Novem


12-10-2003 Rol van Novem: Water- en energiebesparing bij bedrijvenclusters met textielbedrijven

Samenwerking tussen bedrijven spaart energie en water 334202_2711 foto7.jpg

---

Subsidieregeling

Besluit Subsidies Energieprogramma's Lichte Indust (BSELI)

Aard project

Haalbaarheidsproject

Officieel projectnummer

334202/2711

Jaar toekenning

1999

Projectstatus

Afgerond
Uitvoerder VTN Vereniging Textielindustrie Nederland De Schutterij 16
Veenendaal
Telefoon: 0318 564488
Fax: 0318 564487

Contactpersoon: J. van Hensbergen

Samenvatting

Voor twee textielbedrijven, Pharr Holland en Ames Europe, zijn de mogelijkheden onderzocht om energie en water uit te wisselen met naburige bedrijven. Daarbij is gekeken naar de inzet van restwarmte, gezamenlijke warmte/koude opslag (WKO), gezamenlijke opwekking door warmte kracht koppeling (WKK), en hergebruik van opgewarmd koelwater. Uit het haalbaarheidsonderzoek blijkt dat hergebruik van koelwater van SKF voor Pharr Holland een terugverdientijd heeft van minder dan 3 jaar. Voor Pharr Holland heeft ook de inzet van restwarmte een terugverdientijd van 3 jaar. Beide opties leveren respectievelijk 3 en 4% energie-efficiency verbetering op de totale energiehuishouding van het bedrijf. Gezamenlijke opwekking door warmtekrachtkoppeling levert daarentegen een veel grotere bijdrage aan de energie-efficiency verbetering van Pharr Holland en Ames Europe (ongeveer 22%), maar heeft wel een minder gunstige terugverdientijd van ongeveer 6 jaar.

Voordelen project
Het haalbaarheidsonderzoek betreft twee clusters van bedrijven, één in Veenendaal en de ander in Enschede. In de volgende tabel staan de bedrijven die deelgenomen hebben aan het haalbaarheidsonderzoek: Plaats

Textielbedrijf Naburige bedrijven Productieproces
Veenendaal Pharr Holland SKF
AXA-Stenman
Brooks Instruments

G.D.W. van Harn
Zeelandia Productie kogellagers
Productie fietsaccessoires
Assemblage doorstroommeters
Installatiebedrijf
Productie bakkerijgrondstoffen
Enschede Ames Europe Hartman Productie
Roberine Productie Productie kunststof meubelen
Productie professionele gazonmaaiers

De mogelijke energiebesparing en de waterbesparing in het bedrijvencluster Veenendaal is aangegeven in de volgende tabel: Optie

Waterbesparing

Energiebesparing

Inzet koelwater

SKF

122.000

4.100

Inzet koelwater Zeelandia

11.000

370

Opwaardering koelwater

Pharr
SKF

n.v.t.

5.100
5.500

Centrale opwekking WKK
WKO

n.v.t.
n.v.t.

55.000
n.v.t.

De mogelijke energiebesparing in het bedrijvencluster Enschede is kleiner en er is geen waterbesparing mogelijk (zie tabel 3). Optie

Waterbesparing

Energiebesparing

Benutting restwarmte

n.v.t.

18.000

Centrale opwekking WKK
WKO

n.v.t.
n.v.t.

43.000
n.v.t.

In economisch opzicht is het hergebruik van koelwater van SKF door Pharr Holland interessant. De terugverdientijd is minder dan 3 jaar. Voor Pharr Holland is ook de inzet van restwarmte aantrekkelijk, en heeft eenzelfde terugverdientijd. Beide opties leveren respectievelijk 3 en 4% energie-efficiency verbetering op de totale energiehuishouding van het bedrijf. In de toekomst kan WKK van belang worden. Gezamenlijke opwekking door warmte kracht koppeling levert een veel grotere bijdrage aan de energie-efficiency verbetering van Pharr Holland en Ames Europe (ongeveer 22%), maar heeft momenteel een minder gunstige terugverdientijd van ongeveer 6 jaar.

Toepassingsmogelijkheden
De haalbaarheidsstudie betreft twee clusters, waarin twee verschillende textielbedrijven centraal staan. Het systeem om de energie- en waterhuishouding van een cluster van bedrijven te analyseren, is echter algemeen bruikbaar. Iedere locatie waar bedrijven op korte afstand van elkaar verwijderd zijn en waar de soort (productie)activiteiten verschilt, komt potentieel aanmerking voor een soortgelijke analyse. Te denken valt aan een chemisch bedrijf naast een papierfabriek, een voedingsmiddelenbedrijf naast een staalverwerkingsbedrijf, een kantoorgebouw naast een elektriciteitscentrale, of een koelhuis naast een
afvalverbrandingsinstallatie, etc.
334202_2711 foto1.jpg Printwalsen voor printline

Omschrijving bedrijf

De Vereniging Textielindustrie Nederland (VTN) is een stichting die de belangen behartigt van de aangesloten leden, die textiel produceren of verwerken. Daarmee behartigt zij onder meer de belangen van Pharr Holland (Veenendaal), een bedrijf dat garens maakt voor de tapijtindustrie en zich bezighoudt met het verven en thermo fixeren van automobielstoffen en kledingstoffen, en de belangen van Ames Europe (Enschede), een bedrijf dat industrieel gebreide stoffen als specialiteit heeft en deze verwerkt in beschermende kleding, artikelen voor de gezondheidszorg, schoenen en meubelen. De naburige - niet-textiel - bedrijven, die in tabel 1 worden genoemd hebben eveneens een belangrijke bijdrage geleverd aan de haalbaarheidsstudie, die is uitgevoerd door Krachtwerktuigen Bedrijfsadviseurs in Amersfoort.

