NED. CENTRUM VOOR VOLKSCULTUUR
Studiedag op 25 oktober in Etten-Leur:
Leven en liefde op de Brabantse boerderij
Het Brabantse boerenbestaan
Het leven en de liefde op de Brabantse boerderij: dat is het onderwerp van een studiedag die het Nederlands Centrum voor Volkscultuur, de Commissie Volkskunde Brabants Heem, de Historische Vereniging Brabant en de Leerstoel Cultuur in Brabant op 25 oktober in Etten-Leur organiseren. Het boerenbestaan is in de afgelopen honderd jaar drastisch veranderd. De hygiëne bijvoorbeeld is aanzienlijk verbeterd, maar daar staat tegenover dat het boerenleven ook veel sneller en zakelijker verloopt. Maar de veranderingen voor de Brabantse boer en boerin zijn niet allemaal zo zwart-wit als ze lijken, zo blijkt op deze studiedag.
Van bakhuis en poepdoos
Bij evenementen, georganiseerd in het kader van 2003 Jaar van de Boerderij, heeft men het vaak over de gebouwen: de materiële kant van het boerenleven. Op deze studiedag staan echter de boer en de boerin zelf centraal. Het gaat hier om de volkscultuur, dat is de cultuur van het dagelijks leven. Het gaat om ogenschijnlijk heel simpele dingen, die bij nader inzien echter essentieel zijn voor het boerenbestaan. De sierbeplanting op het boerenerf bijvoorbeeld dateert pas van de laatste decennia, voor die tijd moest het erf vooral functioneel zijn. En wie kent nog de poepdoos of het ouderwetse bakhuisje? Vroeger hoorden die onlosmakelijk bij het plattelandsleven, nu zijn zij bijna geheel uit ons geheugen verdwenen. Hoe gaven de Brabantse boer en boerin zin en invulling aan het dagelijks bestaan op het platteland? Dat is de vraag die op deze studiedag beantwoord wordt.
Tussen traditie en onderneming
Voor deze dag hebben de organisatoren een programma samengesteld, waarin allerlei aspecten van het boerenleven aan bod komen. Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, vertelt over de grote veranderingen die de Brabantse boeren en boerinnen in de afgelopen eeuw te verduren kregen. Dr. Sjef Hendrikx vertelt over het leven in en op de Brabantse boerderijen, die door alle veranderingen ook uiterlijk zijn veranderd. Dr. Margreet van der Burg, werkzaam aan de Universiteit van Wageningen, komt aan de hand van levensverhalen van boerinnen vertellen over hun niet altijd gemakkelijke bestaan. Renate van de Weijer van het Nederlands Openluchtmuseum houdt een inleiding over de trend om van boerderijen een museum te maken. Daarmee worden boerderijen als het ware 'stilgezet'. Frans Schouten van de Nationale Hogeschool voor Toerisme en Verkeer houdt de toeschouwers een spiegel voor: hij gaat in op de zucht naar tradities, die als het zo uitkomt gewoon gecreëerd worden. Maria Vogels is zelf boerin, maar noemt zich agro-toeristisch ondernemer. Daarmee zet ze direct de toon voor haar verhaal: Vogels vertelt van haar zoektocht naar andere middelen om als boerin het hoofd boven water te kunnen houden.
Deelname
Voor deelname aan de dag kan men zich wenden tot het Nederlands Centrum voor Volkscultuur (030 2760244). De inschrijfkosten bedragen 22,50 euro. De lezingen van deze studiedag worden gebundeld in een boek, dat men vanaf 25 oktober kan bestellen door 16 euro over te maken op giro 810806 ten name van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur in Utrecht.