De Brede Maatschappelijke Dialoog over Homoseksualiteit, Religie,
Levensbeschouwing en Ethiek
De Dialoog is de verkorte naam van De Brede Maatschappelijke Dialoog
over Homoseksualiteit, Religie, Levensbeschouwing en Ethiek waaronder
vier maatschappelijke organisaties samenwerken: COC Nederland, het
Humanistisch Verbond, de Stichting Islam & Burgerschap en de Stichting
Yoesuf. De kern is een brede maatschappelijke dialoog over
homoseksualiteit in relatie tot religie, levensbeschouwing en ethiek.
Dit thema wordt in diverse activiteiten uitgediept. Deze activiteiten
worden voor een deel door de organisaties uitgevoerd voor de eigen
achterban en het eigen netwerk. Daarnaast zullen ook gezamenlijke
activiteiten worden ontplooid voor een breder publiek.
Toenemend onbegrip voor homoseksuelen
Na een periode van groeiende emancipatie én acceptatie op het gebied
van homoseksualiteit in de Nederlandse samenleving (denk o.a. aan
partnerregistratie en het homo-huwelijk) is er de laatste jaren
duidelijk sprake van een kentering. Een toenemende intolerantie en
verkilling van het sociaal maatschappelijk klimaat zijn duidelijk
merkbaar. Deels veroorzaakt door de intolerante uitspraken van sommige
Imams over dit onderwerp, in mei 2001, met als gevolg onbegrip en
agressie bij veel voornamelijk jonge moslims. Daarna volgden de
gebeurtenissen op 11 september 2001. Ook de conventionele opstelling
van sommige christelijke (westerse) kerken draagt niet bij aan een
humane sfeer.
Door de groei van de moslimbevolkingsgroep in Nederland enerzijds en
daarnaast de ontplooiing van de homo-emancipatie is een gevoel
ontstaan, soms onterecht, van onveiligheid binnen beide groepen,
moslims en homoseksuelen (mannen en vrouwen) tegenover elkaar. Dit
gevoel is gesignaleerd enerzijds bij veel homoseksuelen die zich
bedreigd voelen door bijvoorbeeld allochtone jongeren op hangplekken
in de straat. Anderzijds ook bij moslimgezinnen die zich zorgen maken
over de opvoeding van hun kinderen in een land waar diverse zaken over
homoseksualiteit wettelijk geregeld zijn. Er is duidelijk sprake van
een gebrek aan kennis van en begrip voor de ander.
De menselijke maat als voorwaarde!
In onze huidige maatschappij zijn waarden als zelfbeschikking,
verdraagzaamheid en verscheidenheid centrale waarden geworden. Reeds
heel lang bestaat er in Nederland een situatie waarbij kerk en staat
in principe gescheiden zijn. Dit gegeven heeft ertoe bijgedragen dat
veel mensen in Nederland zelf zin en vorm geven aan hun leven.
Persoonlijke ontplooiing behoort tot de fundamentele rechten van de
mens. Liefde, intimiteit en seksualiteit zijn wezenlijke behoeften van
bijna alle mensen. Vervulling hiervan draagt in grote mate bij aan
zelfontplooiing. Enkel wanneer er sprake is van ruimte, respect en
vrijheid, kan dit proces optimaal plaatsvinden.
Hoog tijd voor een brede dialoog
Het doel van De Dialoog is om met alle deelnemers zorgvuldig uit te
zoeken welke kenmerkende waarden in de eigen levensovertuiging of
religie kunnen bijdragen aan een veilige en vreedzame samenleving.
Wanneer deze dialoog op een respectvolle manier gevoerd wordt, kan er
een sfeer ontstaan waarin er meer begrip en inleving zal zijn voor de
diverse leefsferen en -stijlen. Voorwaarde én van groot belang is om
in eerste instantie vooral goed naar elkaar te luisteren. Wanneer men
op een positieve manier open staat voor elkaars argumenten krijgt men
vanzelf meer kennis van en belangstelling voor elkaar. Wij realiseren
ons dat dit géén eenvoudige opgave is. Op homoseksualiteit rust nog
altijd een taboe, met name binnen de orthodox christelijke, joodse en
islamitische gemeenschap, maar ook bij andere bevolkingsgroepen.
De samenwerkingspartners van De Dialoog verwachten dat het project
veel publiciteit zal trekken dat voor een sterke impuls kan zorgen ten
aanzien van de activiteiten van de diverse projectonderdelen.
Daarnaast is het hoofddoel vanzelfsprekend dat de tolerantie ten
opzichte van homoseksuele mannen en vrouwen toeneemt en de sociale
cohesie in de samenleving wordt hersteld.
