CDA

CDA
23-12-03

Verhagen: Discussie over taken en bevoegdheden AIVD nodig

"Heeft de AIVD voldoende middelen en bevoegdheden om boven tafel te kunnen krijgen wat boven tafel moeten komen?", stelde CDA-fractievoorzitter Maxime Verhagen als de kernvraag in het spoeddebat over het niet indienen van een toestemmingswet en de kwestie-Mabel Wisse Smit, op donderdag 23 oktober 2003.

Verder noemde Verhagen het besluit van het Kabinet om geen toestemmingswet in te dienen een "juist en verstandig" besluit. "In de verhouding tussen de regering en (toekomstige) leden van het Koninklijk huis mag en moet ervan worden uitgegaan dat men de waarheid spreekt", aldus Verhagen. Doordat eerdere verklaringen van het paar "onjuist en onvolledig" waren, kan daarmee door het geschade vertrouwen van een Toestemmingswet ook geen sprake zijn.

In zijn bijdrage ging Verhagen in op de vraag of de AIVD voldoende bevoegdheden en middelen heeft om effectief onderzoek uit te voeren. Verhagen: "De conclusie dat een secretaresse van een Minister in Nederland beter gescreend wordt dan een lid van het Koninklijk Huis alleen kan leiden tot de vraag of we dat dan zo willen houden?"

"We beseffen ons natuurlijk dat, welke middelen er ook ingezet waren, wellicht ook niet alles boven water was gekomen", aldus Verhagen. "Immers, de overheid moet zich beperken in haar handelen betreffende privacy. Journalistieke methoden - waarmee ik de journalistiek niet in een bepaald daglicht wil stellen - zijn voor de overheid niet hanteerbaar. Had de AIVD ene Charlie boven water kunnen krijgen?"

Verhagen: "De regering stelt voor om de mogelijkheid te scheppen om onderzoek in te stellen naar toekomstige leden van het Koninklijk Huis, naar analogie van veiligheidsonderzoeken op basis van de Wet op de veiligheidsonderzoeken. Wij achten dit in ieder geval noodzakelijk maar kunnen ons ook voorstellen dat er daarenboven nog een nadere discussie plaatsvindt over de vraag of taken en bevoegdheden van de AIVD afdoende zijn en zo nodig veranderd moeten worden."

Verhagen noemt het besluit om geen Toestemmingswet voor het huwelijk van prins Johan Friso en Mabel Wisse Smit in te dienen: "een juist besluit met trieste gevolgen voor betrokken". "Om verdere en onnodige discussies te voorkomen over het koningshuis is het een terecht en goed besluit geweest van de regering om geen Toestemmingswet in te dienen. Maar toch ook een geschiedenis waar we lessen uit moeten trekken voor de toekomst, als het gaat om de Wet Inlichtingen- en veiligheidsdiensten", aldus Verhagen.

"De reden dat de Toestemmingswet niet ingediend wordt is gelegen in het geschaad vertrouwen", aldus Verhagen. De premier heeft enkele malen met het paar en een keer met mevrouw Wisse Smit alleen gesproken, en uit de antwoorden op de vragen die de Kamer heeft ontvangen, blijkt dat tijdens deze gesprekken zijn gevoel van ongemak groeide. Elk gesprek leidde tot nieuwe inzichten, waarbij met name de kwestie Bruinsma steeds in een ander licht kwam te staan. En dat heeft op diverse momenten geleid tot onderzoek conform de Wet op de Inlichtingendienst. Het laatste gesprek heeft bij de minister president tot de conclusie geleid dat haar eerdere verklaringen "onjuist en onvolledig" zijn geweest. En er dus geen sprake kon zijn van een Toestemmingswet."

Tenslotte merkte Verhagen in zijn bijdrage nog op: "We moeten de kwestie ook niet groter maken dan hij is. Spannend wellicht voor de bladen maar niet iets waar de Kamer dagelijks bij moet stilstaan. Regering regeer en kamer controleer geldt voor heel wat meer onderwerpen."

De hele bijdrage van Maxime Verhagen aan het debat kunt u hier downloaden