Gemeente Hengelo
01-10-2003
Resultaten woonbelevingsonderzoek Hart van Zuid bekend
Behoefte aan woningen voor moderne woonbelevingsgroepen
In de aankomende tien tot vijftien jaar worden ongeveer 2.000 woningen
in Hart van Zuid gerealiseerd. Maar wat voor woningen moeten daar
gebouwd worden en voor welke mensen? Om deze vraag te kunnen
beantwoorden is dit voorjaar in opdracht van de projectorganisatie
Hart van Zuid een zogenoemd woonbelevingsonderzoek uitgevoerd. Dit
onderzoek brengt de overschotten en tekorten aan aantrekkelijke
woningen en woonmilieus voor verschillende woonbelevingsgroepen in
Hengelo in beeld. Uit het onderzoek blijkt dat de zogenoemde moderne
woonbelevingsgroepen sterk oververtegenwoordigd zijn in Hengelo,
terwijl aantrekkelijke woningen voor deze groep achterblijven.
De uitkomsten van het onderzoek worden gebruikt bij het bepalen van de
identiteit van Hart van Zuid en de doelgroepen die geschikt zijn voor
Hart van Zuid. Er zijn verschillende werkwijzen mogelijk om
doelgroepen voor een toekomstige ontwikkeling te bepalen. Voor Hart
van Zuid is gekozen voor het werken met het Mentality model van
Motivaction. Dit wetenschappelijke onderzoeksmodel maakt het mogelijk
om consumenten te segmenteren aan de hand van hun waardeoriëntatie
oftewel levensinstelling. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in een
aantal woonbelevingsgroepen, te verdelen in de groepen traditioneel,
modern en postmodern. De eerste groep kenmerkt zich door een
traditionele oriëntatie met waarden gericht op behouden en bezitten.
De middelste woonbelevingsgroep heeft een moderne (hedonistische)
oriëntatie gericht op bezitten en verwennen. De laatste groep kenmerkt
zich door een postmoderne oriëntatie met een mix van waarden gericht
op ontplooiing en beleving.
Onderzoeksopzet
Met behulp van de gebruikte woonbelevingsmethodiek is de vraag- en
aanbodzijde op de woningmarkt in de gemeente Hengelo in kaart
gebracht. Voor de vraagzijde is een enquête samengesteld, die
telefonisch onder een representatieve steekproef van 1.092 Hengelose
bewoners is afgenomen. Door middel van een schriftelijke enquête onder
35 wijkkenners (vertegenwoordigers van gemeente, corporaties en
makelaars) is het aanbod en de aantrekkelijkheid van woonmilieus in
Hengelo geïnventariseerd.
Resultaten
In Hengelo wonen relatief gezien meer moderne woonbelevingsgroepen dan
in Nederland, of Oost-Nederland. Deze woonbelevingsgroepen zijn sterk
stedelijk georiënteerd en komen in sterkere mate voor bij
universiteitssteden. Ze zijn ambitieus en gedreven, gemotiveerd om te
presteren, hebben vaak een druk bestaan en willen daarom hun tijd
optimaal en efficiënt besteden. Verder zijn ze statusgericht en willen
dat ook uiten. Deze excentriciteit is terug te vinden in hun
woonwensen. Ze vinden het belangrijk om zich te onderscheiden van
andere bewoners en voelen zich aangetrokken tot bijzonder vormgegeven
woningen. Woningen dienen van alle gemakken te zijn voorzien en de
woonomgeving moet een hoogwaardig voorzieningenaanbod hebben. Zij
voelen zich relatief meer aangetrokken tot nieuwbouwwoningen. De
traditionele en postmoderne woonbelevingsgroepen zijn
ondervertegenwoordigd in Hengelo.
Aan de aanbodzijde blijkt dat Hengelo een gemiddeld aantrekkelijke
stad is voor de verschillende woonbelevingsgroepen. Met name voor de
traditionele woonbelevingsgroepen biedt Hengelo aantrekkelijke
woonmilieus.
Een vergelijking van vraag en aanbod laat zien dat er voor de moderne
woonbelevingsgroepen een tekort aan aantrekkelijke woningen in Hengelo
is. Voor de traditionele woonbelevingsgroepen bestaat er een overschot
aan aantrekkelijke woningen.
Marktpotentieel Hart van Zuid
Doordat ook stellingen over bijvoorbeeld de stedelijkheid van Hart van
Zuid in de telefonische enquête zijn meegenomen, kan een eerste gevoel
worden verkregen welke mening de consumenten hebben over de nieuwe
ontwikkelingen. Het blijkt dat 18% van alle respondenten tot het
marktpotentieel van Hart van Zuid behoort. Dit zijn de mensen die
binnen 2 jaar van plan zijn om te verhuizen en zich aangetrokken
voelen tot een meer stedelijk gebied. De moderne woonbelevingsgroepen
vormen het grootste aandeel binnen het marktpotentieel. Het blijkt dat
het marktpotentieel voornamelijk huishoudens zonder kinderen zijn en
bewoners tussen de 25 en 34 jaar.
Vervolg
Nu er een beeld is geschetst van het marktpotentieel en de verdeling
van de woonbelevingsgroepen, is het enerzijds mogelijk om een globaal
programma van de woningen op te stellen en daarnaast in te zoomen op
de elementen van stedenbouw en architectuur die voor de
woonbelevingsgroepen van belang zijn. Zaken die daarbij een
belangrijke rol spelen zijn bijvoorbeeld de overgang van openbaar naar
privé terrein en de buitenruimten. Er wordt geen programma omschreven
dat alleen maar geschikt is voor één woonbelevingsgroep; meerdere
woonbelevingsgroepen zullen zich daar thuis kunnen voelen, maar een
aantal woonbelevingsgroepen in het bijzonder.
Deze vertaling van de onderzoeksgegevens naar programma en ontwerp
wordt meegenomen in de Nota van Uitgangspunten voor het deelgebied
Woonstad. Deze Nota van Uitgangspunten is volgens planning eind dit
jaar in concept gereed, waarna belanghebbenden de mogelijkheid krijgen
te reageren.