NMA
DTe: noodlevering bij faillissement centraal regelen
De regionale netbeheerders van de elektriciteitsnetten moeten niet
meer belast worden met de coördinatie van de noodlevering wanneer een
energieleverancier zijn klanten niet meer van elektriciteit kan
voorzien, bijvoorbeeld na een faillissement. Dit is een van de
hoofdconclusies uit het onderzoek van de Dienst uitvoering en toezicht
Energie (DTe) naar het faillissement van stroomleverancier EnergyXS.
DTe adviseert om deze taak uit te besteden aan de landelijke
netbeheerder van het hoogspanningsnet, TenneT. De toezichthouder wil
voorkomen dat de regionale netbeheerder de commerciële handelspartij
binnen de groep waartoe ook de netbeheerder behoort, kan bevoordelen
door het uitwisselen van klantgegevens.
Uit het onderzoek blijkt dat bijna alle netbeheerders, tot enkele
dagen voor het faillissement, geen noodleverancier hadden
gecontracteerd. Zij zijn hiertoe verplicht op basis van de Systeemcode
in de Elektriciteitswet 1998. Pas nadat EnergieNed, het overkoepelend
orgaan voor de energiebedrijven, de netbeheerders had geïnformeerd
over een mogelijk faillissement, hebben zij hun zustermaatschappij als
noodleverancier aangewezen. Hierdoor is het voor DTe niet mogelijk
geweest na te gaan of de netbeheerders een onpartijdige en zorgvuldige
afweging hebben gemaakt op basis van prijzen en voorwaarden. Ook kon
DTe niet nagaan of zij de klantgegevens uitsluitend hebben gebruikt
voor de noodlevering, of tevens voor commerciële doeleinden.
Gehanteerde switchtermijn
Bij DTe is veelvuldig geklaagd dat de termijn om een switch (overstap
naar een andere leverancier) te maken, werd overtreden. Marktpartijen
zijn momenteel bezig hun interne systemen en procedures aan te passen
met het oog op de marktopening per 1 juli 2004. Op basis hiervan heeft
DTe besloten de switchproblematiek in een breder kader - dus los van
dit faillissement - te beoordelen. Wat betreft de klachten over het
niet aanhouden van de 10-dagen-termijn waarbinnen een klant een andere
leverancier kan aanwijzen, concludeert DTe dat de betrokken
netbeheerders de klanten tijdig en volgens de voorgeschreven procedure
hebben aangeschreven. Hierbij is de voorgeschreven
tien-werkdagen-termijn in acht genomen. Ook Essent, die aanvankelijk
een vijf-werkdagen- termijn hanteerde, heeft uiteindelijk de
tien-werkdagen-termijn gehanteerd.
Dubbele nota's voor transport van elektriciteit
De reeds door afnemers aan EnergyXS betaalde, maar nog niet door
EnergyXS afgedragen transportkosten van elektriciteit aan de
netbeheerders heeft voor veel klachten gezorgd bij DTe. In weerwil van
het DTe-advies om met het versturen van transportnota's te wachten tot
duidelijk was hoe de rechter hierover oordeelde, heeft Eneco Netbeheer
nota's verstuurd. Inmiddels heeft de rechter geoordeeld dat de
kleinverbruiker niet nogmaals dezelfde transportnota hoeft te betalen.
DTe is van oordeel dat de energiebedrijven voor 31 december 2003
moeten regelen dat kleinverbruikers ook in vergelijkbare gevallen niet
meer met een dubbele rekening geconfronteerd kunnen worden.
De netbeheerders zijn van plan vrije klanten de gemiddelde APX-prijs
in rekening te brengen voor de noodlevering, al dan niet met een
opslag. Op dit moment is nog niet geheel duidelijk wat de
netbeheerders uiteindelijk aan de vrije klanten doorberekenen omdat
zij momenteel de gemaakte kosten inventariseren. DTe gaat de
afrekeningen toetsen op redelijkheid.
Aanleiding onderzoek
Naar aanleiding van het faillissement van EnergyXS op 18 augustus jl.
is DTe een onderzoek gestart. Een van de doelstellingen bij dit
onderzoek was om na te gaan wat DTe en de sector van dit faillissement
en haar nasleep kunnen leren en welke aanpassingen aan wet- en
regelgeving noodzakelijk of wenselijk zijn, mede met het oog op de
marktopening van de kleinverbruikermarkt in 2004.
Op basis van informatie van betrokken partijen blijkt dat EnergyXS
haar verplichtingen op de inkoopmarkt niet direct heeft afgestemd op
de reeds aangegane verplichtingen op de verkoopmarkt. Hierdoor liep
EnergyXS een groter handelsrisico dan voorheen. Naar aanleiding
hiervan heeft de leverancier van EnergyXS een bankgarantie bedongen
van 3 maanden energielevering. Het feit dat EnergyXS niet kon voldoen
aan deze bankgarantie, vormde directe aanleiding voor het
faillissement van het bedrijf.
Voorziene regelgeving
Op het gebied van faillissementsafwikkeling van een energieleverancier
aan kleinverbruikers is regelgeving voorzien die naar verwachting in
het voorjaar van 2004 van kracht zal zijn. DTe adviseert om
bovenstaande aanbevelingen in deze regelgeving over te nemen.
Nederlandse Mededingingsautoriteit