Leefbaarheid Itteren en Borgharen met sprongen vooruit
Kijk, dat de gemeente met geld over de brug komt is prettig. En dat je
dat geld ook nog mag gebruiken om de leefbaarheid van je `dorp' te
verbeteren, is helemaal geweldig. Maar een behoorlijke dosis `zorg en
aandacht' is onbetaalbaar en daar was het de kleine kernen Itteren en
Borgharen vooral om te doen.
In 1999 startte de gemeente zogenoemd kleine kernenbeleid voor de
kernen Itteren en Borgharen. De dorpsraden kregen samen jaarlijks een
bedrag van ruim 22 duizend euro in handen waarmee ze zelf de
leefbaarheid van hun kern mochten aanpakken. Beleid, dat onlangs is
geëvalueerd en een enorm succes blijkt. Zo heeft Itteren sindsdien
weer een buurtwinkel en is in Borgharen geld gestoken in het
veelbesproken centrumplan. Bovendien hebben beide kernen sindsdien een
brede buurtschool en zijn ook speelvoorzieningen grondig aangepakt.
Oppepper
Volgens Trudy Teunissen, voorzitter van de buurtraad Itteren, was
Itteren vier jaar geleden echt toe aan een oppepper. "We hadden het
gevoel dat we door de gemeente werden vergeten. We waren al enige tijd
bij Maastricht gevoegd, maar meetellen, ho maar. Dat was een tijd toch
een beetje de teneur. Itteren kampt niet met hoge
criminaliteitscijfers of extreme verloedering. Problemen die toch vaak
hoger op de politieke agenda staan. Maar we kennen wel andere
hoofdbrekens zoals het verdwijnen van belangrijke sociale
voorzieningen als de buurtwinkel. Toen het kleine kernenbeleid zich
aandiende, kregen we de zorg en aandacht waaraan we erg veel behoefte
hadden."
Vetpot
Dat vindt ook Lei Connotte, lid van de buurtraad Borgharen. "Wij zijn
dan wel officieel geen dorp meer, zo beleven we het nog wel. En
alhoewel het beschikbare budget beslist geen vetpot is, helpt het toch
om typische dorpsproblemen aan te pakken. Zo zijn we momenteel bezig
met een plan om banken en wandelpaden op te knappen. We willen de boel
flink opfrissen. Zo hopen we aantrekkelijker te worden voor
toeristen."
Erkenning
Wie met de buurtraden spreekt, komt er al gauw achter dat er
geïnspireerd en voortvarend wordt gewerkt aan leefbaarheid. En dat
merkt ook coördinerend wethouder Mirjam Depondt (Stadsontwikkeling en
Onderwijs). "Het was in 1999 zeer nodig om iets aan de leefbaarheid
van Itteren en Borgharen te doen. Op de eerste plaats vanwege de
ligging van de kernen. Het zijn kleine wijken die vergeleken met
andere Maastrichtse wijken geïsoleerd liggen en waar in verhouding
meer ouderen dan jonge mensen wonen. Sociale voorzieningen kwamen in
het gedrang omdat ze commercieel minder aantrekkelijk werden. Het
kleine kernenbeleid was de erkenning van die problematiek. Opeens was
er wel degelijk aandacht voor de problemen van Itteren en Borgharen en
de buurtraden hebben dat goed opgepakt."
Verzamelen
Het was ook voor het eerst dat er een coördinerend wethouder bij zo'n
project werd betrokken. Depondt profileerde zich als aanspreekpunt
voor alle problemen in de kern, of het nu ging om woningbouw, verkeer
of onderhoud. Depondt: "En nog steeds houd ik oog op alle problemen en
ik speel ze door naar mijn collega's in het college. Die aanpak werkt
perfect. Zo blijven de lijnen tussen het bestuur en de beide kernen
kort."
Succesverhaal
Teunissen: "Al met al is het kleine kernenbeleid een absoluut
succesverhaal. We wilden meer aandacht en dat hebben we gekregen. Dat
merk je echt. Er wordt nu zorgvuldiger met `het dorp' omgegaan. Toch
ligt er nog veel op ons pad. Momenteel buigen we ons over het
seniorenbeleid. Op het gebied van woningbouw voor senioren valt nog
veel te realiseren. Senioren hebben hier vaak grote huizen en
bewerkelijke tuinen. Itteren verlaten willen deze mensen niet,
prettiger wonen wel. Ons streven is de bouw van een klein zorgcomplex
waarin ook de buurtwinkel en een postagentschap onderdak vinden." Ook
Connotte heeft nog genoeg op zijn verlanglijst staan. "De buurtraad
moet nog volop aan de slag met het centrumplan, waarin behalve de
basisschool, peuterspeelzaal en seniorenwoningen ook de aanleg van een
dorpsplein is voorzien. Verder heeft de hoogwaterproblematiek en het
project Grensmaas (verdiepen van de Maas door grindwinning)
prioriteit."
Mix
Het kleine kernenbeleid is inmiddels min of meer samengevoegd met het
door de gemeente opgezette buurtgericht werken. Toch wordt ook het
kleine kernenbeleid voortgezet. Itteren en Borgharen blijven budget
ontvangen om leefbaarheidsprojecten op te zetten en uit te voeren. En
ook het contact met de coördinerend wethouder blijft intact, al loopt
ook al veel via de stadsdeelleider. Depondt: "Toen we begonnen met het
kleine kernenbeleid bestond het buurtgericht werken nog niet.
Inmiddels nemen Borgharen en Itteren deel aan een wijkteam. En dat
gaat heel goed. We zijn nu op zoek naar een mixvorm tussen
buurtgericht werken en het kernenbeleid. Juist omdat het nu zo goed
gaat, willen we het kleine kernenbeleid in stand houden."
Leuk
En daar zijn ook Teunissen en Connotte voor. Teunissen: "Het
toegezegde geld vinden wij leuk, maar niet het belangrijkste. Op de
allereerste plaats willen we het contact met de gemeente in stand
houden. Want als dat vlot verloopt, blijkt dat er veel mogelijk is."
Connotte: "Als het gaat om leefbaarheid zijn we afhankelijk van de
gemeente. Bij ons wonen relatief veel ouderen. Die hebben het Groene
Kruis, de buurtwinkel en het verenigingsleven hard nodig.
Zorgvoorzieningen die van wezenlijk belang zijn voor hun gevoel van
leefbaarheid. Allemaal voorzieningen die tot voor kort dreigden te
verdwijnen. Met steun van de gemeente is die dreiging afgenomen. Dat
moeten we vooral zo houden. En ook voor het leefbaar houden van het
dorp voor jonge gezinnen en opgroeiende jeugd is de gemeente een goede
partner."
Gemeente Maastricht