Actueel
Mediation naast rechtspraak voorziet in behoefte
Bron: Raad voor de rechtspraak 's-Gravenhage
Datum actualiteit: 30-10-2003
Mediation naast rechtspraak voorziet in een behoefte van rechtzoekenden. Dat blijkt uit een onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie. Het onderzoeksrapport verschijnt vandaag.
Mediation naast rechtspraak blijkt bij onderzoek van ongeveer duizend zaken waarin het is toegepast in een behoefte van de rechtzoekenden te voorzien. Dit onderzoek werd over een periode van 2000 tot 2002 uitgevoerd bij vijf gerechten: Amsterdam, Arnhem, Assen, Utrecht en Zwolle. Daarnaast werden op wisselende plaatsen gedurende een of twee weken mediationweken georganiseerd. Belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat er meer mogelijkheden zijn voor geschiloplossing op maat, die wellicht ook nog verder uitgebreid kunnen worden.
Het WODC heeft twee grote landelijke mediationprojecten geëvalueerd. Eén daarvan is het project `Mediation naast Rechtspraak'. Het project moest inzicht verschaffen in de vraag of structurele doorverwijzingsvoorzieningen naar mediation binnen de rechtspraak bestaansrecht hebben en op welke wijze deze het beste zouden kunnen worden ingebed. Het rapport, dat op 30 oktober op het WODC-jaarcongres officieel gepresenteerd is, vormt mede de basis voor het advies dat minister Donner van Justitie binnenkort hierover aan de Tweede Kamer zal uitbrengen.
Mediation is een vorm van geschilbeslechting waarbij de verantwoordelijkheid voor de oplossing van een conflict bij partijen zelf ligt. Uitgangspunt is dat partijen vrijwillig, onder begeleiding van een onafhankelijke derde, gezamenlijk een oplossing voor hun conflict proberen te vinden.
Uit het evaluatierapport van het WODC blijkt dat mediation in 55 procent van de gevallen in gemiddeld ruim 6 uur tot een algehele oplossing van het conflict leidt. De voornaamste reden voor partijen om te kiezen voor mediation was de verwachting sneller tot een oplossing te komen dan door een uitspraak van de rechter. Voor rechters was de voornaamste reden om mediation voor te stellen dat het belang van partijen onvoldoende gediend zou zijn met een puur juridische oplossing.
De mediation leidde significant tot een positievere uitkomst wanneer bleek dat partijen in staat en bereid waren te onderhandelen. Daaruit kan voorzichtig geconcludeerd worden dat de insteek van partijen belangrijker is voor het slagen van een mediation dan het soort conflict. Voor vrijwel iedere partij was het een eerste kennismaking met mediation. Velen hebben aangegeven - ook als in mediation geen oplossing werd bereikt - in voorkomende gevallen weer voor mediation te zullen kiezen. Ook de meeste advocaten waren positief. Zowel partijen als advocaten waren positief in hun oordeel over de kwaliteit die de mediator neerzette.
Inmiddels zijn er ruim 1800 mediations doorverwezen door de rechter. De slagingspercentages zoals die zijn opgenomen in het WODC-rapport, hebben zich gestabiliseerd.