Gemeente Alkmaar
College presenteert begroting 2004 en meerjarenbegroting 2005 - 2007
Alkmaar, 1 oktober 2003
Het college van B&W van de gemeente Alkmaar legt de raad een sluitende
concept begroting 2004 en de meerjarenbegroting 2005 - 2007 voor,
waarin voorstellen worden gedaan de wensen voor nieuw beleid tot
uitvoering te brengen. Dit ondanks het feit dat de gemeente Alkmaar
deze zomer werd geconfronteerd met omvangrijke landelijke
bezuinigingen. Hoewel in juni bij de behandeling van de
perspectiefnota nog een gezond financieel kader met ruimte voor nieuw
beleid kon worden vastgesteld, bleken nieuwe landelijke bezuinigingen
voor de gemeente Alkmaar hard aan te komen. In tegenstelling tot de
perspectiefnota komen de inkomsten voor 2004 EUR 1.434.000 lager uit.
Door verschillende maatregelen, zoals een vacaturestop en vertraging
van uitvoering van investeringen kan het tekort voor het komende jaar
worden opgelost. Vanaf 2005 zal de gemeente Alkmaar extra structurele
keuzes moeten maken om te bezuinigen.
Hoewel landelijke bezuinigingen zorgen voor grote tegenvallers worden
in de concept begroting toch ook voorstellen voor nieuw beleid op het
gebied van o.a. het openbaar vervoer, de Brede School, het economisch
actieprogramma, volkshuisvestingsbeleid en gehandicaptensport gedaan.
Duidelijk is geworden dat de landelijke bezuinigingen tot resultaat
hebben dat er vanuit het gemeentefonds in 2003 EUR 494.000 en in 2004
EUR 1.424.000 (structureel) minder naar de gemeente Alkmaar zal komen.
Daarnaast is een bezuiniging aangekondigd voor het inkomensbeleid en
gemeentelijk minimabeleid. Op dit moment is de discussie over de
landelijke begroting nog gaande en zijn de consequenties daarvan nog
niet helemaal duidelijk. Het college maakt zich wel grote zorgen voor
de individuele minima die door de maatregelen rechtstreeks getroffen
worden.
Ook op andere terreinen zijn de gevolgen nog niet helemaal duidelijk.
Het college stelt voor om vanaf 2004 maatregelen te nemen voor de
aangekondigde korting van EUR 1.434.000 op te vangen. Overige
maatregelen zullen bij de discussie over de perspectiefnota 2005
worden betrokken, omdat dan de uitkomsten van de discussie in het
parlement helemaal duidelijk zijn.
Dekking bezuinigingen voor 2004
Door een onderscheid te maken tussen het jaar 2004 voor
bezuinigingsmaatregelen en de jaren erna stelt het college voor om de
nadelige effecten van de landelijke bezuinigingen in 2004 op de
volgende manier op te vangen:
* Vertraging van de uitvoering van investeringen.
In het komende jaar zullen niet alle onderhoudswerkzaamheden
kunnen worden uitgevoerd, die zijn gepland. Hierdoor ontstaat een
eenmalige besparing van EUR 184.000
* Hogere opbrengst parkeren.
Uit rapportages blijkt dat de gemeente meer opbrengsten krijgt uit
het betaald parkeren. Na onderzoek is gebleken dat deze hogere
inkomsten in de toekomst blijven bestaan, waardoor er jaarlijks
EUR 400.000 meer inkomsten zullen zijn. Dit wordt in de begroting
meegerekend.
* Onttrekking reserves Wet Voorzieningen Gehandicapten.
Om ervoor te zorgen dat aanvragen in het kader van de WVG altijd
kunnen worden voldaan als mensen aan de criteria voldoen is er een
reserve van EUR 2.800.000 gecreëerd. De reserve blijkt niet te
worden aangesproken, omdat de gelden die beschikbaar zijn voor dit
doel voldoende zijn. Door de reserves niet verder te laten groeien
kan de komende 4 jaar EUR 250.000 jaarlijks worden bespaard.
* Vacaturestop.
De korting door de landelijke bezuinigingen vraagt om forse
maatregelen. Het college heeft invulling gegeven aan het verzoek
van verschillende raadsfracties over de aanpak van efficiency
binnen de ambtelijke organisatie. Vanaf 1 september geldt binnen
de organisatie een vacaturestop en is een stuurgroep landelijke
bezuinigingen ingesteld. Deze stuurgroep heeft tot taak efficiency
maatregelen binnen de organisatie te initiëren en te bevorderen.
Voor 2004 zal de vacaturestop een bezuiniging moeten opleveren van
EUR 600.000. Voor de jaren daarna wordt een efficiency
taakstelling voorgesteld van EUR 1.000.000.