Projectomschrijving

Oude situatie
Onder de eerste nog lopende meerjarenafspraken (MJA's) zijn door de textielbedrijven bedrijfsinterne maatregelen gerealiseerd, die hebben geresulteerd in energie- en milieubesparingen. In het kader van de verbredingparagraaf in de toekomstige MJA is de textielvereniging VTN een onderzoek gestart om inzicht te krijgen in de mogelijkheden voor duurzame koppelingen bij textielbedrijven. Drie uitwerkingen van de verbredingparagraaf zijn:

* minder gebruik van grond- en hulpstoffen door dematerialisatie en efficiënter gebruik;

* sluiten van kringlopen door duurzame samenwerking, resulterend in koppelingen;

* inzet van duurzame energie.

334202_2711 foto4.jpg Garenklossen op textureerafdeling

Nieuwe situatie
Door invulling te geven aan de verbredingparagraaf kunnen de bij VTN aangesloten leden ook in een tweede MJA verdergaande reductiedoelstellingen behalen. Om na te gaan, wat dit voor textielbedrijven betekent, heeft VTN met subsidie van NOVEM dit project uitgevoerd.
Vooralsnog heeft de haalbaarheidsstudie vooral inzicht verschaft in de besparingen en kosten, zodat het management van de betrokken bedrijven geprepareerd is om te zijner tijd een gefundeerde beslissing te kunnen nemen over keuze en uitvoeringsvorm van één of meerdere onderzochte opties.

Energie- en economische gegevens

Economie
Uit het haalbaarheidsonderzoek blijkt dat hergebruik van koelwater van SKF voor Pharr Holland een terugverdientijd heeft van minder dan 3 jaar. Voor Pharr Holland heeft ook de inzet van restwarmte een terugverdientijd van 3 jaar. Beide opties leveren respectievelijk 3 en 4% energie-efficiency verbetering op de totale energiehuishouding van het bedrijf. Gezamenlijke opwekking door warmte kracht koppeling levert daarentegen een veel grotere bijdrage aan de energie-efficiency verbetering van Pharr Holland en Ames Europe (ongeveer 22%), maar heeft wel een minder gunstige terugverdientijd van ongeveer 6 jaar. 334202_2711 foto6.jpg Kabeleermachine

Energiebesparing
Een dilemma is dat de opties die economisch het meest interessant zijn juist weinig energiebesparing opleveren (3 resp. 4% van het totale bedrijfsenergieverbruik), terwijl opties met een aanzienlijke energiebesparing (22% van het totale bedrijfsenergieverbruik), zoals WKK en WKO, een twee keer zolange terugverdientijd hebben. Veelal passen terugverdientijden van 6 jaar of langer beter in het investeringsbeleid van infrastructuur- en utiliteitsbedrijven. De vraag is dan ook of niet een externe partij - bijvoorbeeld een energiebedrijf - bij de clusters zou moeten worden betrokken.

Additionele gegevens

Photovoltaïsche energie is economisch niet haalbaar. De haalbaarheid om photovoltaïsch gegenereerde zonne-energie (PV-energie) aan te wenden is eveneens onderzocht. Zowel bij cluster Veenendaal, als ook bij cluster Enschede is de uitkomst van het haalbaarheidsonderzoek, dat het minstens 100 jaar duurt voordat de investering in PV-techniek zich heeft terugverdiend.

Overheidssteun
Het project is gehonoreerd als haalbaarheidsproject binnen het BSE programma 1998 en het programma Overige Industrie. De toegekende subsidie is EUR 30.000,- zijnde 100% van de projectkosten die als subsidiabel zijn aangemerkt.

Summary

The exchange of energy and water between two textile manufacturers, Pharr Holland and Ames Europe, and their neighbour companies, could benefit the companies and the environment. The potentials have been investigated. Subjects of the study were the reuse of waste heat, joint storage of heat and cold, joint generation of electricity and heat, and up-heat of cooling water for reuse. The outcome of the feasibility study is that reuse of cooling water from SKF by Pharr Holland has a payback time of less than 3 years. The usage of waste heat has the same payback period for Pharr Holland. Both options lead to a respective energy conservation of 3 and 4% in relation to the total energy demand of the company. Joint generation of electricity and heat delivers a far bigger energy efficiency improvement of approximately 22%. In that case the payback period is less favourable: approximately 6 years.

---

Overige gegevens

Primaire sector

17 Vervaardiging van textiel

Secundaire sector

15

Vervaardiging van voedingsmiddelen en dranken

18

Vervaardiging van kleding; bereiden en verven van bont

40

Produktie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water

Techniek

D07

Proces-integratie

E04

Terugwinning van afvalwarmte

E05

Condensaat/afvalwater/ketelvoedingwater