Den Haag, 8 oktober 2003
Bijdrage Tjon-a-Ten (PvdA) aan het AO over het Medefinancierings-programma en het programma Thematische Medefinanciering, 8 oktober 2003
De PvdA is een groot voorstander van medefinanciering en thematische financiering in het algemeen als instrumentarium voor ontwikkelingssamenwerking. Het particuliere kanaal is essentieel voor het OS-beleid, vooral vanwege hun grote betrokkenheid en hun inzet waar het gaat om het vergroten van het maatschappelijke draagvlak. Dat de minister zich inzet om de kwaliteit en effectiviteit van de medefinancieringsorganisaties (MFO's) te verbeteren, heeft onze steun. Het is een goede zaak dat het ministerie een sterkere rol wil gaan vervullen in de verhouding tot de MFO's, zodat duidelijker wordt waar de verantwoordelijkheid ligt.
De PvdA is echter kritisch over de wijze waarop de TMF-gelden zijn toegewezen en de wijze waarop de minister de programma's effectiever en kwalitatief beter wil maken. De minister heeft ons niet overtuigd van de noodzaak van het loslaten van de bandbreedte en de ontschotting. Zolang de minister dit niet kan, staat de PvdA-fractie afwijzend tegenover het loslaten van de ondergrens van 11% en de ontschotting van de programma's van medefinanciering en thematische financiering.
De PvdA zou het eens kunnen zijn met de beoogde effecten die de ontschotting zou moeten opleveren, wanneer ten eerste nadrukkelijk was aangetoond dat het in 2002 geintroduceerd systeem van thematische medefinanciering, dat dus nog in de kinderschoenen staat, niet functioneert en ten tweede wanneer het bij de verwijzing naar concurrentiemotieven zou gaan om instellingen die qua organisatie en structuur gelijksoortig zijn.
Wat betreft het eerste kan echter gesteld worden dat het in 2002 geintroduceerd systeem van thematische medefinanciering niet de kans heeft gehad om tot volle wasdom te komen en wat betreft het laatste geldt dat medefinancieringsorganisaties als Novib, Icco of Cordaid niet en nooit vergeleken kunnen worden met organisaties als NiZa, of de Landelijke India Werkgroep, etcetera.
De PvdA vraagt zich ook af of al voldoende duidelijk is welke gevolgen ontschotting zal hebben voor het particuliere kanaal.
De minister wil de ondergrens van 11% loslaten, omdat de kans bestaat dat kwalitatief slechte plannen zouden moeten worden gehonoreerd. Bij ontschotting geldt dit dus ook voor het TMF-gedeelte. Opmerkelijk is dan dat de minister in haar brief van 30 september jl. over de TMF-ronde 2004-2007 constateert dat de aanvragen overwegend van zeer goede kwaliteit waren en dat een groot aantal subsidieaanvragen, waaronder een aantal kwalitatief goede, helaas niet kon worden gehonoreerd.
De nieuwe TMF-subsidiesystematiek is op 1 januari 2003 in werking getreden. De PvdA constateert dat relatief veel niet-Nederlandse organisaties subsidie hebben ontvangen en dat veel subsidieaanvragen van Nederlandse organisaties zijn afgewezen, terwijl de minister aangeeft dat de aanvragen, dus ook de nationale, overwegend van hoge kwaliteit waren. Wij maken ons grote zorgen dat er een probleem ontstaat met betrekking tot enerzijds het maatschappelijke draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking en anderzijds de controle op de uitvoering van niet-Nederlandse TMF-organisaties. Wij betwijfelen of er bij het toekennen van subsidie voldoende koppeling is gemaakt tussen het TMF-beleidskader en de in het kader van de Millennium Development Goals (MDG's) gemaakte keuze ten aanzien van de beleidsterreinen (onderwijs, reproductieve gezondheidszorg, HIV/Aids en milieu). Twijfels hebben wij als PvdA ook wanneer het gaat om de koppeling tussen het TMF-beleidskader en de regio's die hoge prioriteit hebben binnen het door de minister voorgestelde beleid.
---- --
Partij van de Arbeid