Ook Eerste Kamer aanvaardt Wet werk en bijstand
9 oktober 2003
Ruim een maand na de Tweede Kamer ging dinsdag 7 oktober ook de Eerste
Kamer akkoord met de Wet werk en bijstand. De nieuwe wet kreeg niet
alleen de steun van de drie regeringspartijen (CDA, D66 en VVD), maar
ook van bijvoorbeeld de meerderheid van de PvdA. Aan de andere kant
van het Binnenhof hadden de Tweede Kamerleden van deze partij zich
begin september nog bij de tegenstemmers geschaard. In de Senaat
echter stemden slechts vijf sociaal-democraten tegen, samen met de
fracties van ChristenUnie, GroenLinks en SP.
Over zes ingediende moties stemt de Eerste Kamer op 21 oktober. Begin
volgend jaar treedt de wet in werking.
Ondanks de ruime meerderheid kreeg staatssecretaris Rutte van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in de Senaat te maken met flinke
tegenwind. Die kwam ondere andere van een oudgediende in de sociale
zekerheid en de Haagse politiek, Hannie van Leeuwen (CDA). Als
vertegenwoordiger van de grootste regeringspartij kon zij makkelijker
zaken doen met de staatssecretaris dan bijvoorbeeld de woordvoerder
van de PvdA, Simon van Driel. Vooral toen bleek dat de wensen en
verlangens van Van Leeuwen vaak brede steun kregen.
Scherpe kantjes eraf
De Eerste Kamer slaagde er dan ook in de Wet en werk en bijstand van
een aantal scherpe kantjes te ontdoen. Staatssecretaris Rutte deed
onder meer concessies op de volgende punten:
---
Arbeidsplicht ouderen - Mensen in de bijstand van 57,5 jaar en ouder
blijven arbeidsplichtig, zei Rutte nadrukkelijk, "maar als het niet
lukt, moet je niet eindeloos blijven duwen en trekken". Zeker niet in
de huidige economische situatie. De gemeentelijke sociale diensten
moeten wel "goed blijven kijken hoe de arbeidsmarkt zich ontwikkelt".
---
Arbeidsplicht alleenstaande ouders met jonge kinderen -
Bijstandsmoeders of -vaders vinden soms de opvoeding van jonge
kinderen belangrijker dan werk. Een sociale dienst moet daarmee
rekening houden bij de beslissing de arbeidsplicht al dan niet te
handhaven. Dat handhaven kan overigens pas als vaststaat dat er voor
de kinderen goede opvang is, eventueel in de privé-sfeer. De vaders of
moeders "zijn verplicht daar zelf alles aan te doen", verklaarde de
bewindsman.
---
Categoriale bijzondere bijstand - Gemeenten mogen geen extraatjes meer
uitdelen aan alle ontvangers van bijstand of aan een deel daarvan,
bijvoorbeeld om kerstinkopen te doen. Voor de 65-plussers onder hen -
de grootste groep ontvangers van bijstand - blijft de categoriale
bijzondere bijstand echter bestaan. Bovendien is individuele
bijzondere bijstand mogelijk. Rutte: "De gemeenten weten welke groepen
categoriale bijstand kregen. Ik ga er van uit dat ze zullen kijken wie
daarvan in aanmerking komt voor individuele bijstand."
Gevolgen voor toezicht
Een belangrijk uitgangspunt van de Wet werk en bijstand is
decentralisatie. Dat heeft gevolgen voor het toezicht. De gemeenten
worden "de eerst verantwoordelijke voor de controle op de uitvoering".
De Inspectie Werk en Inkomen (IWI) houdt alleen toezicht op
rijksniveau. Dat betekent dat de organisatiestructuur van de inspectie
verandert - geen regiokantoren meer - en dat het aantal
personeelsleden (nog verder) afneemt.
In juli gaf de inspecteur-generaal in een brief aan de
staatssecretaris van SZW zijn visie op de invulling van het toezicht
in het kader van de Wet werk en bijstand. Deze staatssecretaris
stuurde de brief door aan de Tweede kamer, waarmee de brief openbaar
werd.
Download de brief
Zie het origineel
http://www.iwiweb.nl/cgi-bin/...muq1/vgk9hnqkysr9
Download de visie van de inspecteur-generaal op toezicht na invoering
van de Wet werk en bijstand
Inspectie Werk en Inkomen