CBS
Producentenvertrouwen neemt opnieuw toe

Het producentenvertrouwen is in oktober toegenomen. De stemmingsindicator van de ondernemers in de industrie is gestegen naar -3,0. Na het dieptepunt van de indicator in juni (-10,1) is oktober de vierde maand op rij waarin het producentenvertrouwen toeneemt. Uit de conjunctuurtest in de industrie van het CBS blijkt verder dat de omvang van de orderportefeuille in de industrie voor het eerst sinds april van dit jaar iets is toegenomen. De zakelijke dienstverleners hebben daarentegen in het derde kwartaal opnieuw minder opdrachten ontvangen. Voor het vierde kwartaal voorzien echter meer ondernemers in de zakelijke dienstverlening een stijging van orders en omzet dan een daling.

Producentenvertrouwen op hoogste niveau dit jaar
Het producentenvertrouwen komt in oktober uit op -3,0, een verbetering met 1,8 punten in vergelijking met september. Dit is het hoogste niveau dit jaar. De verbetering is het gevolg van een gunstiger oordeel van de ondernemers over de voorraden eindproduct en de omvang van de orderportefeuille. In september ontvingen zij iets meer orders dan in de voorgaande maand. Over de verwachte bedrijvigheid zijn de ondernemers in de industrie iets minder optimistisch dan in september.

Hogere bezettingsgraad
De bezettingsgraad van de machines en installaties van de Nederlandse industrie is iets gestegen en ligt begin oktober op 81,4 procent. De concurrentiepositie van de Nederlandse industrie is volgens de ondernemers in het derde kwartaal slechter geworden. Dit is met name het geval op de buitenlandse markt binnen de Europese Unie.
Eén op de vier ondernemers ondervindt productiebelemmeringen. Gebrek aan vraag naar industriële producten is daar volgens de meeste ondernemers de oorzaak van. Uit gegevens die eerder deze maand door het CBS zijn gepubliceerd, bleek dat de Nederlandse industrie in de eerste acht maanden van dit jaar minder heeft omgezet en geproduceerd dan in dezelfde periode een jaar eerder. De afnemende productie dwingt ondernemers ertoe verder in het personeelsbestand te snijden. Eén op de vijf ondernemers verwacht in het vierde kwartaal opnieuw een afname van het personeelsbestand.

Zakelijke dienstverleners negatief over economisch klimaat
De helft van de zakelijke dienstverleners oordeelt negatief over het huidige economische klimaat voor hun onderneming. In het derde kwartaal hebben zij omzet en orders opnieuw zien teruglopen. De terugloop van de omzet is mede het gevolg van lagere prijzen. Over omzet en orders in het vierde kwartaal zijn de ondernemers optimistischer. Evenals in de industrie staat ook in de zakelijke dienstverlening de werkgelegenheid onder druk. Per saldo één op de drie ondernemers meldt een afname van het personeel in het derde kwartaal. Deze ontwikkeling zet naar verwachting van de ondernemers in het vierde kwartaal voort.

Technische toelichting
Het producentenvertrouwen in de industrie, beschikbaar vanaf 1985, is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte bedrijvigheid, het oordeel van de ondernemers over de orderpositie en het oordeel over de voorraden gereed product. Een nadere toelichting over het producentenvertrouwen en de conjunctuurtest vindt u op onze website.
De orderpositie is een index (juli 2000=100) gebaseerd op de in maanden gemeten hoeveelheid werk in voorraad bij de Nederlandse industrie. De vragen naar het oordeel van de ondernemers betreffen de orderontvangst, orderportefeuille, voorraden en de productiecapaciteit. Deze oordeelsvragen zijn een momentopname waarbij de ondernemer rekening houdt met de ontwikkelingen in het recente verleden en zijn verwachtingen voor de komende periode.
De conjunctuurtest in de zakelijke dienstverlening betreft een onderzoek bij leasebedrijven, computerservicebureaus en de overige zakelijke dienstverlening (waaronder de uitzendbranche, schoonmaakbranche en accountants- en administratiekantoren).

PB03-192
28 oktober 2003
9.30 uur
Centraal Bureau voor de Statistiek
Persbericht