Erasmus
03-10-03: Systematisch onderzoek naar
bevordering van een gezonde leefstijl verdient meer aandacht
Nederlanders leven relatief ongezond. We roken nog te vaak, eten te
veel calorieën en vet, maar te weinig groenten en fruit, en bewegen te
weinig. Door dit ongezonde gedrag ontwikkelt de volksgezondheid in
Nederland zich minder gunstig dan in de ons omringende landen. Prof.
J. Brug aanvaardt op vrijdag 3 oktober 2003 aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam het ambt van hoogleraar in de Determinanten van
de Volksgezondheid, met het uitspreken van de rede 'Gedrag & Gedram',
waarin hij een pleidooi houdt voor meer aandacht voor systematisch
onderzoek naar bevordering van gezond gedrag.
In 2003 is uit zowel internationaal als nationaal onderzoek nog weer
eens heel duidelijk geworden dat de leefstijl van Nederlanders veel te
wensen overlaat. Nederlanders leven gemiddeld ongezonder dan mensen in
andere Europese landen. We roken te veel waardoor de sterfte aan
longkanker en een aantal andere longaandoeningen erg hoog is. We eten
te veel calorieën en bewegen te weinig waardoor veel Nederlanders te
dik zijn, waardoor o.a. de kans op diabetes sterk verhoogd is. We eten
te veel verzadigd vet en te weinig groente en fruit waardoor het
risico op kanker en hart- en vaatziekten hoger is dan noodzakelijk.
Door dit ongezonde gedrag ontwikkelt de volksgezondheid in Nederland
zich dan ook minder gunstig dan in veel andere Europese landen. Door
het RIVM is berekend dat in het jaar 2000 zon 140.000 sterfgevallen
samenhingen met ongezond gedrag. Bevordering van gezond gedrag is dus
van groot belang voor preventie van ongezondheid.
Bevordering van gezond gedrag gebeurt volgens Brug echter nog weinig
systematisch. "Bij bevordering van gezond gedrag denken we al snel aan
leefstijlcampagnes. Die campagnes zijn te vaak gebaseerd op
voornamelijk creativiteit en te weinig op systematisch onderzoek".
Volgens Brug gaat men in de openbare gezondheidszorg anders om met
interventies ter bevordering van gezond gedrag dan met andere
preventie-interventies. "Niemand zal het in het hoofd halen om bij een
nieuwe infectieziekte een leuk creatief vaccin te ontwikkelen, en daar
vervolgens half Nederland aan bloot te stellen. Toch is dit wel de
manier waarop we met bevordering van gezond gedrag omgaan." Hij pleit
ervoor dat bij bevordering van gezond gedrag een soortgelijk
onderzoeksstappenplan wordt gevolgd als gebruikelijk is bij onderzoek
naar andere gezondheidszorginterventies: eerst kleinschalig
gecontroleerd onderzoek, daarna een grootschaliger veld studie en
daarna pas brede implementatie.
Hans Brug zal zijn onderzoek gaan uitvoeren bij de afdeling
Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC. Dit onderzoek is
gericht op gezond gedrag zoals gezonde voeding, lichamelijke
activiteit, stoppen-met-roken, en preventie van overgewicht, maar ook
op participatie in programmas voor bevolkingsonderzoek, en het
opvolgen van advies in het kader van geneeskundige behandelingen.