---
VNG-reactie op BZK-begroting: grotestedenbeleid in de
knel (08/10/03)
De VNG is het met het kabinet eens dat door minder regels, minder
bureaucratie en meer vrijheid voor gemeenten de kloof tussen burger en
bestuur kan worden gedicht. Gemeenten willen daaraan werken, maar
moeten vanzelfsprekend daartoe wel de ruimte en voldoende middelen
krijgen. Een reactie op hoofdlijnen op de Rijksbegroting van het
ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 2004.
Grotestedenbeleid bedreigd
Het grotestedenbeleid wordt bedreigd door een gebrek aan financiële
middelen. Hierdoor kunnen de grote steden mogelijk in 2005 problemen
rond veiligheid, wonen, werken en welzijn niet langer effectief
aanpakken. Wanneer minister Remkes er niet in slaagt de verschillende
ministeries te overtuigen dat de grote steden ruimte nodig hebben om
de grootstedelijke opgaven naar eigen inzicht aan te pakken én
hiervoor voldoende middelen moeten krijgen, zullen de gevolgen voor de
burger in 2005 al merkbaar zijn.
Al in 2004 wordt een aantal regelingen wegbezuinigd of overgedragen
aan derden en daarmee aan het gemeentelijke domein onttrokken. De
budgettaire kaalslag heeft vooral gevolgen voor het sociale beleid dat
de grote steden kunnen voeren.Van de 600 miljoen euro die in 2003
beschikbaar is, blijft als gevolg van het intrekken van (tijdelijke)
regelingen in 2006 nog maar 300 miljoen over. Als het kabinet
bovendien volhardt in de bezuiniging op en vervolgens de overdracht
van de middelen voor gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid naar de
schoolbesturen, dan resteert in 2007 nog slechts 180 miljoen.
Rampenbeheersing: gemeenten betrokken bij beheersplannen en geen
onnodige toezichtsdruk
Anders dan uit de begroting van BZK 2004 blijkt, moeten gemeenten
worden betrokken bij de implementatie van regionale beheersplannen.
Beheersplannen vormen immers de uitkomst van bestuurlijke afwegingen
die op regionaal en gemeentelijk niveau moeten worden gemaakt: die
kunnen daarom geen exclusieve aangelegenheid van het ministerie van
BZK en het brandweermanagement zijn. De implementatie van de regionale
beheersplannen is bij uitstek een activiteit die past binnen het
VNG-project Slagen voor veiligheid. De voortzetting van dit effectieve
en succesvolle project, gericht op de ondersteuning van gemeenten op
het terrein van de fysieke veiligheid, hangt echter aan een zijden
draad omdat BZK nog steeds geen middelen heeft toegezegd.
De VNG benadrukt verder dat verschillende toezichthoudende organen op
de rampenbestrijding hun activiteiten zodanig moeten inrichten en op
elkaar af moeten stemmen, dat overlap en onnodige toezichtsdruk wordt
voorkomen. Conform het advies van de VNG-commissie Brouwer had de VNG
daarom een tweelagenstructuur bepleit, waarbij de provincie een zeer
beperkte toezichthoudende taak kreeg. De Tweede Kamer heeft de Wet
kwaliteitsbevordering rampenbestrijding echter ongewijzigd aanvaard en
onnodige toename van de toezichtsdruk acht de VNG daarom aanwezig. De
Eerste Kamer moet nog instemmen met het wetsvoorstel.
Politie: grotere rol gemeenten in politiebestel noodzakelijk
De VNG vindt dat de positie van de gemeenten in het politiebestel moet
worden versterkt. Voor een effectieve aanpak van de veiligheid is
lokaal maatwerk noodzakelijk. De VNG pleit er in dit licht voor om het
gemeentelijke inbrengrecht te effectueren.
De VNG vindt het een ongewenste ontwikkeling dat door de versterking
van de beheertaak van de minister van BZK ook het gezag van de
minister over de politie wordt vergroot. Deze ontwikkeling staat haaks
op de behoefte aan integrale regie die dicht bij de burger op lokaal
niveau zijn beslag moet krijgen.
Gekozen burgemeester: reactie voor 15 november
De VNG reageert voor 15 november 2003 op de hoofdlijnennotitie van
minister de Graaf over de gekozen burgemeester. De consequenties voor
het lokale bestuur zullen scherp in beeld moeten worden gebracht. Om
de beoogde vernieuwingen te bereiken, is een behoorlijke tijdsspanne
bij de invoering noodzakelijk.
Wgr-plus: regios centraal bij de ruimtelijke planvorming
De VNG onderschrijft de doelstelling van het kabinet om de
Kaderwetgebieden - gemeenten die verplicht samenwerken voor de aanpak
van met name ruimtelijke problemen - te continueren en een nieuwe
wettelijke basis te geven in een uitgebreide Wet gemeenschappelijke
regeling, de Wgr-plus. De VNG pleit voor handhaving van het
uitgangspunt dat de Wgr-plusregios de ruimtelijke plannen voor het
eigen grondgebied maken en dat de provincie deze plannen slechts
toetst aan de bovenregionale samenhang. Dit moet in de nieuwe Wet op
de ruimtelijke ordening zijn beslag krijgen. Ook voor verkeer- en
vervoersbeleid zijn de Wgr-plusregios de planvormers. De VNG is verder
van mening dat ook andere, nieuwe regios van de Wgr-plus gebruik
moeten kunnen maken.
Modernisering overheid: betere dienstverlening, minder bureaucratie
De VNG is met het kabinet van mening dat er aandacht moet worden
besteed aan het beeld dat de burgers van de overheid hebben. Voor
gemeenten wordt dit beeld voor een groot deel bepaald door de
kwaliteit van de dienstverlening aan de burger. De VNG zal op het
terrein van dienstverlening het komende jaar initiatieven nemen: Wij
zullen voorstellen doen om te komen tot minder bureaucratische regels
voor onder meer de burgers. Ook blijft de VNG prestatievergelijking
tussen gemeenten onderling stimuleren. De komende jaren zal de VNG ook
op dit terrein initiatieven nemen om gemeenten te ondersteunen de
dienstverlening te verbeteren.
Den Haag, 8 oktober 2003
Vereniging Nederlandse Gemeenten