd wordt dat de openstaande taken voor
de toetreding nog niet voldoende zijn afgehandeld, is de Commissie
voornemens om de nodige maatregelen te nemen, zo nodig nog voor de
toetreding, om een dergelijke situatie aan te pakken.
De voorbereiding van de toetredende landen is vergevorderd. De
Commissie vertrouwt erop dat de uitbreiding op 1 mei 2004 onder goede
omstandigheden zal plaatsvinden. Zij zal echter niet aarzelen om alle
haar beschikbare middelen in te zetten om te verzekeren dat de
EU-regelgeving en -beleid juist worden toegepast, aangezien dit haar
taak is als hoedster van het Verdrag, ten behoeve van alle lidstaten
van de Unie.
European Commission