Katholieke Universiteit Nijmegen

Buurtverbetering nauwelijks invloed op veiligheid

Criminaliteit komt in Nederland niet alleen veel voor in achterstandsbuurten, maar ook in buurten die recentelijk een proces van sociaal-economische verbetering hebben ondergaan. De instroom van nieuwe welvarende bewoners, kan gepaard gaan met een gebrek aan sociale controle. Deze resultaten nuanceren beleidsverwachtingen over de positieve effecten van buurtverbetering op veiligheid. Dit blijkt uit het proefschrift van drs. J.A. van Wilsem die vrijdag 3 oktober promoveert aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij analyseerde de Politiemonitor Bevolking, een slachtofferenquête afgenomen binnen een groot aantal buurten in Nederland.

Als mogelijke oplossing stelt drs. J.A. van Wilsem voor om lokale bescherming te realiseren via het stimuleren van contacten tussen buurtbewoners. Uit de internationale slachtofferenquête ICVS blijkt dat inwoners van hechte gemeenschappen minder kans hebben om slachtoffer te worden van een misdrijf binnen hun eigen buurt. Controle door de politie heeft een preventieve werking heeft ten aanzien van diefstal, maar niet ten aanzien van geweld en vandalisme.

Verder stelt de promovendus dat criminaliteit bestreden kan worden door doelwitten minder geschikt te maken voor daders. Anti-inbraakmaatregelen zijn effectief: hoe meer maatregelen er door een huishouden worden genomen, des te kleiner de kans op inbraak. Dergelijke gelegenheidsbeperkende maatregelen kunnen echter verplaatsing van criminaliteit in de hand werken. Hoe beter andere huishoudens uit dezelfde gemeente zich hebben beveiligd, des te hoger het individuele risico op inbraak. Mogelijk komt dit doordat inbrekers elders gaan opereren als reactie op preventiemaatregelen. Ook blijken goedbeveiligde huishoudens een hoger risico te lopen op slachtofferschap van vandalisme, maar het is niet zeker of dit komt doordat inbrekers andere delicten gaan plegen (delictverplaatsing).

Johan van Wilsem was verbonden aan de afdeling sociologie van de KU Nijmegen. In 2001 was hij enkele maanden gastonderzoeker aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) te Voorburg. Op dit moment is hij werkzaam als universitair docent aan de Sectie Criminologie van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Promotie drs. J.A. van Wilsem, vrijdag 3 oktober: Crime and context. The impact of individual, neighborhood, city and country characteristics on victimization. Drs. J.A. van Wilsem is bereikbaar via 010-4081547 of per e-mail: vanwilsem@frg.eur.nl 25-9-2003