De Dialoog biedt diverse activiteiten die zowel door de organisaties
afzonderlijk als gezamenlijk worden uitgevoerd. De Dialoog wordt breed
opgezet omdat naast homoseksualiteit ook onderwerpen aan bod komen als
ethiek, grenzen van de tolerantie, de grondrechten en het gedrag in de
openbare ruimte. Bij de vier organisaties zullen voorlichting,
ondersteuning van aandachtsgroepen, het aanbieden van workshops voor
ondersteuning van initiatiefnemers, netwerkontwikkeling, debatten en
rondetafelgesprekken belangrijke onderdelen zijn van het project.
Aparte en gezamenlijke activiteiten; wat, wanneer en waar?
COC Nederland
neemt de aansluiting van de homoseksuele gemeenschap op religieuze
gemeenschappen als uitgangspunt voor haar activiteiten. Er zal een
aantal openbare ontmoetingen georganiseerd worden. De COC-verenigingen
zullen zelf deskundiger gemaakt worden in de dialoog op lokaal niveau
door een congres te organiseren. Samen met de Kringen en het Landelijk
Koördinatie Punt Kerk en Homoseksualiteit zal gezocht worden naar
uitbreiding van de voorlichting over homoseksualiteit naar gelovigen
en van religies naar homoseksuelen. COC Nederland legt veel belang bij
het empoweren van de overlappende aandachtsgroepen, homoseksuele
mannen en lesbische vrouwen met een gelovige achtergrond. Tenslotte
wil COC Nederland een religieoverstijgend netwerk helpen ontwikkelen,
waarvan de resultaten via het Expertisecentrum homo-emancipatie
vastgelegd kunnen worden.
Stichting Yoesuf en Islam & Burgerschap
zal proberen het netwerk van islamitische organisaties en groeperingen
in Nederland te betrekken bij De Dialoog. De bedoeling is een nieuwe
opening tot stand te brengen door kleinschalige dialoogbijeenkomsten
te organiseren in alle geledingen van de maatschappij, op lokaal,
regionaal en landelijk niveau. Door je open te stellen voor andere
belevingen en ervaringen en te luisteren ontstaat er ruimte voor een
dialoog, in plaats van discussies met confrontaties. Belangrijk voor
beide organisaties is dat de dialoog aangegaan wordt vanuit de
moslimwereld en niet naar de moslimwereld. Op basis van respect,
vrijwilligheid en gelijkwaardigheid worden sociaal maatschappelijk
bewogen individuen en organisaties betrokken bij deze
dialoogbijeenkomsten.
Het Humanistisch Verbond benadert de eigen achterban en richt zich op
belangstellenden, probeert bruggen te slaan en zo de diverse groepen
samen te brengen. Er zijn diverse activiteiten ontwikkeld voor De
Dialoog o.a. debatten en rondetafelgesprekken. Daarnaast is er een
cursus Humane Weerbaarheid ontwikkeld, die bestaat uit een serie
workshops waarbij het doel is om angsten te overwinnen. Verder worden
er activiteiten gestart voor Ama's en jonge vluchtelingen. Hierbij is
de aandacht gericht op individuele steun en begeleiding. Deskundigheid
opgedaan bij het maatjesproject kan gebruikt worden in het op te
richten netwerk. Er komt in 2004 een extra uitreiking van de `Bemoei
je d'r mee prijs'. Deze prijs wordt uitgereikt aan een
vrij-willigersproject dat een positieve bijdrage levert aan De Dialoog
en dat vanuit die gedachte een voorbeeld kan zijn voor anderen.
Voorwaarde is dat het project al gestart moet zijn. Verder wordt er
een extra ontmoetings- en bezinningsweekeinde georganiseerd. In dit
weekeinde wordt de homo-emancipatie bekeken in relatie tot de
maatschappelijke veranderingen van de laatste jaren en de groei van de
groep etnische minderheden. Het is de bedoeling dat homo's en lesbo's
uit diverse culturen deelnemen aan dit weekeinde.
Meer informatie en contactpersonen
Meer informatie over de diverse activiteiten is te vinden op de
websites van de deelnemende organisaties en in hun gedrukte uitgaven.
COC Nederland
Contactpersoon: Tania Barkhuis (
E-mail: tbarkhuis@coc.nl of info@coc.nl
Internet: www.coc.nl
Humanistisch Verbond
Contactpersoon: Ed Huijg
E-mail: e.huijg@lb.humanistischverbond.nl of
info@humanistischverbond.nl
Stichting Islam&Burgerschap
Contactpersoon: Yassin Hartog
E-mail: info@islamenburgerschap.nl
Internet: www.islamenburgerschap.nl
Stichting Yoesuf
Contactpersoon: Bonna Tiebie
E-mail: Bonna.tiebie@yoesuf.nl
Humanistisch Verbond