Fontys
donderdag 2 oktober 2003
Nieuw lectoraat Fontys Hogescholen
Stilstand of Vooruitgang - Een filosofische plaatsbepaling
Op 2 oktober is dr. Harald van Veghel geïnstalleerd als lector bij
Fontys Hogescholen. Als lector is hij verbonden aan Fontys Hogeschool
Theologie Levensbeschouwing te Tilburg.
In zijn lectoraat met de titel `Waardeneducatie, filosofie en ethiek'
is de filosofie het bepalende midden. In de oratie is de plaats van de
filosofie bepaald tegenover wetenschap en beroep. Wetenschap en beroep
zijn factoren die gezamenlijk de huidige cultuur bepalen.
De wetenschappelijke blik bepaalt hoe we de werkelijkheid waarnemen:
hoe we naar de hemel kijken, hoe we ons over de aarde bewegen en hoe
we onszelf zien. De beroepsoriëntatie staat niet tegenover deze
wetenschappelijke cultuur, maar vult haar aan: kennis moet van nut
zijn, je moet er iets aan hebben.
Bij al het succes dat deze optiek opgeleverd heeft - meestal kortweg
`de vooruitgang' genoemd - laat zij de moderne mensheid echter
tamelijk radeloos ten aanzien van de achterliggende vragen: naar de
zin van de kennisvermeerdering en de waarde van wat we kunnen doen. In
de maatschappelijke roep om `waarden' klinkt de nood aan
oriëntatiepunten: dingen waar we principieel voor staan en niet van af
te brengen zijn, of waar het ons uiteindelijk om gaat. Alles wat er
genoemd wordt, dreigt echter onder te gaan in een potpourri van hoogst
persoonlijke meningen en culturele tegenstellingen. In de oratie zal
ingaan worden op de wortels van deze nood en een poging gedaan worden
om een aantal oriëntatiepunten te noemen die stand kunnen houden in
het maatschappelijke debat.
Harald van Veghel is sinds 1 januari 2003 lector `Waardeneducatie,
Filosofie en Ethiek' bij Fontys Hogescholen. Het lectoraat is bedoeld
om in onderwijs en onderzoek de positie van de filosofie te
versterken, en is bemenst door de lector en een kenniskring bestaande
uit zes Fontysdocenten. Samen werken zij aan de opbouw van het Centrum
Filosofie en Ethiek, waarvan zij hopen dat het zich zal ontwikkelen
tot het kloppende hart van de wijsgerige reflectie binnen Fontys.
Harald van Veghel (1959) studeerde in 1991 af in de
godsdienstwijsbegeerte. Hij promoveerde in 1999 op het proefschrift
`Op goddelijke grond, Heidegger over de theologische fundering van de
filosofie (Damon, Best 1999)'. Naast zijn functie bij Fontys
Hogescholen werkt hij als Hoofd van het Centrum voor Wetenschap en
Levensbeschouwing van de Universiteit van Tilburg en als docent
filosofie bij de Priesteropleiding Bovendonk van het Bisdom Breda.