1/10/2003 NVJ Algemeen
Schrik om prepensioen
Alarmerende koppen in kranten. Het kabinetsbeleid voorziet in zware
maatregelen. In het oog springend en verwarrend is de ingreep in VUT
en prepensioen. NVJ-bestuurslid Bert de Jong, coördinator van het
arbeidsvoorwaardenbeleid, geeft uitleg over de kabinetsvoornemens.
Het is duidelijk waar het kabinet-Balkenende op uit is. Loonmatiging,
of nog liever een loonstop. Het kabinet heeft de harde lijn gekozen om
dat doel te halen. Er is een heel pakket maatregelen afgekondigd om de
werknemers schrik aan te jagen. Bijvoorbeeld met voorstellen om vut en
prepensioen onaantrekkelijk te maken. Al in het kamerdebat volgend op
Prinsjesdag kwam de aap uit de mouw. Premier Balkenende zei
verzachting van de maatregelen voor vut te willen overwegen, als de
vakbonden bereid zouden zijn tot loonmatiging.
Prepensioen
Hoe groot zijn de gevolgen?
Pijnlijk is dat het kabinet per 2005 de fiscale stimulans voor
prepensioenregelingen afschaft. De premie voor de
prepensioenregelingen is niet langer onbelast. Daardoor daalt het
netto-inkomen. Als een journalist nu in een jaar 800 euro aan premie
voor prepensioen betaalt, zal hij ongeveer de helft daarvan aan
belasting moeten offeren. Deze aanpassing levert de schatkist 1
miljard euro op.
De maatregel sluit aan bij de visie van de regering dat ouderen langer
aan het werk moeten blijven. De aantrekkelijkheid van vervroegd
uittreden is helemaal niet vervlogen. Alleen de afrekening met de
fiscus verandert. Bij uitkering is geen belastinggeld meer
verschuldigd.
Levensloopregeling
Het kabinet heeft met de nu als nieuw geïntroduceerde
levensloopregeling zelfs nog een extraatje in petto voor de werknemers
die voor hun 65ste uit het arbeidsproces willen treden:
deeltijdpensioen. Maximaal de helft van hetgeen een werknemer in een
levensloopregeling spaart, mag in de twee jaar voorafgaande aan de
pensionering zo worden benut.
Werknemers kunnen 12 procent van het bruto-inkomen opsparen voor de
levensloopregeling die vanaf volgend jaar mogelijk wordt. Maximaal mag
anderhalf jaar worden gespaard voor verlof, voor bij voorbeeld zorg of
educatie. Pas bij uitkering volgt belastingheffing. De huidige
verlofspaarregelingen gaan allemaal op in de nieuwe
levensloopregeling.
VUT-afspraken
Om versneld van de VUT-regelingen af te komen heeft het kabinet een
rigide aanpak voorgesteld door de totale uitkering ineens te belasten.
Gelukkig bestaat in de journalistieke sectoren de VUT niet meer. Daar
is de VUT op tijd omgezet in prepensioen. De VUT dreigde onbetaalbaar
te worden. Het bijzondere aan prepensioen is dat er sprake is van
kapitaaldekking: elke werknemer spaart individueel zijn uitkering bij
elkaar. Zo bouwt iemand rechten op, die nimmer door een pennenstreek
verloren kunnen gaan. Wel is er nog een addertje onder het gras. Het
kabinet beschouwt het prepensioen als vermogensopbouw. In Box 3 van
ons belastingstelsel is sprake van 1,2 procent belastingheffing.
WAO/WW
Het kabinet kiest verder voor zware verslechteringen van WAO en
Ziektewet. Alleen duurzaam arbeidsongeschikten hebben straks recht op
een uitkering van 70 procent van het loon. Gedeeltelijk
arbeidsongeschikten blijven in principe in dienst van het bedrijf,
maar het loon moet in het tweede jaar worden beperkt tot 70 procent.
Mogelijke aanvulling wordt afgestraft. Dan is er geen recht meer op
een WAO-uitkering.
Wie volgend jaar een beroep wil doen op de WW, moet 39 van de laatste
52 weken hebben gewerkt. En bovendien vier van de laatste vijf jaar.
Voorts wil de regering bij ontslag verstrekte bonussen in mindering
brengen op de werkloosheidsuitkering.
Lastenverlichting
Een lastenverlichting is er ook nog. Ter stimulering van de werkenden
wordt de arbeidskorting met 81 euro verhoogd. Een douceurtje van de
fiscus om alle lastenverzwaringen te boven te komen. Maar ook in het
arbeidsvoorwaardenoverleg tussen werkgevers en de NVJ zal worden
geprobeerd de nadelige effecten te compenseren. Zeker nu in 2003
Nederland nog steeds te maken heeft met flinke inflatie.
Nederlandse Vereniging van journalisten