Katholieke Universiteit Nijmegen
Alcoholbestrijding taak voor huisartsen
De risico's van alcohol worden onderschat. Alcohol veroorzaakt negen
procent van de ziektelast in de welvarende landen. Een kwart van de
Europese mannen en tien procent van de Europese vrouwen consumeren
zoveel alcohol, dat het gevaar voor hun gezondheid oplevert. Naast
medische problemen veroorzaakt alcohol ook sociale en gezinsproblemen.
Op 8 oktober a.s. promoveert Peter Anderson, medisch consultant voor
onder andere de WHO en de Europese Commissie, bij het UMC St Radboud
in Nijmegen op een proefschrift over de belangrijke rol, die
huisartsen kunnen spelen bij het terugdringen van de
alcoholconsumptie.
Minder is beter
Over de gezondheidsrisico's van alcohol bestaat verwarring. Is het
niet zo, dat een glaasje rode wijn op z'n tijd bescherming biedt tegen
hart- en vaatziekten? Anderson is hier heel duidelijk over. `Maximaal
één alcoholische consumptie per twee dagen geeft bij de gemiddelde
mens een lichte reductie van de kans op hart- en vaatziekten', zegt
hij, op basis van metastudies naar de gezondheidseffecten van alcohol,
die hij in het kader van zijn onderzoek heeft uitgevoerd. Maar
daartegenover staat, dat ongunstige gezondheidseffecten zich al doen
gelden vanaf twee alcoholische consumpties per dag. Het gaat om
verhoogde kansen op een beroerte, een hartinfarct, plotselinge
hartstilstand, hoge bloeddruk en borstkanker. Hoe meer iemand drinkt,
des te slechter het voor z'n gezondheid is. Met andere woorden: minder
is altijd beter.
Ook op het maatschappelijke vlak zijn de problemen die alcohol
veroorzaakt evident. Huiselijk en ander geweld gaat vaak gepaard met
alcoholmisbruik en de maatschappelijke kosten van alcoholmisbruik,
onder andere in de vorm van verkeersongevallen en
arbeidsongeschiktheid, zijn groot.
Interventieprogramma's
Politici onderschatten de problemen van alcohol, zegt Anderson, die
jarenlang de WHO en de Europese Commissie adviseerde over onder andere
anti-rook en anti-alcohol programma's. Toch is goed overheidsbeleid
één van de pijlers waarop de aanpak van het alcoholprobleem moet
rusten. De overheid kan het alcoholgebruik beïnvloeden via
leeftijdsbeperkende en belastingmaatregelen. Ook kan de overheid
anti-alcohol projecten voor het onderwijs en preventieprogramma's
financieren, bijvoorbeeld tegen rijden onder invloed.
Daarnaast, stelt Anderson, is er een taak weggelegd voor huisartsen.
Hij heeft onderzocht wat zij kunnen doen aan alcoholproblemen bij hun
patiënten. Het blijkt met vrij eenvoudige middelen mogelijk te zijn om
risicodrinkers te identificeren en hen te helpen om te minderen met
alcohol. Bijscholingsprogramma's om huisartsen te leren hun patiënten
op dit gebied te adviseren en te motiveren, zijn effectief, zo bleek
in onder andere Engeland en Rusland. Een complicerende factor is dat
sommige huisartsen eraan twijfelen of het wel tot hun taken behoort om
patiënten hierbij te helpen. Zij zien alcohol meer als een
maatschappelijk dan als een gezondheidsprobleem. Anderson hoopt dat
zijn proefschrift eraan bijdraagt dat huisartsen deze houding
veranderen. Met de huidige interventieprogramma's kunnen zij de
schadelijke gevolgen van overmatig alcoholgebruik effectief met tien
tot zestien procent beperken, stelt hij.
Anderson, Peter. The risk of alcohol. What general practice can do.
Dissertatie Katholieke Universiteit Nijmegen, 8 oktober 2003.
Contactpersoon UMC St Radboud/ Staf Concerncommunicatie: Joke
Groeneveld (024) 361 35 28.
6-10-2003