Sluitende begroting
Het college heeft door het nemen van drastische maatregelen de wens
van de raad gerespecteerd om ruimte te laten voor nieuw beleid binnen
de afgesproken kaders. Het resultaat is dat het college een concept
begroting 2004 en een meerjarenbegroting aanbiedt die sluitend is. In
meerjarenperspectief is voor het verwerken van nieuw beleid sprake van
structureel overschot in 2007. Na verwerking van de voorstellen voor
nieuw beleid is de eerste jaren sprake van incidentele overschotten,
welke uiteindelijk aflopen tot een structureel sluitende
meerjarenbegroting in 2007.
Nieuw beleid
Ondanks de tegenvallende inkomsten van de gemeente door landelijke
bezuinigingen, is het belangrijk het beleid aan te passen aan nieuwe
ontwikkelingen en nieuwe wensen vanuit de Alkmaarse samenleving. Op
basis van het collegeprogramma en de wensen van de raad (via moties
tijdens de behandeling van de perspectiefnota) doet het college
voorstellen voor nieuw beleid.
Een greep uit de voorgestelde uitgaven voor nieuw beleid voor 2004 en
2005 zijn:
2004 2005
Compensatie voor korting op openbaar vervoer 170.000
Huurvergoeding brede school
Schermereiland 127.000 127.000
Uitvoering beleidsvisie sport bijzondere
doelgroepen 100.000 100.000
Onderhoud speeltoestellen op schoolpleinen
60.000 60.000
Sportbureau/breedtesport
125.000 125.000
Premie
wijkinitiatieven
25.000 25.000
Economische en toeristische
projecten 100.000 100.000
Communicatiebudget voor de
raad 22.000 22.000
Strategische visie en beleidsontwikkeling
De uitvoering van de stadsvisie "Alkmaar, sterke stad in een grote
regio" vraagt de komende periode veel aandacht en energie. Met de
vaststelling van de stadsvisie en de deelname van Alkmaar aan het
grotestedenbeleid is de uitvoering van de stadsvisie krachtig ter hand
genomen. De uitvoering van de drie prioritaire programma's van dit
beleid: sterk centrum, vitale wijken en een moderne economie, draagt
bij aan het profiel van Alkmaar als een aantrekkelijke Hollandse
centrumstad. In 2005 krijgt het grotestedenbeleid een vervolg en maakt
Alkmaar deel uit van de 30 steden die van het Rijk extra kansen en
mogelijkheden krijgen om de sociaal maatschappelijke en economische
positie te versterken.
Lokale heffingen
De gemeentelijke onroerende zaakbelastingen (OZB), rioolrechten en
afvalstoffenheffing vormen met zaken als huur, hypotheek, gas, licht,
water, opstalverzekering en waterschapslasten de woonlasten. De lokale
belastingen zijn met de hiervoor geraamde totale opbrengsten van ruim
EUR 31 miljoen in 2004, financieel een belangrijke inkomstenbron van
de gemeente. In juni heeft de raad ingestemd met een stijging van de
tarieven en belastingen van 4,5 %. Naast kostenstijgingen was de
overweging voor deze stijging het belang van nieuw beleid.
Rioolrechten
Uitgaande van het principe dat de tarieven voor rioolrechten
kostendekkend zijn stelt het college van B&W voor het tarief te
verhogen met 4,5%. Dit heeft naast de trendmatige stijging te maken
met het gegeven dat straatveegkosten volgens een rechterlijke
uitspraak voor 50% opgenomen zouden kunnen worden in het tarief.
Afvalstoffenheffing
Het tarief voor afvalstoffenhefffing zal tevens stijgen met 4,5%.
Binnen deze stijging is het mogelijk op basis van kostendekkendheid te
werken. Volgens het collegeakkoord wordt kwijtschelding (EUR 531.000)
van afvalstoffenheffing, hondenbelasting en OZB, ondergebracht bij het
`product' minimabeleid.
Onroerende zaakbelastingen
Voor de onroerende zaakbelastingen wordt ook uitgegaan van een
verhoging van 4,5%. Het voornemen van de regering om de OZB-heffing op
woningen vanaf 2005 af te schaffen is in deze gemeentebegroting niet
meegenomen. Via het gemeentefonds worden gemeenten hiervoor
gecompenseerd. De berekening van de compensatie is nog niet berekend
zodat nog niet duidelijk is of de afschaffing van de OZB op woningen
gevolgen zal hebben op de financiën van de gemeente Alkmaar.
Besluitvorming
De voorbereidende behandeling van de begroting in de commissie Bestuur
en Middelen vindt plaats op 28 oktober vanaf 20.00 uur. De
gemeenteraad behandelt de begroting op:
maandag 10 november a.s. vanaf 17.00 uur, eerste termijn raad (met
schriftelijke voorbereiding) en college en donderdag 13 november a.s.
vanaf 17.00 uur, tweede termijn raad en college.
De vergaderingen van zowel de commissie als de gemeenteraad zijn
openbaar.
1 oktober 2003